ملأ عام 3 مطلب

عتاب امام علي(ع) به تماشاچیان «صحنه های دلخراش»؟!

امام علی(علیه السلام) چگونه ناخرسندی خود را از تماشاچیان جنجالی صحنه های دلخراشِ اجرای حدود ابراز می نماید؟

بر اساس دستور قرآن و روایات در باب اجرای حدود، و به منظور عبرت دیگران، لازم است اجرای حدود در ملاء عام انجام شود، از این رو گروهی برای عبرت در صحنه اجرای حد حاضر می شوند؛ اما گروهی هرزه و لاابالی در جامعه وجود دارند که هرجا جنجالى برپا شود در آنجا حاضر می شوند، امام(ع) در کلامی حکیمانه نفرین خود را از این افراد اعلام کرده و می فرماید: «خوش آمد مباد بر چهره هايى كه جز به هنگام حوادث بد ديده نمى شوند».

آثار تربیتی و اخلاقی اجرای «حدود» در ملأ عام

از منظر اسلام اجرای «حدود» در ملأ عام چگونه سبب ارتقاء اخلاق و تربیت در جامعه می شود؟

«حد» در لغت به معنی «منع و جلوگیری» است. و در اصطلاح «فقه» اسلامی به معنی کیفر و عقوبتی است که از جانب شارع تعیین شده است. لذا به چنین مجازات هایی «حد» اطلاق می شود؛ زیرا مانع وقوع معصیت و جرم است. از سویی با توجه به بحران اسفبار فرهنگی در جامعه امروز، اجرای «حدود» در «ملأ عام» می تواند سبب کاهش گناه، عبرت فرد گناهکار و نیز آرامش جامعه شود. از این رو مجازات «علنی» سبب ارتقاء اخلاق و اصلاح جامعه می شود.

فلسفه «مجازات علنی» در اسلام

فلسفه اجرای حدود اسلامی و مجازات های شرعی در «ملأ عام» چیست؟

گاهی اشکال می شود که اجرای حدود در ملأ عام، موجب وهن اسلام و انزجار جامعه می شود؛ اما مسأله لزوم علنی بودن برخی از مجازات ها را می توان از چند طریق توجیه و استدلال کرد: 1- دلیل قرآنی بر آن حاکم است؛ 2- دلیل روایی آن را تأیید می کند؛ 3- اینکه اجرای علنی حدود، مانع گسترش فساد است؛ 4- اینکه گناه علنی، مستلزم مجازات علنی است؛ 5- این شکل مجازات استقبال عمومی را درپی داشته است؛ 6- رضایت خدا، مقدّم بر رضایت بیگانه است و نباید در اجرای حدود الهی چشم به دهان دشمن داشت و به دنبال رضایت او بود.

 

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قال ابي عبدالله (عليه السلام)

مَنْ مَاتَ فِي طَرِيقِ مَکَّةَ ذَاهِباً أَوْ جَائِياً أَمِنَ مِنَ الْفَزَعِ الاَْکْبَرِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ.

کسى که در راه رفتن يا بازگشتن از مکه بدرود حيات گويد، از ترس و هراس روز قيامت ايمن گردد.

تهذيب الاحکام: 5/23/68