امام علی(ع) برای شکستن ابهت خیالی خوارج، آنان را مورد سرزنش قرار داده و می فرماید: «شما شرورترين مردم و كسانى هستید كه شيطان، آنها را به سرگردانى كشانده است. افكار شيطانى و اعمال ضد انسانى شما، بهترين گواه بر اين معناست». در واقع بر اساس توصيف امام آنان بدترين گروهى بودند كه در بین مسلمين ظاهر شدند نه تنها به خاطر تکفیر امام على(ع)، بلكه به سبب ایجاد يك مكتب انحرافى كه از نظر عقيده و احكام، با قرآن و سنت پيامبر(ص) فاصله داشت.

«حق اليقين» به وحدت معنوي ميان عاقل و معقول گفته مي شود. فردى كه به اين مقام رسيده خود را پرتوى از انوار الهى مى داند كه در امواج اشعه هاى آن ذات الهى غوطه ور است، به مانند كسى كه خود را در متن آتش قرار داده و به وجود آتش يقين كرده است. رسيدن به اين مرحله نياز به مجاهدات قوى و پاك كردن نفس از رذايل اخلاقى و دورى از علايق دنيوى و ريشه كن كردن هواها و افكار شيطانى دارد. با تدبر در آيات و روايات معلوم مى شود كه انسان از طريق علم اليقين به مرتبه عين اليقين و از عين اليقين به مرحله حق اليقين مى رسد.