شب قدر 5 مطلب

رابطه تعیین مقدّرات در شب قدر، با تلاش و اختیار انسان؟!

اگر در شب قدر مقدّرات معیّن می گردد، پس تلاش و اختیار انسان در آینده، چه معنا و مفهومی دارد؟!

باید توجّه کرد که این مقدّرات و سرنوشت انسان بر اساس اسباب و عللی که «اراده و اختیار بشر» نیز جزئی از آن است، رقم می خورد؛ بنابراین، با وجود تلاش اختیاری انسان مقدراتش تقدیر می شود. ضمن اینکه بخشی از مقدّرات انسان غیر حتمی بوده و قابل تغییر است.

شب قدر موهبتی از مواهب الهی برای مسلمانان

آیا شب قدر در امت هاى پیشین نیز بوده است؟

ظاهر آیات سوره قدر نشان مى دهد: شب قدر مخصوص زمان نزول قرآن و عصر پیامبر(ص) نیست، بلکه تا پایان جهان تکرار مى شود. تعبیر فعل مضارع تَنَزَّل که دلالت بر استمرار دارد و تعبیر به جمله اسمیه «سَلامٌ هِیَ حَتّى مَطْلَعِ الْفَجْرِ» که نشانه دوام است و روایات بسیارى که شاید در حدّ تواتر باشد نیز مؤید این معنى است. این مسئله از مواهب الهى بر این امت است؛ چراکه پیغمبر اکرم(ص) فرمودند: خداوند شب قدر را به امت من بخشیده و احدى از امت هاى پیشین از این موهبت برخوردار نبودند.

شب قدر، شبی برای همه جهانیان

با توجه به تفاوت افق ها در کشورهای مختلف، آیا شب قدر در تمام جهان یک شب است؟

منظور از یکى بودن شب قدر در تمام سال این نیست که براى تمام نقاط مختلف روى زمین در هر سال، شب واحد و مشترکى، شب قدر باشد؛ زیرا زمین کروى است و همیشه یک نیمکره آن در تاریکى و نیمکره دیگر آن در روشنایى قرار دارد و به این ترتیب اصلا امکان ندارد که در ساعت هاى معیّن و مشترکى در سراسر زمین شب باشد؛ بلکه منظور این است که براى اهالى هر نقطه اى بر حسب افق خاصّ آن نقطه و سال قمرى خودشان، تنها یک شب قدر وجود دارد.

علت نام گذارى شب قدر به این نام؟

چرا شب قدر را شب قدر مى گویند؟

علت نام گذاری شب قدر این است که: همه مقدرات بندگان در تمام سال در آن شب تعیین مى شود. یا این شب داراى شرافت عظیمى است. یا قرآن در این شب با تمام منزلتش بر رسول والا قدر و به وسیله فرشته صاحب قدر نازل شد. یا شبى است که مقدر شده قرآن در آن نازل شود. یا کسى که آن شب را احیا بدارد صاحب قدر و مقام مى شود و یا در آن شب، آن قدر فرشتگان نازل مى شوند که عرصه زمین بر آنها تنگ مى شود؛ چون تقدیر به معنى تنگ گرفتن نیز آمده. جمع میان آنها هم ممکن است؛ اما وجه اول با روایات هماهنگ و از همه مناسب تر است.

تعیین شب قدر

شب قدر کدام شب است؟

با توجه به نزول قرآن در ماه رمضان، شب قدر که شب نزول قرآن است یکی از شب های این ماه می باشد. شبهای اول، هفدهم، نوزدهم، بیست و یکم، بیست و سوم، بیست و هفتم و بیست و نهم احتمال داده شده، اما مشهور در روایات اهل بیت(ع) این است که در دهه آخر ماه رمضان و شب بیست و یکم یا بیست و سوم است. روایات اهل سنت هم بیشتر روى شب بیست و هفتم دور مى زند. در روایتی که می تواند جمع بین روایات باشد، آمده: تقدیر مقدرات در شب نوزدهم، تحکیم آن در شب بیست و یکم، و امضاء در شب بیست و سوم است.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

الامام الصادق (ع)

افضل الجهاد الصوم في الحر

روزه گرفتن در هواي گرم ، جهاد است

ميزان الحکمة 6 / 399