آفات 14 مطلب

فریبکاری «دنیا» در بیان امام علی(ع)

امام علی(علیه السلام) در خطبه 223 نهج البلاغه، فریبکاری «دنیا» را چگونه به تصویر می کشد؟

امام(ع) در ابتدا می فرماید: «دنيا انسان را فريب نداده، و اين انسان است كه خود را فريب داده است»، سپس اشاره می کند که دنيا پندهاى فراوانى دارد و ماهيّت خودش را با انواع مشكلات و دگرگونى قدرتها نشان می دهد و توصيف او به فريبندگى نادرست است، و اگر دنيا را در لابه لاى مناطق ويران شده و خانه هاى خالى از سكنه جستجو كنى به يقين آن را واعظى گويا مى يابى، همچون دوستى مهربان كه از رسيدن اندوه به تو به شدّت ناراحت مى شود، پس دنيا چه سراى خوبى است براى كسى كه آن را خانه هميشگى خود نداند.

علت پیدایش «رعد و برق» و فوائد آن؟!

دانشمندان درباره علت پیدایش «رعد و برق» و فوائد آن چه می گویند؟

دانشمندان معتقدند «رعد و برق» از برخورد دو قطعه ابر با بارهای الکتریکی مختلف پدید می آید. رعد و برق فواید بسیار زیادی دارد؛ مثلا با تولید حرارت، هوای اطراف را سوزانده و سبب کاهش فشار هوا و بارش ابرها می شوند. ضمن اینکه این حرارت سبب نابودی آفات و میکروبها می شود و قطرات باران بر اثر برق و حرارت شديد آن و تركيب مخصوص، حالت اسيد كربنى پيدا کرده و سبب تغذیه و کود رسانی به گیاهان می شود. در واقع اين پدیده كوچكى از اسرار شگرف و پردامنه عالم هستى است كه مى تواند رهنمون راه خداشناسى باشد.

موانع و آفات «تصميم گيري» در مدیریت

«تصميم گيري» چه آفاتي ممکن است داشته باشد و يک مدير و فرمانده در تصميم گيري از چه اموري بايد پرهيز کند؟

مدير نبايد ترديد، احتياط بيش از حد، وسواس، امروز و فردا كردن، ترس و دستپاچگى داشته باشد. خلاصه، آنچه نشانه عدم اعتماد به نفس است، مهمترين مانع اتّخاذ تصميم مؤثّر براى كارهاست؛ زيرا هيچ كارى را با يقين صد در صد به موفقّيت نمى توان شروع كرد. او بايد «احتياط» را با «شجاعت» و «دقّت» را با «جسارت» بياميزد، و مسائل قابل پيش بينى را سهم دقّت و مسائل غير منتظره را سهم جسارت قرار دهند.

آفات و خطرات «نعمت های دنیا»

«نعمت های دنیا» چه آفات و خطراتی را به دنبال دارد؟

زرق و برق اين جهان تنها از دور بسيار دل انگيز و دل رباست؛ امّا از نزدیک بسيار كوچك و گاه نگران كننده است. به عنوان مثال انسان با مشاهده زندگى شاهان گمان مى کند که جهان به كام آنهاست اما در واقع ایشان برخی از مواهب مانند امنيت، آزادی و فراغت بال را از دست داده اند لذا امام علی(ع) در این رابطه می فرماید: «شنيدن دنیا مهمتر از ديدن آن است، به عكس آخرت که ديدنش بسيار برتر از شنيدنش مى باشد».

آثار تربیتی «آفات و بلاها»

چگونه حوادث طبیعی همچون «آفات و بلایا» می تواند باعث تربیت انسان شود؟

بر اساس آیات قرآن یکی از آثار مهم «آفات و بلاها» بیداری مردم است، از این رو قرآن می فرماید: «در هيچ شهر و آبادى پيامبرى نفرستاديم مگر اين كه اهل آن را به سختى و رنج گرفتار كرديم، شايد به سوى خدا بازگردند». در واقع اين يك قانون عمومى بوده است و هدف آن آمادگى براى پذيرش دعوت انبيا(ع) است.

نگاهي به آثار و پیامدهای «صبر»

آثار و پیامدهای «صبر» کدامند؟

طبيعت زندگى دنيا اين است كه با موانع و مشكلات همراه مى باشد. در واقع انسان بدون صبر، هم در جهات مثبت به جايى نمى رسد و هم در برابر عوامل منفى قادر به ايستادگى نيست. لذا، كليد اصلى پيروزى ها، صبر است و از آنجا كه دين مجموعه اى از بايدها و نبايدهاست، اطاعت و ترك معاصى، بدون صبر و استقامت، بقا و دوامى ندارد. در روایات اسلامی نیز آمده كه «صبر و ظفر، قرين هم شمرده شده اند و به واسطه صبر، ظفر مى آيد».

محتواى سوره ناس

سوره «ناس» حاوى چه مطالبى مى باشد؟

این سوره در«مکّه» نازل شده و خداوند در آن به پیغمبر اکرم(ص) به عنوان یک سرمشق، پیشوا و رهبر دستور مى دهد: از شرّ همه وسوسه گران به خدا پناه برد. محتواى این سوره از جهتى شبیه سوره «فلق» است و هر دو ناظر به پناه بردن به خداوند بزرگ از شرور و آفات مى باشد، با این تفاوت که در سوره «فلق» انواع مختلف شرور مطرح شده، ولى در این سوره فقط روى شرّ وسوسه گران ناپیدا (وسواس خنّاس) تکیه شده است.

قانون طبیعت

آیا با وجود علل طبیعى اعتقاد به خدا معنائى دارد؟

مادّى ها معتقدند انسان اوّلیه در زندگى خود به حوادثى از قبیل: باد، باران، رعد، برق، طوفان، زلزله، آفات و بلاها برخورد کرده و چون از توجیه و تفسیر آن ها به علل طبیعى عاجز بوده، به ناچار براى پیدایش این حوادث به یک نیروى غیبى به نام «خدا» معتقد شده است. هم چنین می گویند، خداپرستان به علل طبیعى معتقد نیستند و به جاى آن به خدا معتقدند! در حالی که خداپرستان، علل طبیعی را قبول دارند و در کتب آسمانى و سخنان پیشوایان دینى، این موضوع (علل طبیعى موجودات) به عنوان یک اصل مسلّم شناخته شده است.

اهمیت امر بمعروف و نهی از منکر در دین

امر بمعروف و نهی از منکر در میان وظائف دینی چه جایگاهی دارد؟

«امر به معروف و نهى از منکر» از همه وظایف دینى مهم تر است. درست مانند مزرعه بزرگى که برای  سرپا ماندن و ثمره دادن، علاوه بر آبیارى منظّم، کافى و به موقع، نیازمند دفع آفات نیز می باشد. در حقیقت امر به معروف حکم آبیارى مزرعه عظیم دین و نهى از منکر حکم آفت زدایى آن را داراست. این که در روایات اسلامی امر به معروف و نهى از منکر از همه واجبات مهم تر شمرده شده، دلیلش این است که بدون این دو بقیّه واجبات به بار نمى نشینند.

موانع موانع

موانع اخلاص کدامند؟

بزرگان علم اخلاق معتقدند اخلاص موانع و آفات آشكار و نهان دارد؛ بعضى بسيار قوى و خطرناك و بعضى ضعيفتر است. در روايات اسلامى نیز هشدارهایى درباره آفات اخلاص آمده است؛ از جمله على(ع) مى فرماید: «كَيْفَ يَسْتَطيعُ الاِْخْلاصَ مَنْ يَغْلِبُهُ الْهَوى»؛ (چگونه توانايى بر اخلاص دارد كسى كه هواى نفس بر او غالب است؟). در حديث ديگرى از همان امام بزرگوار مى خوانيم: «قَلِّلِ الاْمالَ تَخْلُصُ لَكَ اْلاَعْمالُ»؛ (آرزوها را كم كن [و دامنه آرزوهاى دور و دراز را جمع نما] تا اعمال تو خالص شود!).

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

الإمامُ علىٌّ(عليه السلام)

إنّ لکلِّ شيء مُدّةً و أجَلا

هر چيزى را مدتى است و پايانى

ميزان الحکمه، جلد 1، ص 46