الطبقات الکبرى

معرفی کتاب «الطبقات الکبری»

این کتاب که «طبقات ابن سعد» نیز نامیده مى شود از مهم ترین منابع سیره نویسى و صحابه شناسى (رجال حدیث) به شمار مى رود که توسط محمد بن سعد بن منیع هاشمى (168ـ230) تالیف شده است. تنظیم و منسجم کردن همه این مطالب توسط خودش مقدور نشد و پس از وفاتش توسط شاگرد مبرّز وى یعنى حسین بن فهم تدوین شد. یعنى کتاب طبقات در واقع توسط ابن فهم تدوین شده است اگر چه محتوا و مطالب آن از ابن سعد است. این کتاب مهم ترین کتابى است که از قرن دو و سه باقى مانده و بسیارى از مطالب مربوط به سیره نبى اکرم و اصحاب ایشان، و همچنین بررسى شخصیت هاى مهم اسلام تا زمان خودش را دربر دارد. ابن سعد که یک سنى مذهب متعصب بوده است در بسیارى از موارد، در شرح حال شخصیت هاى شیعه ونقل وقایع مربوط به شیعه کینه ورزى خود به شیعیان را اظهار کرده است.

معرفی ابن سعد

ابن سعد که بود؟

ابو عبد الله محمد بن سعد بن منیع هاشمى مشهور به کاتب واقدى (168ـ230ق) یکى از معروف ترین و مهم ترین مورخان و سیره‌نویسان بغداد است که نویسنده کتاب «الطبقات الکبرى» معروف به «طبقات ابن سعد» مى باشد. در مورد زادگاه او سخن قطعى از سوى مورخان و تراجم نویسان ذکر نشده است و در این مورد اختلاف وجود دارد. برخى او را بصرى، عده‌ای مکى، و برخى دیگر او را آزاده شده در بغداد مى دانند. او پس از وفات در سال 230ق در مقبره باب الشام دفن شد .او علاوه بر روایت حدیث، سیره و تاریخ، راوى در قرائت نیز بوده و قرائات مختلف قاریان مدینه را از واقدى فرا گرفته و نزد یعقوب ابن اسحاق حضرى، قارى مهم بصره (از قاریان دهگانه) نیز حاضر مى شد. او یک سنى مذهب متعصب بود و غالب علماى اهل سنت از تراجم نویسان و دانشمندان علم رجال، او را عادل، صادق، و موثّق دانسته اند. به گونه اى که احمد بن حنبل نیز بنا به روایتى به او اعتماد داشت.

انکار آخرین وصیّت رسول خدا(ص) توسط عایشه!

آیا همانطور که عایشه می گوید، پیامبر(ص) در آخرین لحظات عمر شریف خود هیچ وصیّتی نکرد؟!

عایشه می گوید: پیامبر(ص) در دامن من رحلت نمود و وصیتی نکرد. پس چگونه به علی(ع) وصیّت کرد؟
اولا: بخاطر بغضی که عایشه نسبت به علی(ع) داشته، این روایت پذیرفته نیست. علی(ع) می فرماید: «حسدی در سینه داشت که مانند دیگ آهنین می جوشید».
ثانیا: این روایت با روایاتی از عایشه که گفته: پیامبر(ص) هنگام رحلت نسبت به اموری وصیت کرد، در تعارض است.
ثالثا: عدم وصیت پیامبر(ص) در دامان عایشه دلیل بر نبودن هیچ وصیّتی از جانب پیامبر(ص) نیست؛ چراکه روایات زیادی نقل شده که پیامبر(ص) در آغوش علی(ع) رحلت نمود نه عایشه.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

لِکُلّ شَيْئٍ ثَوابٌ اِلا الدَمْعَةٌ فينا.

لِکُلّ شَيْئٍ ثَوابٌ اِلا الدَمْعَةٌ فينا.

هر چيزى پاداش و مزدى دارد، مگر اشکى که براى ما ريخته شود (که چيزى با آن برابرى نمى کند و مزد بى اندازه دارد).

جامع احاديث الشيعه ، ج 12، ص 548