گفتگوی «اصحاب اعراف» با دوزخیان

قرآن از گفتگوی «اصحاب اعراف» و دوزخیان چگونه خبر داده است؟

قرآن گفتگوي ميان «اصحاب اعراف» و دوزخيان را اين چنين به تصوير كشيده است: «اصحاب اعراف، مردانى [از دوزخيان] كه [آنها را] از سيمايشان مى شناسند صدا مى زنند و مى گويند آنچه گردآورى كرديد و آنچه را مايه برترى جويى بر ديگران قرار مى داديد شما را بى نياز نساخت [و در عذاب الهى گرفتار شديد]» و در جاي ديگر اصحاب اعراف دوزخى ها را مخاطب ساخته مى گويند: «آيا اينها همان كسانى نيستند كه شما سوگند ياد كرديد هرگز مشمول رحمت الهى نمى شوند؟!». سپس در همين حال رو به ضعفاى مؤمنين كرده اظهار مى دارند: «برويد و وارد بهشت شويد».

معناي «اعراف» و منظور از «اصحاب اعراف»

معناي «اعراف» چیست و منظور از «اصحاب اعراف» چه کسانی هستند؟

«اعراف» به سرزمین بلند و مرتفعی گفته مي شود که به اطراف خود اشراف دارد و یا به تپه های بین بهشت و جهنّم اطلاق می شود كه مشرف بر هر دوي آنها است و دو گروه در آن وجود دارند كه به آنها «اصحاب اعراف» گفته مي شود: 1. افراد متحیر و ضعیف الایمانی که به خاطر اعمال و رفتار خود نه مستحقّ بهشت هستند و نه مستحقّ جهنّم. 2. گروهى كه نقش نظارتى دارند و سعى در نجات افراد متحيّر و سرگردان دارند، اين گروه تلاش مى كنند كه از طريق شفاعت، گروه اوّل را نجات داده و راهى بهشت كنند؛ و منظور از این گروه دوم در روایات، «ائمه اطهار(ع)» است.

منظور از اعراف و اعرافیان

منظور از «اعراف» کجاست؟ و چه کسانى در قیامت در أعراف قرار دارند؟

«اعراف» گذرگاه سخت و صعب العبورى بر سر راه بهشت سعادت جاویدان است. صالحان و پاکان با سرعت از این گذرگاه عبور مى کنند اما افرادى که خوبى و بدى را به هم آمیختند، در این مسیر وا مى مانند. طبیعى است که سرپرستان جمعیت و پیشوایان قوم در گذرگاه هاى سخت همانند فرماندهانى که در آخر لشکر راه مى روند تا همه سپاهیان بگذرند، در آنجا توقف مى کنند تا به کمک ضعفاى مؤمنان بشتابند. بنابر این در «اعراف» دو گروه وجود دارند، ضعیفان و آلودگانى که در رحمتند و پیشوایانى که در همه حال یار و یاور ضعیفانند.
 

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قال ابي عبدالله (عليه السلام)

مَنْ مَاتَ فِي طَرِيقِ مَکَّةَ ذَاهِباً أَوْ جَائِياً أَمِنَ مِنَ الْفَزَعِ الاَْکْبَرِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ.

کسى که در راه رفتن يا بازگشتن از مکه بدرود حيات گويد، از ترس و هراس روز قيامت ايمن گردد.

تهذيب الاحکام: 5/23/68