امامت 10 مطلب

عقیده اسماعیلیه

اسماعیلیه بر پایه چه عقایدى استوار است؟

اسماعیلیه معتقدند که زمین هرگز خالى از حجّت که مظهر تمام ربوبیت است نمى شود و حجت خدا بر دو گونه است:  ناطق و صامت، و اساس حجت، روى عدد هفت مى چرخد و محمدبن اسماعیل را وصی هفتمین محمد(ص) می دانند. اسماعیلیه معتقدند که علاوه بر حجت خدا، پیوسته در روى زمین دوازده نفر نقیب که حواریین و خواص حجت اند وجود دارد.

تفاوت اساسی زیدیه و اسماعیلیه با امامیه

تفاوت اساسی فرقه زیدیه و اسماعیلیه با امامیه چیست؟

زیدیه و اسماعیلیه، مثل امامیه از فرقه هاى شیعى است با این تفاوت که امامیه، امامت را بر اساس نصّ نبوى براى دوازده امام می داند ولی زیّدیه، نص بر امامت را تنها براى على و امام حسن و امام حسین(ع) مى دانند و رهبرى پس از آن بزرگواران از آنِ هر هاشمى است که قیام مسلّحانه کند و به امامتِ خودش دعوت کند. اسماعیلیه امامت را تا امام صادق(ع) قبول دارند و پس از او به امامت فرزندش اسماعیل معتقدند و استمرار آن را در فرزندان او مى دانند.

ادله ضرورت وجود امام نزد اسماعیلیه

ادله ضرورت وجود امام نزد اسماعیلیه کدامند؟

برخی از ادله آنها عبارتتند از: 1- لزوم اداى امانت الهى: پیامبران عمر جاویدان نداشته و در هر عصرى لازم است که راهنمایى مؤیّد من عندالله باشد تا مردم را به سعادت راهنمایى کند. 2- لزوم پاسدارى از دین: درگذر زمان احتمال بدفهمى و تحریف پیام پیامبران وجود دارد، بنابراین لازم است در هرعصرى امامى باشد تا دین را از تحریفات باز دارد. 3- تعلیم و هدایت: انسان در امور معنوى همیشه محتاج به تعلیم و حمایت است، لذا در تمام زمانها احتیاج به امام است که انسان را به معنویت رهنما باشد.

ادله امامت امیرالمؤمنین(ع) نزد اسماعیلیه

ادله امامت امیرالمؤمنین(علیه السلام) نزد اسماعیلیه کدامند؟

ادله امامت حضرت امیر در نگاه اسماعیلیان همان دلیل هایى است که امامیه براى امامت ایشان اقامه کرده اند. مانند: حدیث غدیر خم و نصب ایشان به ولایت، حدیث یوم الانذار، حدیث منزلت، آیه برائت، آیه مباهله، آیه «أفمن یهدى الى الحق احقّ أن یتبع أمن لایهدى» و آیات و روایت دیگر که دلالت بر نصب حضرت امیر(ع) به عنوان جانشین پیامبر مى نماید.

عقیده اسماعیلیه در مورد امامت اسماعیل بن جعفر

عقیده اسماعیلیه در مورد امامت اسماعیل بن جعفر چیست؟

اسماعیلیان معتقدند که برادر بزرگتر باید به عنوان امام معرفی شود و امام صادق(ع) نیز به امامت اسماعیل نصّ زده است. از نکات جالب این که در بسیارى از کتاب هاى اسماعیلیه، مطلبی درباره این نصّ نیامده است. شیخ مفید مى گوید: در صورتی صحیح است برادر بزرگتر امام باشد که بعد از پدر باقى باشد. شیخ طوسی نیز می فرماید: خبر نقل شده که «بدا لله فى اسماعیل»، یعنى بدا من الله. زیرا مردم خیال مى کردند که اسماعیل امام بعد از امام صادق(ع) است ولى وقتى از دنیا رفت، فهمیدند که اشتباه تصور مى کردند.

سلسله امامان اسماعیلی

سلسله امامان اسماعیلی کدامند؟

نخستین امامان اسماعیلى در دروه کشف و ستر، با امام علی(ع) آغاز می گردد،  و حسین بن علی(ع)، که امام حسن(ع)، امام مستودع ایشان هستند،  . . .، جعفر بن محمد، در سال 148، اسماعیل بن جعفر و محمد بن اسماعیل، و این سلسله تا کریم بن علی بن محمد، آقا خان چهارم، امام فعلی نزاریان قاسم شاهی ادامه می یابد.
 

جایگاه امامت در نزد اسماعیلیه

امامت در نزد اسماعیلیه چه جایگاهی دارد؟

امامت در نگاه اسماعیلیه از جایگاه ویژه اى برخوردار است و تمام آموزه هاى دیگر حول محور آن مى چرخد. در اندیشه اسماعیلیه انسان در همه حال محتاج به معلمِ معصوم و راهنماى مؤید من عند الله است. نقش امام در نگاه آنان عمیق تر از نبى است. زیرا رسول، آورنده ظاهر و امام ظاهر کننده باطن اشیاء است و دعوت ناطق به سوى تنزیل و شریعت است و دعوت وصىّ به تاویل و حقیقت است.

درجات امامت در نزد اسماعیلیه

درجات امامت در نزد اسماعیلیه کدامند؟

امامت در اسماعیلیه به پنج درجه تقسیم شده است: 1- امام مقیم: امام مقیم مربى ناطق دور بعد است و عهده دار تربیت وى تا رسیدن به مقام ناطقیّت است. 2- امام اساس: جانشین هر پیامبر اولوالعزم به عنوان «اساس» آن دوره شناخته مى شود که از آن به وصى یا صامت نیز تعبیر شده است. 3- امام متم: هفتمین امام در هر دوره را امام متم گویند. او تمام کمالات و خصوصیات شش امام قبلى را دارا است. 4- امام مستقر: امامى که امامت در فرزندان او ادامه یابد و حامل نورالهى باشد. 5- امام مستودع: امامى که امامت در نسل او ادامه نیابد.

جایگاه امام در نظام هستی، از دیدگاه اسماعیلیه

از نظر اسماعیلیه «امام» از چه جایگاهی در نظام هستی بر خوردار است؟

اسماعیلیه با تاثیرپذیرى از غلات، ائمه را در امر خلق و رزقِ عالَم، شریک خداوند قرار داده و مى توان آن ها را از مفوّضه دانست. در نگاه اسماعیلیان، امام مرکز آسمان ها و قطب زمین است. بر پایى نظام هستى به وجود امام و بقاى عالم به بقاء اوست. همه اسباب و امکانات زمینى و آسمانى در اختیار و خدمت امام است و او صاحب اختیار انسان ها، ملائکه و دیگر موجودات است.  بنابراین در نگاه اسماعیلیه امام همه کاره عالم است و خداوند به او اذن داده که در تمام امور صاحب اذن باشد.

اوصاف امام در نزد اسماعیلیه

نزد اسماعیلیه، امام دارای چه اوصاف و ویژگیهایی می باشد؟

در نگاه اسماعیلیه، امام از هرگونه خطا، اشتباه و گناه مصون است، چه در مقام دریافت حقایق و چه در ضبط و نگه دارى آن ها، و نیز در عمل و به کارگیرى و اجراى قوانین و احکام. علم غیب و دانستن اسرارِ بواطن انسان ها از ویژگى هاى دیگر امام در نگاه اسماعیلیه است. ویژگى دیگر این است که او افضل افراد امت ناطق دور خود است و چون فهم این مسئله جز بر خداوند از دیگران پوشیده است، بنابراین نصّ لازم است. اسماعیلیه همچون امامیّه قائل است که خداوند تنها کسى است که به وسیله پیامبر، امام را تعیین و به مردم معرفى مى کند.
پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قالَ رَسُولُ اللّهِ صلّى اللّه عليه و آله :

اِنَّ لِقَتْلِ الْحُسَيْنِ عليه السّلام حَرارَةً فى قُلُوبِ الْمُؤ منينَ لا تَبْرَدُ اَبَداً.

براى شهادت حسين عليه السلام ، حرارت و گرمايى در دلهاى مؤمنان است که هرگز سرد و خاموش نمى شود.

جامع احاديث الشيعه ، ج 12، ص 556