سوال 10 مطلب

مدت زمان لازم برای صدور «توقیع»؟!

مدت زمان لازم براي صدور «توقیع» از طرف امام زمان(عجل الله تعالی فرجه) چه مقدار بوده است؟

بر طبق روايات، مدت زمان «خروج توقيع» از طرف امام زمان(عج)، متفاوت بوده است؛ گاه دو يا سه روز و گاه چند ساعت طول كشيده و گاهي هنوز مُركَّب بر روى كاغذ خشك نشده جواب آمده است. در برخي موارد نيز به مجرد خطور سؤال در ذهنِ شخص، جواب بر روى كاغذ مكتوب بوده است.

اهميّت «سوال» در روایات اسلامی

سوال کردن و پرسش از مجهولات چه جایگاهی در روایات اسلامی دارد؟

روایات بسیاری در اهمیت سوال و جواب وجود دارد؛ همانند سخن پیامبر(ص) که فرمودند: «علم و دانش گنجینه هایی است که كليد اين گنجينه ها سؤال كردن است بنابراین در مورد مجهولاتتان سوال کنید». همچنین حضرت علی(ع) می فرماید: «پیش از این که مرا از دست بدهید سوال کنید، چرا که من راههای آسمان را بهتر از راههای زمین می شناسم». در واقع اسلام به پرسش و پاسخ اهميّت فراوانى داده، و به همگان اجازه سوال در موضوعات گوناگون را می دهد، و در اين زمينه شرم و حيا را معقول نمى داند.

واکنش خلیفه دوم در برابر سؤال از قرآن

«عمر بن خطاب» در مقابل سؤال افراد، از قرآن چه عکس العملى نشان مى داد؟

وقایع تاریخی از برخورد خلیفه دوم در مواجهه با پرسش های قرآنی مردم نقل شده که قدر مشترک آنها تندی و خشونت خلیفه و حتی توسل به تازیانه در برابر طرح چنین پرسش هایی است.
به عنوان نمونه: از «أنس» نقل شده است: «عمر بن خطّاب» «صبیغ کوفى» را به سبب سؤال پیرامون حرفى از قرآن به اندازه اى تازیانه زد که پشتش خونین شد.
 

موضوع سؤ ال روز قیامت در آیه «وَ قِفُوْهُمْ اِنَّهُمْ مَسْئُولونَ»

از نظر مفسرین، موضوع سوال توسط فرشتگان عذاب روز قیامت در آیه «وَ قِفُوْهُمْ اِنَّهُمْ مَسْئُولونَ» چیست؟

آيه 24 سوره «صافات» درباره ظالمان می فرماید: «[در قيامت به فرشتگان عذاب، خطاب مى شود] آنها را نگهداريد كه بايد مورد بازپرسى قرار گيرند»، در اینکه این سوال چه سوالی و در چه موردی است، در میان مفسرین نظراتی مطرح است؛ ولى در روايات متعدّدى وارد شده است كه منظور، سؤال از ولايت على(ع) است. اين حديث را علماي بزرگي از اهل سنت مانند حافظ ابونعيم اصفهانى، طبرى، گنجى شافعى، سبط بن جوزى، هيثمى و قندوزى نقل كرده‌اند.

شخصیت «بایزید بسطامی»

از نگاه صوفیه «بایزید بسطامی» چگونه شخصیتی داشت؟

بايزيد متولد بسطام در سال (160 ق) است. صوفیه او را به «سلطان العارفين» ملقب كرده اند! از ابوسعيد نقل شده است: «18000 عالم را پر از بايزيد مى بينم و بايزيد در ميان نيست». گويند مردى که راهی حج خانه خدا بود با پول نزد بايزيد آمد. بايزيد گفت: پولت را به من ده و 7 بار دور من بگرد و بازگرد كه حج تو همين است! او لواى خود را در قیامت از لواى پیامبر(ص) بزرگتر می دانست. و مدعی بود ملائکه برای سوال نزدش می آیند و ادعای الوهیت کرد که گویند این کار با هدف بدبين کردن مردم به خود بوده است!

اهميّت «سوال» از منظر قرآن کریم

سوال کردن و پرسش از مجهولات چه جایگاهی در قرآن کریم دارد؟

قرآن در اهميّت «پرسش» می فرماید: «فَسئَلُوا أَهْلَ الذِّكْرِ إِنْ كُنْتُمْ لاَ تَعْلَمُونَ»؛ (اگر نمی دانید، از آگاهان بپرسید). جالب اين كه آيه مورد بحث در مورد علماى اهل كتاب است، يعنى حتّى اگر غير مسلمانى در مسأله اى اطّلاعات كافى دارد بايد از او پرسيد و از آگاهى و اطّلاعاتش بهره جست.

سؤال از فلسفه احکام

آیا ما حقّ داریم از فلسفه احکام سؤال کنیم؟

بحث از فلسفه احکام جایز است و در میان اصحاب نیز رایج بوده و باید هم چنین باشد؛ زیرا روش اسلام یک روش استدلالى و منطقى آزاد است. خود قرآن بعد از تشریع برخی احکام، فلسفه آنرا ذکر کرده و در احادیث نیز موارد بسیار زیادى دیده مى شود که  به ذکر اسرار و فلسفه احکام پرداخته شده. البته ما تنها به میزان معلومات بشرى در هر عصر و زمان مى توانیم تا حدودی اسرار احکام را دریابیم، نه همه آنها را؛ لذا هرگز نمى توانیم اطاعت از این دستورات و احکام را مشروط به درک و فهم فلسفه آنها کنیم.

علّت سؤال از اعمال، با وجود علم الهی

با توجه به علم الهى، سؤال از اعمال بندگان چه معنى دارد؟

سؤال خداوند براى کشف مطلب پنهان و پوشیده نیست، چرا که او از اسرار درون و برون آگاه است و چیزی بر او مخفى نیست. پس سؤال به خاطر تفهیم به خود طرف است تا به زشتى اعمالش پى ببرد و یا یک نوع مجازات روانى است؛ چرا که بازجوئى از کارهاى خلاف، آن هم توأم با سرزنش و ملامت، دردناک و زجرآور است. در حقیقت این پرسش ها بخشى از مجازات آنهاست.

محتواى سوره تکاثر

سوره «تکاثر» حاوى چه مطالبى مى باشد؟

آغاز سوره تکاثر، سرزنش و ملامت افرادى است که بر اساس یک سلسله مطالب موهوم بر یکدیگر تفاخر مى کردند. پس از آن نسبت به مسأله معاد، قیامت و آتش دوزخ؛ و سرانجام مسأله سؤال و بازپرسى از نعمت ها هشدار مى دهد.

محتواى سوره یس

سوره «یس» حاوى چه مطالبى مى باشد؟

در این سوره چهار بخش عمده وجود دارد: 1- نخست سخن از رسالت پیامبراسلام(ص) و قرآن مجید و هدف از نزول این کتاب بزرگ آسمانى و گروندگان به آن است. 2- بخش دیگرى از این سوره به رسالت سه نفر از پیامبران الهى می پردازد. 3- بخشى از این سوره، درباره آیات و نشانه هاى عظمت پروردگار در عالم هستى است. 4- بخش مهم دیگرى از این سوره درباره مسائل مربوط به معاد و چگونگى حشر و نشر و سؤال و جواب در روز قیامت و پایان جهان و بهشت و دوزخ سخن مى گوید.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قال الصّادق عليه السّلام :

مَنْ قالَ فينا بَيْتَ شِعْرٍ بَنَى اللّهُ لَهُ بَيْتاً فىِ الْجَنَّةِ.

هرکس در راه ما و براى ما يک بيت شعر بسرايد، خداوند براى او خانه اى در بهشت ، بنا مى کند.

وسائل الشيعه ، ج 10، ص 467