پاسخ اجمالی:
روايات درباره استفاده از فرصت ها هشدارهاي مهمي داده اند. امام علي(ع) می فرماید: «فرصت را پيش از آنكه مايه اندوه گردد غنيمت بشمار». همچنين پيامبر(ص) مي فرمايد: «[بدانيد] از سوى پروردگار شما در ايام زندگيتان نسيم هاى سعادتى مى وزد از آن استفاده كنيد و خود را در معرض آن قرار دهيد». فرصت به معناى فراهم بودن مقدمات براى رسيدن به يك مقصد است؛ گاه انسان مقصد مهمى دارد و مقدماتش فراهم نيست؛ ولى ناگهان در يك لحظه فراهم مى شود كه بايد بدون فوت وقت از آن لحظه استفاده كند و خود را به مقصد برساند؛ وگرنه چه بسا در آينده هرگز چنان شرايطى براى رسيدن به مقصد فراهم نشود.
پاسخ تفصیلی:
روايات اسلامي درباره استفاده از فرصت ها هشدارهاي مهمي داده اند كه به بخشي از آنها اشاره مي كنيم:
1. امام علي(علیه السلام) در بخشی از نامه 31 «نهج البلاغه» مى فرمايد: (فرصت را پيش از آنكه از دست برود و مايه اندوه گردد غنيمت بشمار)؛ «بَادِرِ الْفُرْصَةَ قَبْلَ أَنْ تَكُونَ غُصَّةً». سپس امام(ع) در ادامه مى فرمايد: (نه هركس طالب چيزى باشد به خواسته اش مى رسد و نه هركس كه از نظر پنهان شد باز مى گردد)؛ «لَيْسَ كُلُّ طَالِبٍ يُصِيبُ، وَ لَا كُلُّ غَائِبٍ يَئُوبُ». اين دو جمله مي تواند به منزله علتى براى توصيه مبادرت به فرصتها باشد كه در جمله قبل گذشت؛ زيرا انسان تنها در صورتى به مقصود خود مى رسد كه در زمينه فراهم بودن شرايط برخيزد و تلاش كند در غير اين صورت تلاش او بيهوده است. واژه «غائب» مى تواند اشاره به فرصت از دست رفته باشد كه اى بسا دوباره باز نگردد. در عين حال مى تواند توصيه مستقلى باشد اشاره به اينكه انسان هميشه نبايد انتظار داشته باشد كه از كوشش هايش نتيجه بگيرد. به بيان ديگر، از شكست ها نبايد نااميد گردد.
فرصت به معناى فراهم بودن مقدمات براى رسيدن به يك مقصد است؛ گاه انسان مقصد مهمى دارد و مقدماتش فراهم نيست؛ ولى ناگهان در يك لحظه فراهم مى گردد كه بايد بدون فوت وقت از آن لحظه استفاده كند و خود را به مقصد برساند كه اگر غفلت كند و از دست برود چه بسا در آينده هرگز چنان شرايطى براى رسيدن به مقصد فراهم نگردد. فرصت مانند بادها و نسيم هاى موافقى است كه به سوى مقصد مى وزد كه اگر كشتى بادبانى از آن استفاده نكند ممكن است ساعت ها و روزها بر سطح دريا بماند و مايه غصه و اندوه شود.
2. در حديث مشهورى از پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله) مى خوانيم: «إِنَّ لِرَبِّكُمْ فِي أَيَّامِ دَهْرِكُمْ نَفَحَاتٍ أَلَا فَتَعَرَّضُوا لَهَا»(1)؛ ([بدانيد] از سوى پروردگار شما در ايام زندگيتان نسيم هاى سعادتى مى وزد از آن استفاده كنيد و خود را در معرض آن قرار دهيد).
3. در حديث ديگرى از آن حضرت آمده: «مَنْ فُتِحَ لَهُ بابٌ مِنَ الْخَيْرِ فَلْيَنْتَهِزْهُ فَإِنَّهُ لَا يَدْرِى مَتَى يُغلَقُ عَنْهُ»(2)؛ (كسى كه درى از خير به روى او گشوده شود بايد برخيزد و از آن بهره گيرد؛ زيرا نمى داند چه زمانى اين در بسته مى شود).
4. هم چنین امير مؤمنان(عليه السلام) در حدیثی می فرمایند: «أَشَدُّ الْغُصَصِ فَوْتُ الْفُرَصِ»(3)؛ (شديدترين غصه ها از دست رفتن فرصت هاست). سپس امام(ع) در ادامه نامه 31 «نهج البلاغه» چنين توصيه مى فرمايد: (نه هركس طالب چيزى باشد به خواسته اش مى رسد و نه هركس كه از نظر پنهان شد باز مى گردد)؛ «لَيْسَ كُلُّ طَالِبٍ يُصِيبُ، وَ لَا كُلُّ غَائِبٍ يَئُوبُ». اين دو جمله مى تواند به منزله علتى براى توصيه مبادرت به فرصت ها باشد؛ زيرا انسان تنها در صورتى به مقصود خود مى رسد كه در زمينه فراهم بودن شرايط برخيزد و تلاش كند در غير اين صورت تلاش او بيهوده است. واژه «غائب» مى تواند اشاره به فرصت از دست رفته باشد كه اى بسا دوباره باز نگردد. در عين حال مى تواند توصيه مستقلى باشد اشاره به اينكه انسان هميشه نبايد انتظار داشته باشد كه از كوشش هايش نتيجه بگيرد. به بيان ديگر، از شكست ها نبايد نااميد گردد.(4)
تا کنون هیچ نظری برای این مطلب درج نشده است.