سلام 14 مطلب

معنای صفت «سلام» در مورد خداوند؟!

چرا خداوند را با صفت «سلام» می خوانیم؟

وصف «سلام» دارای دو معنی است که اگر به معني سلامت از هرگونه عيب و نقص باشد از صفات ذات است و اگر به معني سلامت مردم از ناحيه او و ترك ستم بر بندگان باشد از صفات فعل است. اما استفاده اين واژه در مورد خداوند، دارای مفهوم جامعی است مبنی بر این که خداوند، سالم از هر عيب و نقص و فنا و نيستى، سالم از ظلم بر بندگان و سلامت بخش و ایمنی دهنده است. این وصف الهی به انسان پیام می دهد که تو نیز چنان زندگى كن كه تمام مردم از دست و زبان تو در امنیت و سلامت باشند و با همه انسان ها در صلح و صفا باش.

درجات و مراتب «بُخل»

از منظر روايات اسلامي چه مراحل و درجاتی برای «بُخل» وجود دارد؟

«بُخل» مانند تمام صفات رذيله، داراى درجاتى است. بعضى نسبت به اموال خود بخيلند؛ بعضى از آن هم فراتر رفته، نسبت به اموال مردم بخيلند؛ يعنى اگر ببينند كسى به ديگرى احسان قابل ملاحظه اى مى كند، ناراحت مى شوند و ... بنابراين «بخل» شاخه هاى متعدد و اشكال گوناگون دارد که در روايات اسلامى نیز به آنها اشاره شده است از جمله: «بُخل در مورد پرداختن آنچه كه خدا بر انسان از اموال واجب كرده است، زشت ترين نوع آن است» یا «بخيل ترين مردم كسى است كه حتّى در سلام كردن بُخل مى ورزد!» و ... .

اضافه کردن «و آل محمد(ص)» در صلوات!

چرا شیعیان هنگام صلوات بر پيامبر(ص) بر «آل» ایشان نیز صلوات مي فرستند؟!

طبق آيه 56 سوره احزاب، خداوند و تمام فرشتگان بر پيامبر(ص) درود مى فرستند و به همه مؤمنان نیز دستور می دهد بر ایشان درود و سلام بفرستند. ذیل این آیه روايات بسيارى از طریق اهل سنت وارد شده كه اصحاب از پيامبر(ص) سؤال كردند: چگونه بر شما درود و صلوات بفرستيم؟ ایشان فرمود: بگویید «اللّهم صل على محمد و على آل محمد» و اين قرينه است بر اينكه صلوات و درود خدا و ملائكه نيز تعميم دارد یعنی همانطور که شامل پيامبر(ص) است، شامل «آل» او نیز مى شود.
در «صحيح بخارى» از ابوسعيد خدرى نقل شده است كه: «ما عرض كرديم اى رسول خدا! سلام بر تو معلوم است، چگونه صلوات بر تو بفرستيم؟ فرمود: «قُولُوا الّلهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّد عَبْدِكَ وَ رَسُولِكَ كَما صَلَّيْتَ على اِبْراهيمَ و آلِ اِبْراهيمَ وَ بارِكْ عَلى مُحَمَّد وَ عَلى آلِ مُحَمَّد كما بارَكْتَ على اِبْراهيمَ»؛ (بگوئيد خداوندا! درود بفرست بر محمّد بنده ات و رسولت؛ همان گونه كه درود بر ابراهيم و آل ابراهيم فرستادى و بركت بفرست بر محمّد و بر آل محمّد، آن گونه كه بركت فرستادى بر ابراهيم).

حقوق «معلم» بر متعلم و طالب علم

«معلم» چه حقوقي بر متعلم و طالب علم دارد؟

از حقوق لازم بر انسان، حق معلم است. امام علی(ع) فرمود: «كسى كه حرفى به من تعليم دهد مرا بنده خود كرده است». در جای دیگر امام علی(ع) می فرماید: «از حقوق معلم اين است كه زياد از او سؤال نكنى و لباس او را نگيرى و اگر بر مجلس عالم وارد شدى بر او سلام ويژه تقديم نمایی و در مقابلش بنشینی و با گوشه چشم و دست به او اشاره نكنی و با زياد صحبت كردن او را ناراحت ننمایی و... ».

دستور روايات اسلامي درباره پاك سخن گفتن و دوري از سخنان ناروا

روايات اسلامي درباره پاك سخن گفتن و دوري از سخنان ناروا چه فرموده اند؟

در روایات اسلامی تأکیدات فراوانی درباره نیکو سخن گفتن آمده است که به برخی از آنها اشاره می شود: 1- سخن خوب جزء بهترین اعمال است. 2- از نشانه های فرد صالح است. 3- خوب سخن گفتن از اخلاق پیامبران(ع) است. 4- سخن می تواند از تیر و شمشیر برنده تر باشد چه در تاثیر مثبت و چه منفی. 5- زیبایی مرد در کلام و سخنش است. 6- نیکو سخن گفتن از صفات اهل بیت(ع) و دوستان آنها است.

حال مؤمنان و ظالمان در لحظه «مرگ»

حال مؤمنان و ظالمان در لحظه «مرگ» چگونه است؟

مؤمنان و ظالمان، از همان لحظه مرگ از هم جدا مى شوند و حالات متفاوتى دارند. به ظالمان گفته مي شود كه اكنون از درهاى جهنم وارد شويد در حالى كه جاودانه در آن خواهيد بود. حالِ آنها چگونه خواهد بود وقتى كه فرشتگان مرگ بر صورت و پشت آنان مى زنند و جانشان را مى گيرند. در مقابل آنها، فرشتگان رحمت كه براى قبض ارواح مؤمنان مى آيند به آنها می گويند: سلام بر شما! به پاداش آنچه انجام مى داديد، وارد بهشت شويد. در واقع پاداش پاكى و تقوا اين است كه فرشتگان با سلام و درود از آنها استقبال كنند و به بهشت دعوت نمايند.

منظور از عبارت قرآنی «صَلُّوا عَلَیْهِ وَ سَلِّمُوا»

منظور از «صلوات و سلام» بر پیامبر(صلى الله علیه وآله) چیست؟

«صلات» هر گاه به خدا نسبت داده شود، به معنى فرستادن رحمت است، و هر گاه به فرشتگان و مؤمنان منسوب گردد به معنى طلب رحمت مى باشد. فرق میان «صَلُّوا» و «سَلِّمُوا» در این است که: «صَلُّوا» امر به طلب رحمت و درود فرستادن بر پیامبر است، اما «سَلِّمُوا»، یا به معنى تسلیم در برابر فرمان هاى پیامبر گرامى اسلام(ص) است، یا به معنى سلام فرستادن بر پیامبر(ص) مى باشد، که محتوایش تقاضاى سلامت پیامبر(ص) از پیشگاه خدا است.

معناى «صلوات و سلام» بر پیامبر(ص)

منظور از «صلوات و سلام» بر پیامبر(صلى الله علیه وآله) چیست؟

«صلات» و «صلوات» که جمع آن است، هر گاه به خدا نسبت داده شود، به معنى فرستادن رحمت است، و هر گاه به فرشتگان و مؤمنان منسوب گردد به معنى طلب رحمت مى باشد. «سَلِّمُوا»، یا به معنى تسلیم در برابر فرمان هاى پیامبر گرامى اسلام(ص) است، و یا به معنى سلام فرستادن بر پیامبر(ص) مى باشد، که محتوایش تقاضاى سلامتی برای پیامبر(ص) از پیشگاه خدا است.

چگونگى تشهد و سلام در نماز از دیدگاه فریقین

صورت تشهد و سلام نزد فقهاى شیعه و اهل تسنن چگونه است؟

از موارد اختلاف شیعه و اهل سنت، صیغه تشهد و سلام در نماز است. صورت کامل آن نزد فقهاى شیعه چنین است؛ «اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له واشهد أن محمدا عبده و رسوله اللهم صل على محمد و آل محمد السلام علیک ایها النبى و رحمة الله وبرکاته السلام علینا و على عباد الله الصالحین السلام علیکم و رحمة اللّه وبرکاته». نزد اهل سنت، صورت تشهد طبق نقل ابوحنیفه مخالف با چیزى است که مالک مى گوید و این دو مخالف با نظر شافعى است.

نمونه هائی از معاقبه و معاتبه در حالات صحابه و علماء

آیا صحابه و علماء نیز معاقبه و معاتبه داشته اند؟

يكى از اصحاب به نام «ثعلبه» روزى با زن صحابی دیگری به نام «سعيد بن عبدالرّحمن»، درباره مطلبى از پشت پرده سخن مى گفت؛ هواى نفس بر ثعلبه چيره شد و پرده را كنار زد و... همسر سعيد فرياد زد: «ثعلبه چه مى كنى؟ ...». اين سخن، ثعلبه را تكان داد، گوئى از خوابى عميق برخاسته بود، فريادى كشيد و از خانه بيرون رفت و سر به كوه و صحرا گذاشت و ... .

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

الإمام عليٌّ(عليه السلام)

مِنْ أحسَنِ الإحسانِ الإيثارُ

از بهترين نيکوکاريها ايثار است

ميزان الحکمه، جلد 1، ص 22