پیامبر اکرم(ص) قبل از بعثت پیرو آیین هاى پیشین نبود، بلکه برنامه‌ اى مخصوص خود داشت که از طریق الهام فرشته بزرگ خدا به او اعلام مى‌ شد و آن حضرت مطابق این برنامه ویژه عمل مى‌ کرد.

جمعى از اهل مکّه به پیامبر(ص) گفتند: تو آئین قوم خود را ترک گفتى و این کار عاملی جز فقر ندارد. ما حاضریم اموال خود را با تو تقسیم کنیم و تو را ثروتمند نمائیم تا دست از تبلیغ بر ضد خدایان ما بردارى و به آئین اصلى ما بازگردى، آیات فوق نازل شد و به آنها پاسخ  گفت.

هريک از يهود و نصارا با نزاع نزد پيامبر(ص)، حضرت ابراهيم(ع) را منحصر به آئين خود مي نمودند، آيات فوق نازل شد و اين ادعاهاى بى اساس را تکذيب کرد.

هنگامى که بعضى از بزرگان روشن ضمیر یهود، همچون «عبداللّه بن سلام» و یارانش، به آئین اسلام گرویدند، جمعى از رؤساى یهود به نزد آنها آمده، زبان به سرزنش و ملامت آنان گشودند و حتى آنها را تهدید کردند که چرا آئین پدران و نیاکان خود را ترک گفته و اسلام آورده اند؟ آیات فوق به عنوان دلدارى و بشارت به آنها و سایر مسلمانان نازل گردید.

وقتی«عبداللّه بن سلام» با جمع دیگرى از آنها اسلام آوردند، بزرگان یهود از این حادثه، بسیار ناراحت شدند، و در صدد بر آمدند آنها را در انظار یهودیان پست جلوه دهند تا عمل آنها سرمشق دیگران نشود، لذا این شعار را در میان آنها پخش کردند که تنها جمعى از اشرار ما به اسلام گرویده اند! اگر آنها افراد درستى بودند آئین نیاکان خود را ترک نمى گفتند و به ملت یهود خیانت نمى کردند، آیات فوق نازل شد و از این دسته دفاع کرد.

مشرکان گفتند: اى محمّد تو از آئین ما پیروى کن، ما از آئین تو پیروى مى کنیم ... . پیغمبر(ص) فرمود من چیزى را همتاى او قرار نمی دهم. گفتند: لااقل خدایان ما را لمس کن تا تو را تصدیق کنیم. پیامبر(ص) فرمود: من منتظر فرمان پروردگارم هستم. در این هنگام این سوره نازل شد و آنها کاملا مأیوس شدند.

پیامبر(ص) قبل از بعثت، هرگز براى بتی سجده نکرد و از خط توحید منحرف نشد و طبق برخی روایات از آغاز عمرش مؤید به «روح القدس» بوده و شخصاً برنامه خاصى از سوى خداوند داشته که بر طبق آن عمل مى کرده، تا زمانى که اسلام بر او نازل گشت. برخی او را پیرو مسیح یا ابراهیم دانسته اند اما در هیچ تاریخى نقل نشده است که حضرت در معابد یهود یا نصارى یا مذهب دیگری مشغول عبادت شده باشد؛ لذا پیامبر طبق آیین خودش که با الهام، از فرشتگان دریافته بود عمل می کرد.

بين علمای يهود و مسيحيان در محضر پيامبر(ص) مشاجره و نزاع در گرفت و آنها آئين و انبياء و کتاب هاي آسماني يکديگر را بي پايه و اساس شمردند. در اين هنگام آيه فوق نازل و هر دو دسته را به خاطر گفتار نادرستشان ملامت نمود.

يهود و نصارا در بحث قبله و ديگر مسائل انتظار داشتند که همواره پيامبر(ص) از آنها تبعيت کند. آيه فوق نازل شد و آشکار نمود که اينها نه با تبعيت در قبله و نه با هيچ چيز ديگر از پيامبر(ص)راضى نخواهند شد، جز اين که آئين آنها را دربست بپذيرد و شان نزول آيه دوم در رابطه با اهل کتابي است که اسلام را پذيرفتند و به راستى مؤمن شدند.