قرآن درباره زمان و چگونگی انفاق می ‌فرمايد: «آنها كه اموال خود را به هنگام شب و روز، پنهان و آشكار، انفاق مى كنند مزدشان نزد پروردگارشان است و نه ترسى بر آنهاست و نه غمگين می شوند». اين آيه در شان امام علی(ع) نازل شده كه درهمى در شب، درهمى در روز، درهمى آشكارا و درهمى را در نهان انفاق كرد؛ ولى قرآن آن را به صورت حكم كلّى درباره چگونگى و كيفيّات مختلف آن ذكر كرده و وظيفه انفاق‌ كنندگان را مشخّص مى‌ سازد كه بايد از نظر آشكار بودن و پنهان بودن مراعات جنبه‌ هاى اخلاقى و اجتماعى و حفظ آبروى كسى را كه به او انفاق مى‌ كنند، بنمايند.

«تغافل منفي» اين است كه انسان واقعيت ها را بداند و باور داشته باشد كه زندگى دنيا ناپايدار است؛ ولى با اين حال، چنان از كنار اين مسايل بگذرد كه گويى هيچ چيزى نمى داند و نمى بيند. «تغافل مثبت» اين است كه انسان، چيزهايى را بداند كه پنهان كردن آن لازم يا پسنديده است، مانند پنهان ساختن عيوب ديگران. با این حال تغافل يكى از اصول مهم زندگى آرام بوده و پيشوايان بزرگ اسلام در گفتار و عمل، نسبت به اين مسئله تأكيد كرده اند. به يقين اگر انسان ها اصل «تغافل» را از زندگى خود حذف كنند، گرفتار دردسرهاى بى دليل خواهند شد.

زبان هم نشانگر روحیات آدمى است و هم سخنانش در روح و جان او اثر مى گذارد. خداوند در قرآن خطاب به پیامبر(ص) می فرماید: «تو مى توانى آنها(منافقان) را از سخنانشان بشناسى». در روايات اسلامى نیز به این مطلب اشاره شده. علی(ع) می فرماید: «هيچ انسانى چيزى را در درون خود پنهان نمى كند مگر اين كه در سخنانى كه از دهان او مى پرد، يا آثارى كه در چهره و قيافه او منعكس مى گردد، آشكار مى شود!». یا می فرماید: «خلاصه وجود انسان در زبان اوست!».

«تفقهون» از مادّه «فقه» به معناى آگاهى بر چيزى و فهميدن آن است، ولى به طور خاص به علم دين (يا علم احكام) اطلاق مى شود.

«غَيْب» در اصل به معناى شك است؛ و به هر چيزى كه از انسان پنهان باشد نيز اطلاق مى شود. راغب مى گويد: «غيب» چيزى است كه از دايره حس بيرون است و از دسترس عقل ابتدايى نيز خارج مى باشد و به وسيله اخبار انبياء شناخته مى شود.

در روایات، اوصاف و نشانه هایی برای کسی که از عظمت خداوند و کیفر او می ترسد نقل شده است که عبارتند از: 1ـ خائف، ظلم نمى كند؛ مولى على(ع) فرمودند: «مَنْ خَافَ رَبَّهُ كَفَّ ظُلْمَهُ». 2ـ خائف حبّ جاه و مقام ندارد. امام صادق(ع) فرمودند: «اِنَّ حُبَّ الشَّرَفِ وَ الذِّكْرَ لَا يَكُونَانِ فِى قَلْبِ الْخَائِفِ الرَّاهِبِ». 3ـ خائف قولش، فعلش و امورات پنهانى و آشكارش موافق هم است؛ امام كاظم(ع) فرمودند: «خائف کسی است كه قولش مؤيد فعل او و پنهان او موافق آشكار او باشد».

خداوند در آیه 35 سوره بقره، حکم خواستگاری از زنان در عدّه را بیان می فرماید و آن را مجاز اما محدود به شرائطی می داند. بعضی از این شرایط عبارتند از: خواستگارى آشکار نباشد، در خفا با آنها ملاقات نکنند، با صراحت خواستگارى ننمایند و در پرده و با کنایه بگوید. البته تعریض و کنایه نسبت به خواستگارى در مورد زنى که در عدّه رجعى است، حرام می باشد.

دجال نقشه های شوم خود را پنهان و مرموزانه از طریق نیرنگ و دروغ علیه انقلاب جهانی آخرالزمان به پیش می برد اما سفیانی به صورت آشکار با برنامه های تخریبی و تسخیر سرزمین های مختلف، برنامه های شیطانی اش را اعمال می کند.

تقیّه آن است که انسان، عقیده دینى خود را در برابر مخالفان متعصّب که ممکن است خطرى براى او بیافرینند، کتمان کند. چرا که هیچ عقلى اجازه نمى دهد که انسان عقیده باطنى خود را در برابر افراد خطرناک و غیرمنطقى اظهار کند و جان یا مال یا ناموس خود را به خطر بیندازد، چرا که هدر دادن نیروها و امکانات بدون فایده، عاقلانه و مشروع نیست. وقتی یک مسلمان شیعه گرفتار یک فرد وهّابى تندرو مى شود که ریختن خون مسلمان شیعه را مباح مى داند، در این حالت براى حفظ جان و مال و ناموس خود، عقیده خود را از او مکتوم مى دارد.

تقیه نوعى از نفاق نیست؛ زیرا نفاق، اظهار ایمان و پنهان داشتن کفر است در حالى که تقیه اظهار کفر و پنهان داشتن ایمان است.