موثق‌ترين و مستندترين منبع برای شناخت و فهم از هدف «معراج»، همانا قرآن کریم است كه مى‌توان هدف اين سير شبانه را به خوبى از آن استنباط كرد، هدفى كه كاملا با موازين علمى و منطقى سازگار است. به بیان قرآن کریم هدف اين سير فضائى، همان مشاهده آثار عظمت خداوند در جهان بالا بوده است.

مسلماً پيامبر(ص) با وسائل امروز در آسمانها سير نكرده اند؛ چراكه وسائل امروزي براى مسافرت‌هاى كوتاه فضائى تهيه شده و براي آن سفر دامنه دار و عجيب، نيازمند وسائلى به مراتب مجهزتر و كاملتر و اتكاى نيروى الهى است. طبق روايت، نام اين مركب مرموز، «براق» بوده كه از ماده «برق» است و به گفته بعضى از مفسران سرعتى مانند سرعت سير برق داشته و به آسانى قدرت پيمودن فواصل عظيم فضائى را داشته است.

«معراج» با استمداد از قدرت خداوند نه از نظر استدلالات عقلى غیر ممکن است و نه از نظر موازین علم روز، و خارق العاده بودن آن را نیز همه قبول دارند، بنابراین، هر گاه با دلیل قاطع نقلى ثابت شود، باید آن را پذیرفت.

قرآن در دوجا بطور اجمال در این باره بحث كرده است؛ اول در ابتداي سوره «اسراء» مي‌فرمايد: «پاك و منزه است آن خدائى كه بنده خودش را در شبى، از مسجد الحرام به مسجد اقصى كه در سرزمين مبارك و مقدسى است برد تا آيات و نشانه هاى ما را ببيند». دوم مفاد آيات 13 تا 18 سوره «نجم» است كه تاكيد دارد پيغمبر(ص) براى دومين بار فرشته وحى را به صورت اصلى مشاهده و ملاقات كرد و اين ملاقات در نزد بهشت جاويدان صورت گرفت و چشم پيغمبر در اين مشاهده دچار خطا و اشتباه نشد و آيات بزرگى از عظمت خدا را مشاهده نمود.

عقيده به معراج پيامبر اسلام(ص) مخصوص دسته معينى از مسلمانان نيست؛ بلكه عموم مسلمين در اين عقيده مشتركند. احاديث فراوانى از طريق شيعه و اهل تسنن در اين زمينه نقل شده و بسيارى از علماى اسلام «تواتر» يا «شهرت» اين احاديث را تصديق كرده‌اند.

احاديث «معراج» به چهار دسته تقسيم مي‌شود. 1- رواياتى كه به حكم تواتر قطعى است. 2- احاديثى كه قبول آنها هيچ‌گونه مانع عقلى و نقلى ندارد. 3- رواياتى كه ظاهر آن زننده است؛ ولى مى‌توان آنها را توجيه و تفسير نمود. 4- رواياتى كه مشتمل بر يك سلسله امور نامعقول و باطل مى‌باشد و نشانه ساختگى بودن آنها است.