تمام پيشرفت های انسان، مولود زندگی اجتماعی و پیوند افکار آنان با یکدیگر است، که نخستین راهکار تقویت آن، وفای به عهد است. اگر مسأله وفاى به عهد و ميثاقهاى فردى و بين المللى كنار گذاشته شود شيرازه زندگى بشر از هم گسسته مى شود. امام علی(ع) می فرمايد: «به دوستى كسى كه به عهدش پايبند نيست اعتماد مكن». افزون بر اين، اصل عدالت كه از بديهى ترين اصول اخلاق اجتماعى است بدون وفاى به عهد و پيمان اجرایی نمى شود.

معصومين(ع) در اهمیت «وفای به عهد» تعابیر جالبی دارند. پيامبر(ص) می فرماید: «کسي که به عهد خود پايبند نيست، دين ندارد». امام علی(ع) می فرماید: «كسى كه رعايت عهد خويش را نكند، به خدا ايمان نیاورده است». و روایات فراوان دیگری، که در آنها حقائق مهمى درباره اهميت وفاى به عهد آمده، به گونه اى كه آن را به عنوان اساس دين، نشانه يقين، سبب قرب به پيامبر(ص) و سپر مهم در برابر حوادث اجتماعى شمرده؛ اضافه بر اين روايات اسلامى تصريح دارد كه وفاى به عهد يك قانون جهان شمول است و مسلمان و كافر را در بر مى گيرد.

خداوند در آيات قرآن، ادای امانت و وفای به عهد را از صفات مومنین راستین دانسته و می فرماید: «آنها كسانى هستند كه نسبت به امانت ها و عهد و پيمانشان رعایت مى كنند». ممکن است ذکر عهد و پیمان در کنار يک ديگر، امانت ها را نوعی عهد، و پيمان ها را نوعی امانت بداند. تعبير به رعايت، به معنى مراقبت كامل است؛ شخص امانت دار و یا کسی که پيمانى را بسته، بايد چنان مراعات كند كه هيچ گونه آسيبى به امانت و عهدش نرسد.

خداوند در آيه 32 سوره «اسراء» مى فرمايد: «به عهد خود وفا كنيد كه از عهد سؤال مى شود». و در ادامه عدم پايبندى به پيمان را سبک مغزی و حماقت می داند، زيرا بى اعتمادى، ثمره عدم پایبندی به عهد می باشد، و اگر اركان وفاى به عهد و پيمان در جامعه متزلزل شود، همه در آتش بى اعتمادى خواهند سوخت، رفتاری كه هيچ انسان عاقلى مرتكب آن نمی شود.

خداوند در آيه «بَلى مَنْ اَوفى بِعَهْدِهِ وَ اتَّقى فَاِنَّ اللّهَ يُحِبُّ الْمُتَّقِينَ» می فرمايد: «کسي که به پيمان خود وفا کند و پرهيزکاری پيشه نمايد، خدا او را دوست دارد». در اين آيه وفاي به عهد هم رديف تقوا شمرده شده است. تقوايی که بهترين توشه قيامت و معيار سنجش مقام انسان در پيشگاه خداوند و سبب ورود به بهشت است.

در سوره اسراء از آيه 22 تا 39 بخشى از مهمترين احكام اسلامى بيان شده، از توحيد گرفته تا مسأله حق پدر و مادر، و از مسأله قتل نفس گرفته تا زنا و خوردن اموال يتيمان، و از وفاى به عهد گرفته تا مسؤوليت هايى كه چشم و گوش و دل بر عهده دارند. اين امر نشان مى دهد كه مسأله وفاى به عهد در چارچوب اساسى ترين احكام اسلام قرار گرفته است.

امام علی(ع) با اشاره به شرایط «عهد» و «پیمان» می فرماید: «به پيمان كسانى چنگ بزنيد كه به عهدشان وفادارند»، در تبیین این سخن امام(ع)، سه تفسير گفته شده؛ تفسير اول كه مناسب تر است اين كه، با كسانى عهد ببنديد كه داراى دين و تعهد بوده و به پیمان خود وفادارند. تفسير دوم مربوط به شرايط استحكام پيمان است؛ يعنى تنظیم شرايط دقيق و محكمى که مانع عهدشکنی شود، تفسیر سوم اين كه وفای به پیمان لازم است اما نه در برابر پیمان شکن، هرگاه آنها پيمان شكستند شما هم مى توانيد دست از پيمان برداريد.

در آيه 177 سوره بقره، سخن از ريشه و اساس همه نيكی ها است و برای آن شش عنوان ايمان، انفاق، اقامه نماز، ادای زکات، وفای به عهد و صبر بیان فرموده است. اين تعبير نشان مى دهد كه وفاى به عهد از نظر اسلام و قرآن آنقدر اهميت دارد كه هم رديف ايمان به خدا، نماز و زكات است. مفهوم وفای به عهد در قرآن به صورت مطلق بيان شده، که شامل عهدهاى الهى و پيمان هاى مردمى می شود، خواه در برابر مسلمان يا غير مسلمان باشد يعنى مادامی كه آنان به عهد خود پايبند هستند، مسلمانان نيز بايد به پيمان خود وفادار باشند.