«فطرت» از مادّه «فَطْر» (بر وزن سطر) به عقيده بعضى در اصل به معناى شكافتن است. سپس به معناى آفرينش خلقت به كار رفته؛ گويى پرده عدم شكافته مى شود و موجودات بيرون مى آيند.
منظور از اين واژه همان خلقت الهى و آفرينش نخستين و هدايت تكوينى به سوى يك سلسله از حقايق است كه از آغاز در درون جان انسان به وديعت نهاده شده است.
«فِطْرَت» از مادّه «فَطْر» بر وزن سطر و به معناى شكافتن چيزى از طرف طول است؛ سپس به هرگونه شكافتن نيز اطلاق شده. يكى از معانى مهمّ اين واژه همان آفرينش و خلقت است، به همين جهت معناى ابداع و اختراع را نيز مى دهد. اگر«فطرت» را به معانى دين و آئين تفسير كرده اند به خاطر آن است كه از روز نخست در آفرينش انسان وجود داشته است.
قال الصادق (عليه السلام) :
مَنْ حَجَّ يُرِيدُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ لا يُرِيدُ بِهِ رِيَاءً وَ لا سُمْعَةً غَفَرَ اللَّهُ لَهُ الْبَتَّةَ
کسى که حجّ انجام دهد و خدا را اراده کند و قصد ريا و شهرت طلبى نداشته باشد قطعاً خداوند او را خواهد بخشيد.
وسائل الشيعة: 11/109