شباهت کار شیعیان به کار امت نوح، در شرک و بت پرستی!

آیا کار شیعیان در زیارت قبور و طلب شفاعت، همانند کار امت نوح نیست که مجسمه سه تن از مومنان را ساختند و آنان را شفیع قرار دادند؟!

قرائن قرآنی نشانگر تفاوت ماهوی گرامی داشت بت ها نزد قوم نوح با آموزه های اصیلی هم چون توسل و زیارت قبور نزد شیعیان است. بت پرستان قوم نوح حقیقتا بت ها را می پرستیدند و آنها را «الهه» و خدای خود مى دانستند. این مسأله از تعبیر «آلهه» در آیه 23 سوره نوح کاملا مشخص است. در واقع اشتباه مهمّی که وهابیون و دیگر مخالفان زیارت قبور مرتکب می شوند این است که شفاعت طلبيدن از اوليا و توسل به آنها را که درخواستی مبتنی بر توحید و از درگاه پروردگار است، با شفاعت طلبيدن مستقیم از بت ها و خواستن حاجات از آن موجودات بى جان و بى عقل و شعور مقايسه مى كنند. هيچ کدام از زیارت کنندگان مراقد پيامبر(ص) و امامان معصوم(ع) را پرستش نمى كنند.

این مسأله در میان شیعیان و دیگر مسلمانان معتقد به آموزه توسل بدیهی است که وجود مقدس شخص یا مرقد او، به هیچ وجه مورد پرستش قرار نمی گیرد و تأثیر مستقیم و اصلی در برآورده شدن حاجات، همواره از آن خداوند دانسته می شود. زیرا عبادت، خضوع در مقابل دیگرى به عنوان آن است که او خدا یا پروردگار است یا کارهاى خدا به او سپرده شده است. این در حالی است که در توسل به پیامبران و صالحان و شهدا هیچ یک از این قیدها وجود ندارد، بلکه تنها از این جهت به آنان توسل مى شود که بندگان مورد احترام خدایند و دعاى آنان نزد خداوند سبحان مستجاب است. ائمه اهل بیت و معصومین(ع) و دیگر اولیاء الله نزد شیعیان همان بندگان صالح و مورد احترام خداوند هستند و ساختن مراقد برای آنها و تبرک جستن به آثارشان به هیچ وجه شائبه «الوهیت» این ذوات مقدس را حتی در اذهان عادی ترین شیعیان پدید نیاورده است.

فلسفه و آثار زیارت قبر پیامبر(ص)

فلسفه زیارت قبر پیامبر(صلى الله علیه وآله) چیست و چه آثارى دارد؟

اصولا زیارت قبر پیامبر(ص) و امامان نوعى سپاس و تقدیر از فداکارى هاى آنان و آموزش نسل حاضر است تا بدانند که این، پاداش کسانى است که راه حق و هدایت و فضیلت و دفاع از عقیده را مى پویند. این هدف، نه تنها ما را به زیارت قبورشان برمى انگیزد، بلکه به ماندگارى نام و حفظ آثارشان مى انجامد. علاوه بر این پیشوایان مذاهب چهارگانه و راویان و حدیث نگاران آنان در مجموعه هاى حدیثى، روایات فراوانى درباره آثار زیارت قبر پیامبر(ص) نقل کرده اند.

نفى شرک از تعظیم قبور انبیاء و اولیاء

آیا تعظیم قبور انبیاء و اولیاء از مصادیق شرک است ؟

تعظیم قبور انبیاء و اولیاء به هیچ وجه شرک نیست؛ زیرا اولا از مصادیق تعظیم شعایر الهى است که طبق آیه 32 سوره حج از پرهیزکاری است. ثانیا فقط تعظیمی که برای شخص تعظیم شونده مقام الوهیت قائل شده باشد حرام است و تعظیم در برابر کسى که خدا او را بزرگ شمرده مانند انبیاء، اولیا، علما و صالحین عبادت نیست. همچنین همانطور که تعظیم پیامبران و اولیا در زمان حیاتشان نه تنها شرک نیست بلکه طبق آیات و روایات ممدوح است، در حال ممات هم تعظیم آنها داراى فضیلت است؛ زیرا حرمت آنها با مرگشان ساقط نمى شود.

شرك بودن تبرک به آثار انبیاء و اولیاء(ع)!

آیا تبرک جستن به آثار انبیا و اولیا(عليهم السلام) شرک محسوب مى شود؟

تبرک جستن به آثار اولیاء و انبیاء مخصوص شیعه نیست بلکه مسلمان هاى جهان عموماً در حرم پیامبر به قصد شفا یا تبرک دست بر ضریح آن حضرت می کشند. اینگونه رفتارها برای اظهار محبت یا استشفا انجام می گیرد.البته هیچ مسلمانى این طور فکر نمى کند که شفا دهنده اش خاک یا آهن است! بلکه مقصودش این است که خداوند که برای هر کاری سببی قرار داده به برکت حضرت رسول شفاى او را به وسیله غبار قبر آن حضرت عطا کند و این ملازمتى با شرک ندارد.

نخستین کسى که از زیارت قبر پیامبر(ص) جلوگیرى کرد

اولین کسى که از زیارت قبر پیامبر(ص) جلوگیرى کرد چه کسى بود؟

روزى مروان بن حکم دید که شخصى صورت خود را بر قبر پیامبر گذاشته است، با شتاب به ‏سوى او آمد و گردن او را گرفت، از جاى بلند کرد و گفت: می دانى چه می کنى؟ او گفت: آرى، خوب می دانم، من هرگز به زیارت سنگ نیامده ‏ام، بلکه به زیارت پیامبر آمده‏ ام. از رسول‏ اللَّه(ص) شنیدم که فرمود: بر دین خدا گریه نکنید، اگر متولیانش اهل بودند، و آنگاه که نا اهلان بر آن حکم راندند برایش بگریید. حاکم و ذهبى حدیث را صحیح می دانند.

نظریه‏ علماى اهل سنت درباره‏ ى تبرّک، مسّ منبر و قبر پیامبر و صالحان‏

نظر علماى اهل سنّت در باره تبرک و مس منبر و قبر پیامبر و قبور صالحین چیست؟

احمد بن حنبل، رملى شافعى و محب الدین طبرى شافعى می گویند: بوسیدن، تبرک و مس منبر و قبر پیامبر(ص) و قبور صالحین جایز است و سیره علماء و صالحان بر آن است. عسقلانى می گوید: در زمان عمر یکى از اصحاب پیامبر به قبر ایشان متوسل شد و دانشمندانى چون ابن حیان، ابن خزیمه، ابو على خلال، شیخ الحنابله در زمان گرفتارى به قبور اهل ‏بیت پیامبر(ص) متوسل می شدند.

آثار زیارت قبر پیامبر(ص)، از ديدگاه اهل سنّت

علماى اهل تسنّن براى زیارت مرقد مطهّر پیامبر(صلى الله علیه وآله) چه آثارى را نقل نموده اند؟

علماى اهل تسنّن براى زیارت مرقد مطهّر رسول خدا در کتب خود روایاتى از پیامبر(ص) نقل کرده اند که لازمه آنها استحباب این عمل است. مانند روایتی که زیارت قبر آن حضرت را موجب شفاعت ایشان می داند، یا روایت دیگری که زیارت قبر پیامبر را مانند زیارت آن حضرت در زمان حیاتش دانسته و موجب شفاعت شمرده شده است، یا روایتی که زیارت قبر حضرت را موجب کفایت شدن زائر در دنیا و آخرت توسط خداوند می داند. همچنین برخی از علمای اهل سنت کرامات و برکات زیادی برای زیارت قبر حضرت برشمرده اند.

تبرّک جستن به قبر پیامبر(صلى الله علیه وآله)

آیا تبرّک جستن به قبر پیامبر (صلى الله علیه وآله) شرک محسوب مى شود؟

درباره تبرّک جستن به پیامبر(ص) در روایات سنّى و شیعه آمده که در صدر اسلام مسلمین به آبى که پیغمبر با آن دست خود را مى شست یا مویى که از پیغمبر مى ریخت و یا به آب دهان یا به دست خیس آن حضرت تبرّک مى جستند، روایاتی که صحابه و محدثینی چون عروه بن مسعود، بخاری، مسلم و... آنها را نقل کرده اند. اگر تبرّک جستن به آب وضو و آبى که روى دست پیغمبر ریخته مى شد و موى پیغمبر جایز باشد و پیامبر هم مردم را از آن نهى نفرمود قهراً تبرّک به قبرى که همه جسم پیامبر را در برگرفته نیز باید جایز باشد.

سیره اصحاب و تابعین در زیارت قبر پیامبر(ص)

سیره عملى اصحاب و تابعین نسبت به زیارت قبر پیامبر(صلى الله علیه وآله) چگونه بوده است؟

درکتاب هاى علماى اهل سنت روایات بسیارى مبنى بر سیره همیشگى اصحاب وتابعین، بر زیارت قبر پیامبر(ص) وجود دارد مانند زیارت ابن عمر و دعای او برای ابوبکر و عمر نزد قبر پیامبر، یا ماجرای سفر بلال از شام به مدینه برای زیارت قبر حضرت، یا ماجرای عمر در زیارت قبر پیامبر بعداز فتح بیت المقدس. بنابراین سخن برخى مبنى بر بدعت بودن زیارت مرقد رسول خدا و این که منجر به شرک شده و حرام است سخنى بى پایه و اساس است؛ زیرا هرگز نمى تواند عملى حرام و بدعت باشد و در عین حال مورد عمل اصحاب و تابعین قرار گیرد.

اجماع اهل تسنّن بر جواز زیارت پیامبر(ص)

نظر علماى اهل تسنّن در مورد زیارت پیامبر(صلى الله علیه وآله) چیست؟

بسیارى از علماى اهل تسنن بر جواز و استحباب زیارت رسول خدا اجماع و اتفاق دارند، ازجمله: نقل سمهودی از تقی الدین سبکی درباره اجماع بر مشروعیت این عمل، یا نظر سمهودی درباره اتفاق نظر علمای حنفی و مالکی و حنبلی درباره مستحب بودن زیارت قبر پیامبر(ص) و اجماع های دیگر منقول در منابع اهل سنت درباره مشروعیت این زیارت.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قال الصادق (عليه السلام) :

مَنْ حَجَّ يُرِيدُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ لا يُرِيدُ بِهِ رِيَاءً وَ لا سُمْعَةً غَفَرَ اللَّهُ لَهُ الْبَتَّةَ

کسى که حجّ انجام دهد و خدا را اراده کند و قصد ريا و شهرت طلبى نداشته باشد قطعاً خداوند او را خواهد بخشيد

وسائل الشيعة: 11/109