سیر تکامل كتابت و خط عربی

کتابت و خط عربی چه مراحلی را برای تکامل و زیبایی طی کرده است؟

در طول تاریخ، خطّاطان بزرگی در زيبايى قرآن و تكميل خط آن سهیم بوده اند. نخستين كسى كه در مسیر تكميل كتابت مُصحف و زيبايى خطِ آن قدم برداشت، «خالد بن ابى الهياج» از اصحاب امام علي(ع) بود که به خوشنويسى و داشتن خط زيبا معروف بوده است. خطّاطان تا اواخر قرن سوم هجرى مُصحف ها را با خط كوفى مى نوشتند؛ اما در ادامه، خط زيباى نسخ جاى خط كوفى را گرفت. لذا اولين مُصحف به خط نسخ، به دست «محمّد بن على بن الحسين بن مقله» نوشته شد. سپس در قرن هفتم، خط نسخ عربى توسط «ياقوت بن عبدالله موصلى» به حدّ اعلاى كمال خود رسيد.

برخي از مدعيان «مهدويّت»

چه کسانی در طول تاریخ ادعای «مهدویّت» کرده یا درباره آنان چنین ادعایی شده است؟

در طول تاريخ اسلام افراد بسياري بوده اند كه يا ادعای مهدویّت کرده یا در حق آنان ادعای مهدویّت شده است؛ از جمله آنها مي توان به محمد بن حنفيه، اسماعيل فرزند امام صادق(ع)، محمد بن عبدالله بن حسن، مهدى عباسى و ... اشاره كرد.

فدک در عصر بنی امیّه

فدک در عصر بنی امیّه چه سرگذشتی داشت؟

فدک در عصر بنی امیه نیز در دست غاصبان بود تا اینکه عمر بن عبدالعزیز که نسبت به اهل بیت(ع) روش ملایم ترى داشت، به فرماندارش در مدینه دستور داد فدک را به فرزندان فاطمه(ع) بازگرداند. امّا دیرى نپایید که یزید بن عبدالملک خلیفه اموى آن را مجدداً غصب کرد.

متروک ماندن تعالیم اسلام در جامعة عصر امام سجاد(ع)

آگاهی مردم از احکام و فرهنگ اصیل اسلامی در عصر امام سجاد(علیه السلام) چگونه بود؟

در سال 87 در زمان خلافت وليد بن عبدالملك «عمر بن عبدالعزيز» كه امير مدينه بود، به عنوان اميرالحاج به حج رفت ولى وقوف در روز عيد قربان را غلط انجام داد. «محمد بن مسلم بن شهاب زهرى» مى‏گويد: در دمشق نزد «انس بن مالك» رفتيم، ديديم تنها نشسته گريه مى ‏كند، وقتى كه از علت گريه ‏اش پرسيدم، پاسخ داد: از مجموع آنچه از اسلام فرا گرفتم، جز اين نماز را سراغ ندارم كه مانده باشد و آن هم ضايع شده است.

هدف خلفای اموی از جذب محمد بن شهاب زُهری

هدف خلفای اموی از جذب محمد بن شهاب زُهری در دبار خود چه بود؟

خلفای اموی با جذب محمد بن شهاب زهری به دربار خود، از موقعیت دینی او استفاده کردند. او با جعل و کتابت احادیث به اهداف شوم خلفا کمک فراوانی کرد. حجم نوشته های زهری آن مقدار بود که پس از هلاکت ولید بن عبدالملک،  کتاب های او را به وسیله چهارپایان از خزانه خارج کردند. پر واضح است آنچه زهری به امر خلفای اموی نگاشته بود تنها احایثی در تایید خلفای اموی و کاستن از موقعیت بنی هاشم بود.

شخصیت ولید بن عبدالملک

ولید بن عبدالملک چگونه خلیفه ای بود؟

پس از عبدالملك، پسرش «وليد» به خلافت رسيد. برخى از وليد به خاطر انجام کارهای عام المنفعه تمجيد نموده، او را بر بسيارى از خلفاى بنى اميه ترجيح داده اند. اعمالی مانند: تاسیس و توسعه و تعمیر مساجد و اماکن مقدسه، احداث راه ها و دژها، احداث چاه ها و مدراس و بیمارستان ها، دارالایتام، آسایشگاه ها و... به رغم این نقاط روشن، وى داراى نقاط ضعف و انحراف هاى آشكارى بود كه نبايد ناگفته بماند. مانند: پرورش یافتن با بی قیدی و هوسرانی، مسلط کردن استانداران سنگدل بر مردم، بی دانشی و... .

مختصری از زندگی امام باقر(ع)

زندگی امام باقر(ع) دارای چه فراز و نشیب هائی بود؟

امام محمدباقر(ع) سال 57 هجری در مدینه به دنیا آمد و هنگام درگذشت پدربزرگوارشان سی و نه سال سن داشت. مادرش دختر امام حسن مجتبی(ع) بود.ایشان در سال 114هجری در مدینه درگذشت و در قبرستان بقیع مدفون شد. ایشان با 5 تن از خلفای بنی امیه معاصر بود که عمدتا درباره ایشان سخت گیری می کردند.

خلفای اموی در دوران امام باقر(ع)

کدام یک از خلفای بنی امیه در دوران امام باقر(علیه السلام) حکومت کرده اند؟

امام باقر(ع) با پنج تن از خلفاى اموى معاصر بود: 1- وليد بن عبدالملك. 2- سليمان بن عبدالملك. 3- عمر بن عبدالعزيز. 4- یزید بن عبدالملک. 5- هشام بن عبدالملک.

مهتدی، خلیفه عباسی

مهتدی کیست؟

مهتدى چهاردهمين خليفه عباسى بود كه پس از قتل برادرش معتز در سال 255 ق بر مسند خلافت تكيه زد. او نيز بازيچه دست تركان بود لکن در قياس با ديگر خلفاى عباسى، فردى معتدل بود، و از نظر اخلاق و رفتار بى شباهت به «عمر بن عبدالعزيز» نبود. او دربار را از مظاهر اشرافي گرى پاك و بساط مي گسارى را جمع كرد. البته انگيزه مهتدى، ملاحظات اجتماعى و سياسى بود وگرنه چطور تا آخرين لحظه عمر، غاصبانه بر مسند خلافت تكيه زده و امام عسكرى را به زندان فرستاد و حتى تصميم داشت امام عسکری(ع) را به قتل برساند.

اوضاع سیاسی اجتماعی دوران یزید بن عبدالملک

اوضاع سیاسی اجتماعی دوران یزید بن عبدالملک چگونه بود؟

يزيد بن عبدالملک مردى عياش و خوش گذران و لاابالى بود و به هيچ وجه به اصول اخلاقى و دينى پايبند نبود. از اين رو ايام خلافت او يكى از سياه ترين و تاريك ترين ادوار حكومت بنى اميه به شمار مى رود. در زمان حكومت وى هيچ فتح و پيروزى و هيچ حادثه درخشانى در جامعه اسلامى اتفاق نيفتاد.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قال الباقر عليه السّلام :

ما مِنْ رَجُلٍ ذکَرَنا اَوْ ذُکِرْنا عِنْدَهُ يَخْرُجُ مِنْ عَيْنَيْهِ ماءٌ ولَوْ مِثْلَ جَناحِ الْبَعوضَةِ اِلاّ بَنَى اللّهُ لَهُ بَيْتاً فى الْجَنَّةِ وَ جَعَلَ ذلِکَ الدَّمْعَ حِجاباً بَيْنَهُ وَ بَيْنَ النّارِ.

الغدير، ج 2، ص 202