امام علی(ع) در ابتدا با طرح چند سؤال به انسان درباره غفلت هشدار می دهد: «ای انسان چه چيز تو را در مقابل پروردگارت مغرور كرده؟ آيا درد تو درمان ندارد يا اين خوابت بيداری ندارد. چرا آن گونه كه به ديگران رحم مى كنى به خودت رحم نمى كنى؟» و سپس در عبارتی کوتاه بی خبران را هشدار می دهد که با بيدارى و هوشيارى و تصميم و عزم راسخ از خواب غفلت برخيزند، و تا وقت نگذشته براى نجات خويش از چنگال معاصى كه آتش خشم و غضب الهى را بر مى افروزد، کاری بکنند و با یاد خداوند و اطاعت از او انس بگیرند.

گرايش بعضى از اشاعره به نفى عدالت ممكن است از اينجا ناشى شده باشد كه چگونه ممکن است انسانى كه فى المثل پنجاه سال گناه كرده و كافر و مشرك بوده بايد تا ابد در آتش غضب الهى بسوزد؟ و چون پاسخى براى اين سوال نداشتند اصل مسأله عدالت را انكار كرده اند! در واقع آنان مسأله مجازات الهى را با مسأله مجازات هاى قراردادى اشتباه گرفته اند. در مسأله خلود باید گفت: اعمال انسان در اين عالم نابود نمى شود؛ و آثار عمل در تمام عوالم با انسان همراه است؛ درست مثل كسى كه در مشروب خوارى افراط مى كند، در مدت كوتاهى گرفتار زخم معده و ناراحتى قلب و اعصاب مى شود و گاه اين بيمارى ها در تمام طول عمر با او است و او را آزار مى دهد.

علت تعدد درب های جهنم اين است که هر فرد و گروهى باید از درب هاى متعدد بگذرد. مانند بعضى از زندان هاى تو در تو که از طبقات گوناگون تشکیل شده، گمراهان سرسخت باید از همه این طبقات بگذرند و در قعر جهنم جاى گیرند. و یا  اشاره به عوامل گوناگونى است که انسان را به جهنم مى کشاند، هر نوع از گناهان درى به سوی جهنم است (مانند درب های بهشت). مطابق این تفسیر عدد 7 براى «تکثیر» است نه «تعداد»، و این که گفته مى شود بهشت داراى هشت درب است اشاره به افزون بودن عوامل رحمت از عوامل عذاب و غضب الهی است.

صفاتی همچون رضا و غضب الهی از «صفات فعل» خداوند محسوب می شوند و در واقع «حادث»‏ هستند و از آنجائی که عين ذات خدا نيستند، به هيچ وجه موجب تغيير در ذات پاك الهى نمى ‏شوند. این صفات درباره خدا به معنی آثار خارجى (ثواب و عقاب) است. امام صادق(ع) می فرماید: «رضاى او پاداش دادن او است و خشمش كيفر كردن او، بى ‏آنكه چيزى در او تأثير كند و او را به هيجان آرد و از حالى به حالى بگرداند».