منظور از تسبیح عمومی موجودات؟

منظور از تسبیح موجودات در آیه «يُسَبِّحُ بِحَمْدِهِ وَ لكِنْ لا تَفْقَهُونَ تَسْبيحَهُمْ» چیست؟ آیا همه موجودات تسبیح گوی خداوند هستند؟

- جمعى معتقدند كه همه ذرات موجودات اين جهان اعم از آنچه ما آن را عاقل مى شماريم يا بى جان و غيرعاقل، همه داراى نوعی «درک» و شعورند و با «زبان قال» تسبيح و حمد خدا مى گويند. هر چند ما قادر نيستيم به نحوه درک و احساس آنها پى ببريم و زمزمه حمد و تسبيح آنها را بشنويم.
- جمعی دیگر معتقدند كه تسبيح و حمد پدیده های بی جان و غیرعاقل همان چيزى است كه ما آن را «زبان حال» مى ناميم. چنین تسبیحی حقيقى است نه مجازى؛ ولى به زبان حال است نه قال. تسبیح به زبان حال، یا تسبیح تکوینی نیز به این معناست که هر مخلوقى به ذات خود بر وجود خالق دلالت دارد. هر مصنوعى بر وجود صانع و هر فعلى بر وجود فاعل و بر علم و قدرت او دلالت می کند.
- بعضى از مفسّران نیز احتمال داده اند كه حمد و تسبيح عمومى موجودات در اينجا تركيبى از زبان «حال» و «قال» يا به تعبير ديگر «تسبيح تكوينى» و «تشريعى» باشد؛ چرا كه بسيارى از انسان ها و همه فرشتگان از روى درک و شعور حمد و ثناى الهی مى گويند و همگى ذرات موجودات نيز با زبان حالشان از عظمت و بزرگى خالق بحث مى كنند. گرچه اين دو نوع حمد و تسبيح با هم متفاوت است ولى در «قدر جامع» يعنى مفهوم وسيع حمد و تسبيح، مشترک مى باشند.

تسبيح گفتن موجودات جهان

آيا همه موجودات جهان، تسبيح گوی خداوند هستند؟

موجودات با زبان حال و اسرار شگرف خود، همگى فريادگر تقديس و تنزيه حق و پاك شمردن ذات او از هر عيب و نقص اند؛ اما جمعى از محققان نيز معتقدند كه موجودات مختلف جهان هستى با زبان قال نيز تسبيح او مى گويند؛ چرا كه هر كدام براى خود سهمى از درك و شعور و برنامه اى از تقديس پروردگار دارند و چه مانعى دارد كه هر دو مطلب يعنى زبان حال و زبان قال در بيان اين حقيقت هماهنگ گردد.

فهم و شعور داشتن «جمادات»

آیا «جمادات» هم دارای فهم و شعور هستند؟

«جمادات» همچون در و دیوار دارای فهم و شعور هستند. مگر در و ديوار جهان، شاعر و آگاه نيست؟ اگر ما مطيع باشيم، همين ‏ها به نفع ما در قيامت شهادت نمي‏دهند؟ و اگر تبهكار باشيم عليه ما گواهي نمي‏ دهند؟ مگر زمين شهادت نمي دهد؟ مگر مسجد شكايت يا شفاعت نمي كند؟ پس معلوم مي شود همه اشيا داراي فهم و شعور هستند و لذا اهل معنا از گناه شرم مي كنند و مي گويند همه موجودات عالم چشم باز كرده ما را مي ‏بينند. در محضر آنان چگونه گناه كنيم؟

اثبات وجود پروردگار از طريق «تسبیح» و «حمد» در قرآن

چگونه مي توان از طريق آيات مربوط به «تسبیح» و «حمد» پروردگار، وجود خداوند را اثبات نمود؟

با آیات مربوط به «تسبیح» و «حمد» پروردگار می توان وجود خدا را اثبات کرد؛ حقيقت «تسبيح» منزّه و پاك دانستن از عيب و نقص و حقيقت «حمد» ستايش از كسى به خاطر نقاط قوّت و مثبت اوست و به تعبير ديگر، تسبيح در برابر «صفات جلال»؛ (صفات سلبيّه) و حمد در برابر «صفات جمال»؛ (صفات ثبوتيّه) است، يعنى تسبيح در برابر عيوبى است كه ندارد و حمد در مقابل كمالاتى است كه دارد.

معنای واژه «تسبيح»

منظور از واژه «تسبيح» چیست؟

«تسبيح» به گفته بعضى از ارباب لغت داراى دو معنی است: يكى «دور ساختن» که در آيات قرآن به معنى دور شمردن خدا از هرگونه عيب و نقص است و ديگر به معنى «حركت سريع در آب و شنا كردن است»؛ البته هر دو معنی را مى توان به يك اصل باز گرداند و آن، حركت سريع است خواه در مسير عبادت و بندگى و تنزيه خدا از هر عيب و نقص باشد و يا حركت سريع در آب يا هوا يا روى زمين.

معناى تسبیح موجودات عالم

تسبیح موجودات عالم به چه معناست؟

تسبیح موجودات یا به این معناست که تمام موجودات عالم همه دارای یک نوع درک و شعورند و در عالم خود، مشغول تسبیح و حمد خدا هستند و یا این که هر یک از موجودات این عالم با زبان بی زبانی و به طور آشکار از قدرت و عظمت خالق خود و حکمت بی پایان او سخن می گویند.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

رسول اللهِ(صلى الله عليه وآله)

أعطُوا الأجيرَ أجرَهُ قَبلَ أَنْ يَجِفَّ عَرَقُهُ، وأعْلِمْهُ اَجرَهُ وَ هُوَ في عملِهِ

مزد کارگر را بدهيد پيش از آن که عرقش خشک شود و در همان حال کار، مزدش را برايش مشخص کنيد

ميزان الحکمه، جلد 1، ص 40