منظور از «امام هدايت» و «امام ضلالت»؟!

منظور امام علي(علیه السلام) از «امام هدايت» و «امام گمراهي» چيست؟

منظور امام(ع) از «إِمَامُ الْهُدَى» اشاره به خود حضرت و تعبير به «إِمَامُ الرَّدَى» اشاره به معاويه است كه بر خلاف دستور پيامبر(ص) و خواسته قاطبه مسلمين پرچم مخالفت بر افراشت و جنگ هاى خونين را به پا كرد. مؤمنانِ واقعى پشت و پناه اسلام و امّت اسلامى اند و مشركانِ شناخته شده به سبب شركشان، مردم از آنها فاصله مى گيرند. مشكل بزرگ جامعه اسلامى، دشمنانى هستند در لباس دوست كه دو چهره دارند و در ميان صفوف مسلمانان رفت و آمد دارند و هر جا بتوانند از پشت به آنها خنجر مى زنند.

نقص ایمان شهدای صدر اسلام با شرط شناخت امامان دوازده گانه!

شيعه می گوید: شرط صحّت ايمان، شناخت امامان دوازده گانه است؛ آیا ایمان كسانى كه قبل از ظهور دوازده امام از دنیا رفته اند ناقص است؟!

اولا: برخی از علمای اهل سنت، انکارکنندگان ویژگی هایی از خلفا را مانند «تفضیل» بین آنها، با توصیفاتی چون «بدعت گزار» یا «مسلمان غیرواقعی» نواخته اند؛ در حالی که «شهدای بدر و احد» به چنین تفضیل هایی قائل نبوده و روایتی در این امور نشنیده بودند. هر جوابی که آن علما از این سؤال بدهند، همان جواب ماست. مثلا ادعا شده تفضیل خلفای راشد بر همدیگر سنت است و کسی که معتقد بر برتری ابوبکر بر عمر و عمر بر عثمان و عثمان بر علی نباشد، گویی بدعت گزار در دین است. یا مثلا ادعا شده مسلمان واقعی کسی است که به هیچ وجه علی را افضل بر عثمان نداند! آیا مسلمانانی که در زمان پیامبر(ص) شهید یا رحلت کردند، به چنین رتبه بندی میان خلفا اعتقاد داشتند؟!

ثانیا: شیعیان به استناد کتاب های خود اهل سنت ثابت می کنند که پیامبر(ص) 12 خلیفه را به عنوان شرط عزت اسلام بعداز خود معین کرده و مصداق آن 12 خلیفه ائمه اهل بیت(ع) هستند. بنابراین می توان گفت که آن شهدا ایمانی اجمالی به اصل مسأله امامت آن حضرات داشتند و همین کافی است.

سازگاري «ولایت تکوینی» با عقيده به «توحيد افعالى»

آیا باور به «ولایت تکوینی» امام(عليه السلام) با عقيده به «توحيد افعالى» سازگار است؟

برخى گمان كرده اند كه باور داشتن به «ولايت تكوينى» امام با عقيده به «توحيد افعالى» سازگارى ندارد؛ در حالی که امورى كه امام(ع) تصرف تكوينى مى كند، اراده و مشيت الهى بر آن تعلق گرفته است.

اختصاص داشتن «ولایت» به خداوند از ديدگاه قرآن

آیا از ديدگاه قرآن، «ولایت» تنها مختص و متعلق به خداوند است؟

از جمع بين آياتی که ولایت را منحصر به خداوند می دانند و آياتی که دیگران را همراه با خداوند دارای ولایت می دانند استفاده مى شود كه «ولايت» در اصل براى خداوند متعال است و ديگران به جهت قرب به خدا و با اذن او از اين مقام بهره مند مى شوند.

عدم استفاده امام حسین(ع) از «ولایت تکوینی»

اگر امام معصوم «ولایت تکوینی» دارد و می تواند در عالم تصرف کند، پس چرا سیدالشهدا(ع) در کربلا از آن استفاده نکرد؟!

اولاً: نبايد به ظاهر امر قضاوت كرد؛ چه بسا امورى را كه گمان مى كنيم براى ما ضرر دارد، خير محض باشد، و برعكس امورى كه گمان مى كنيم براى ما خير است، شر محض باشد.
ثانياً: امام از آنجا كه تسليم تقديرات الهى است در هر كارى دست به تصرف تكوينى نمى زند و خلاف اراده و تقدير مشيت الهى گام برنمی دارد.
ثالثاً: اراده حتمى و اولیه خداوند بر آن است كه در اين دار تكليف هر كارى بر روال طبيعى و از روی اختيار انجام گيرد و حتى الامكان از معجزه و خرق نظام طبيعت استفاده نشود.
رابعاً: هرگز انسان معصوم در نظام تكوين به جهت مصالح شخصى اقدام و تصرفى بر خلاف مقدرات الهى انجام نمى دهد و اگر معجزه و اعمال ولايتى كند به جهت مصالح نوعى بشر و عالم است.

«امامت» از ديدگاه اماميه

از ديدگاه اماميه، «امامت» چيست و چه ويژگي هايي دارد؟


از نظر شیعه اماميه، «امامت»، ریاست و منصبی الهی در امور دین و دنیا مثل مقام «نبوت» است كه تنها فرق آن با نبوت در وحی است. مطابق اين تعريف، رياست در امور دين و دنيا، از وظایف امام(ع) است كه شيعه دوازده امامى به آن ملتزم است و جزء اصول دين نيز قرار مي گيرد.

معنا و مفهوم واژه «ولایت»

«ولایت» در لغت و اصطلاح به چه معنائي آمده است؟

واژه «ولايت» در لغت به معناي قرب و نزديكى است و ولى عبارت است از قرار گرفتن فرد يا شىء دوم به دنبال فرد يا شىء اول بدون فاصله و در اصطلاح به اين معناست كه انسان با رياضت هاى نفسانى و قابليت هايى كه براى خود ايجاد كرده و مورد عنايات و الطاف الهى قرار گرفته و به مقام قرب تام الهى رسيده از جانب خداوند بر مردم ولايت دارد و مى تواند تصرفاتى انجام دهد كه ديگران جز به اذن او نمى توانند.

منظور از «ولایت تکوینی» و «تشریعی» امام(ع)

«ولایت تکوینی» و «ولایت تشریعی» به چه معناست؟

در «ولايت تكوينى» فرد بر اثر پيمودن راه بندگى به چنان قرب و كمال معنوى مي رسد كه به اذن الهى مي تواند در جهان تصرف و اعمال نظر كند. این توانایی، اكتسابى است؛ ولى مقامات بيان شده در «ولايت تشريعى» موهبتی خداوندى است كه پس از تحصيل يك سلسله زمينه ها، چيزى جز خواست خداوند در آن دخالت ندارد.

امکان «ولایت تکوینی» از ديدگاه قرآن

آیا از ديدگاه قرآن، امام(عليه السلام) می تواند «ولایت تکوینی» داشته باشد؟

«ولايت تكوينى» امام معصوم(ع) در آيات متعدد قرآن اثبات شده است. به تصریح قرآن کسی که عارف به علم الکتاب باشد می تواند در طبیعت تصرف و دخالت کند و شرط دستیابی به آن قرار گرفتن در زمره ی «مطهرون» است و مصداق آن در آیه تطهیر بيان شده است: «خدا چنين مى خواهد كه هر رجس و پليدى را از شما خاندان نبوت دور سازد و شما را از هر عيبى پاك و منزه گرداند». امام باقر(ع) می فرمایند: «منظور این آیه فقط ما[معصومین(ع)] هستیم».

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قالَ رَسُولُ اللّهِ صلّى اللّه عليه و آله :

من عانده (الحسين) ، حرم الله عليه رايحة الجنة.

کسى که با او (حسين ) عناد ورزد، خداوند رايحه بهشت را بر او حرام گرداند.

بحار الانوار 35/405