بسیاری از مدعیان عرفان، برای شکستن حب جاه، به کارهایی روی می آورند که با معیارهای عقل و شرع سازگار نیست، مانند خوردن نوشیدنی حلال، در ظرفى كه آن را همانند مشروبات الكلى نشان مى دهد. از نظر اسلامی، اين كارها در مواردی حرام مسلّم و در مواردى مكروه است و کسی مجاز نیست با ارتكاب اين اعمال زشت خود را بدنام كند و از چشم مردم بيندازد، زیرا از منظر اسلام همان گونه كه سوء ظن به انسان ها ممنوع است، ايجاد عوامل سوء ظن نيز مجاز نيست. ضمن اینکه برای شکستن حب جاه، شیوه های موافق عقل و شرع وجود دارد.

جاه و مقام مورد توجه افراد زیادی است، به طورى كه مى توان گفت كمتر كسى است كه از حب جاه، هر چند کم و سطحی خالى باشد؛ زیرا مقام و منزلت سبب افزايش ثروت، رسيدن به آرزوها و افزون بر آن، سبب تواضع مردم می شود. علاوه بر این دلایل صفات رذیله ای مثل: خودپسندی، عقده حقارت، حسادت، کینه توزی و ... از انگیزه های جاه طلبى محسوب می شوند؛ زیرا این افراد بدین وسیله سعی می کنند خود را راضی نگه دارند یا شکستهای درونی خود را جبران نمایند.

قرآن در سوره زخرف، آیات 51 تا 53 به خودبزرگ بينى، جاه طلبى، و عوام فريبى فرعون اشاره می کند. فرعون با این که معجزات عظيم حضرت موسى(ع) را كه با چشم خود ديده بود، اما حس خودخواهى، برترى جويى و جاه طلبی اش به او اجازه نمى داد پذيرای حق شود، لذا برای عوام فریبی و توجیه کارهایش، کمی ثروت و پایین بودن طبقه اجتماعى و لكنت زبان حضرت موسی(ع) را بهانه قرار داد تا خودش را برتر جلوه دهد.

«قارون» نمونه بارز جاه طلبی است. آگاهان «بنی اسرائیل» از او می خواستند ثروت خدادادی را دست مایه فساد قرار ندهد، اما جاه طلبی، سبب سرکشی او گردید و با غرور ادعا کرد این ثروت عظیم را با علم و دانش خود به دست آورده ام. خداوند نیز «قارون» و اموالش را به وسیله زلزله ای در زمين فرو برد، گويى نه قارونى بوده و نه آن تشكيلات خيره كننده. آری جاه طلبى، غرور و غفلت انسان را از بديهى ترين مسائل حيات غافل می کند تا آن جا که این موجود ضعيف كه دائماً در معرض حوادث است ادعاى قدرت و استقلال و حتّى الوهيت مى كند.

«جاه طلبی» در کلام معصومین(ع) بشدت مورد نکوهش قرار گرفته، همانند این سخن پیامبر(ص) که می فرمایند: «علاقه شديد به مقام و مال، نفاق را در قلب انسان مى روياند همان گونه كه آب سبزه را مى روياند»، و در حدیثی دیگر می فرمایند: «دو گرگ درنده كه در آغل گوسفندان رها شوند فساد و خرابى آنها بيشتر از حبّ مال و مقام در دين انسان مسلمان نيست». امام صادق(ع) در این رابطه می فرمایند: «كسى كه طالب مقام باشد، هلاك مى شود». این تعابیر به خوبى نشان مى دهند كه «جاه طلبى» و حب مقام با حق پرستى در تضاد است.

قرآن، يكى از خواسته هاى بندگان خاص خدا «عِبادُالرَّحْمان» را رهبری و امامت بر پرهیزکاران بیان می فرماید. از اين تعبير استفاده مى شود كه رياست طلبى هميشه مذموم نيست، بلكه به گفته علاّمه مجلسى در «بحارالانوار»، رياست بر دو گونه تقسیم می شود: ریاست حق و ریاست باطل، که مقصود از ریاست حق همان هدایت خلق است، و منظور از ریاست باطل، مربوط به كسى است که علم و قدرت اين کار را ندارد و يا هدفش شهرت، ثروت و یا مقام است. اين نوع ریاست طلبی از حس «جاه طلبی» سرچشمه می گیرد.

در طول تاريخ اسلام ادعاهایی به نام مهدویت پدید آمد. کیسانیه اعتقاد داشتند محمدحنفیه مهدی موعود است و نمرده است (خود حنفیه به این اعتقاد راضی نبود). به گواهی تاریخ، او در سال 80 یا 81 وفات یافت. سپس بعضی از خلفای عباسی برای برای رسیدن به خلافت و بعد از آنها نیز در موارد متعددی اشخاصی ادعای مهدویت نمودند. از این اشخاص، عده ای در صدد اشباع روحیه جاه طلبی و دنیاپرستی و عده ای دیگر به عنوان آلت دست دشمنان اسلام برای ایجاد نفاق و تضعیف قدرت مذهبی جامعه اسلامی چنین ادعاهایی را طرح کردند.

جنگ جمل یک مبارزه شخصى بر سر قدرت نبود، بلکه پیکار صفوف طرفداران حق در برابر باطل بود. لذا طبق گفته امام علی(ع) هر کس در هر زمان در برابر باطل قیام کند و با هوی و هوس و جاه طلبی مبارزه کند گویا در جنگ جمل حضور داشته است. در روایات تأکید شده که: کسى که عمل قومى را دوست دارد در عملشان شریک است؛ همانطور که قوم ثمود چون راضی به پی کردن ناقه بودند مشمول عذاب شدند.