Qısa cavab:
Bəzi alimlər hesab edirlər ki, bu nemətlər salamatlıq və asudə həyatdır. Bəzilərinə görə bu nemətlər sağlamlıq və əmin-amanlıqdır. Bəziləri isə deyirlər ki, bura bütün nemətləri daxil etmək olar.
Bir hədisdə Həzrət Əlidən (əleyhis-salam) belə nəql olunur:
"Nemətlər təzə xurma və sərin sudur!"
Müxtəlif hədislərdən belə başa düşmək olur ki, “Nəim” olduqca geniş mənaya malikdir və bütün ilahi nemətlərə o cümlədən, din, iman, İslam, Quran, vilayət kimi mənəvi nemətlərə, eləcə də fərdi və ictimai nemətlər daxil olmaqla müxtəlif maddi nemətlərə şamil olur. Amma, iman və vilayət kimi daha çox əhəmiyyət kəsb edən nemətlər haqqında daha çox sorğu-sual olunacaq və onların qədrini layiqincə bilib-bilmədiklərindən soruşulacaq.
Ətraflı cavab:
“Təkasur” surəsinin 8-ci ayəsində oxuyuruq:
ثُمَّ لَتُسْئَلُنَّ یَوْمَئِذ عَنِ النَّعیمِ
"Sonra isə o gün, şübhəsiz, siz əta etdiyi nemətlər barəsində sorğu-sual olunacaqsınız."
Söz yoxdur ki, sizin hamınızdan Qiyamət günü nemətlər haqqında soruşulacaq.
Bəzi alimlər hesab edirlər ki, bu nemətlər salamatlıq və asudə həyatdır. Bəzilərinə görə bu nemətlər sağlamlıq və əmin-amanlıqdır. Bəziləri isə deyirlər ki, bura bütün nemətləri daxil etmək olar.
Bir hədisdə Həzrət Əlidən (əleyhis-salam) belə nəql olunur:
النَّعِیْمُ الرُّطَبُ، وَ الْماءُ الْبارِدُ
"Nemətlər təzə xurma və sərin sudur!"
Halbuki, digər bir hədisdə oxuyuruq: "Əbu Hənifə İmam Sadiqdən (əleyhis-salam) bu ayənin təfsiri haqqında soruşdu. İmam (əleyhis-salam) sualına sualla cavab verdi:
−Sənə görə "Nəim" (nemətlər) nədir?
Əbu Hənifə:
−Yemək, təam və sərin sudur, − deyə cavab verdi.
İmam buyurdu:
−Əgər Allah səni Qiyamət günü öz dərgahında saxlayıb hər yediyin tikədən və içdiyin qurtumdan soruşsa, orada çox qalmalı və gözləməli olarsan.
Əbu Hənifə:
−Onda "Nəim" nədir? – deyə soruşdu.
Buyurdu:
−Biz Əhli-beytik. Allah bizim vücudumuz vasitəsi ilə bəndələrinə nemət vermişdir. Bizim vasitəmizlə onların arasında ixtilafdan sonra ülfət və mehribanlıq yaratmışdır. Bir-birlərinin düşməni olduqları halda onların qəlblərini bizim vasitəmizlə bir-birinə bağlamış və qardaş etmişdir... Bəli, "Nəim" Peyğəmbər (sallallahu əleyhi və alih) və onun xanədanıdır.
Zahiri baxımdan müxtəlif olan hədislərdən belə bir nəticə alınır:
“Nəim” olduqca geniş mənaya malikdir və bütün ilahi nemətlərə o cümlədən, din, iman, İslam, Quran, vilayət kimi mənəvi nemətlərə, eləcə də fərdi və ictimai nemətlər daxil olmaqla müxtəlif maddi nemətlərə şamil olur. Amma, iman və vilayət kimi daha çox əhəmiyyət kəsb edən nemətlər haqqında daha çox sorğu-sual olunacaq və onların qədrini layiqincə bilib-bilmədiklərindən soruşulacaq.
İlk baxışda, maddi nemətləri bu ayənin dairəsindən çıxaran hədislər onu demək istəyirlər ki, siz mühüm nümunələri buraxıb kiçik nümunələrə üz gətirməməlisiniz. Bu, həqiqətdə insanlar üçün ilahi nemətlər barəsində bir xəbərdarlıqdır ki, insanlara bu nemətlər qarşısında ağır məsuliyyət daşıdıqlarını başa salır.
Bu nemətlər haqqında necə soruşulmaya bilər ki, onlar bəşər övladının ixtiyarına verilən böyük sərmayələrdir və onların hər birinin qədri layiqincə bilinməli, şükürü yerinə yetirilməli və hər birindən öz yerində istifadə olunmalıdır. (1)
Şərh qeydə alınmayıb