امام علی(ع) با اشاره به ویژگی های آفرینش پروردگار می فرماید: «خداوندی که به علم خود آفریدگان را ابداع کرده بى آنكه الگو بپذيرد و يا از آنان كمك گيرد». بر اساس سخن امام(ع)، خداوند در آفرینش گسترده و نامحدودش، بى سابقه و بى نياز از کمک دیگران است، بر خلاف انسان که در مصنوعات خود از جهان آفرینش الگو می گیرد همانند مخترعان هواپيما که بى شك از پرندگان الهام گرفته اند به همين دليل شباهت زيادى بین هواپيما و پرندگان ديده مى شود، از این رو در بیان آفرينش الهی از لفظ ابداع استفاده می شود.

دوران زندگى بشر را به دو دوران تقسيم مى كنند: دورانى كه «خط» اختراع شده بود و انسان توانست نوشته هايى از خود به يادگار بگذارد و آن را «دوران تاريخ» مى نامند و دوران قبل از اختراع خط كه طبعاً نتوانست شرح زندگى خود را به صورت تاريخ مدوّن درآورد و آن را «دوران قبل از تاريخ» مى نامند. اسلاف ما انسان هاى «نئاندرتال» می باشند که ده ها هزار سال قبل در زمانى كه هنوز نه خط اختراع شده بوده و نه تاريخ بشر شکل گرفته بود می زیستند.

از نظر اسلام عمل به ضمیمه انگیزه آن، ارزش دارد که از سه حالت خارج نیست: 1- گاهی هدف تخریب است گرچه فواید زیادی هم برای بشر حاصل شود؛ در این صورت اجری برای مکتشف نخواهد بود. 2- گاهی هدف کسب شهرت و درآمد است که با اکتشاف و اختراع حاصل می شود و دیگر از خدا طلبی نخواهد داشت. 3- گاهی هم هدف خدمت به بشر و یا انگیزه های الهی است؛ در این صورت اگر شخص مؤمن بود که بحثی در آن نیست، اما اگر مؤمن نبود (از روی جهل نه عناد) در این صورت بر اساس آیات و روایات اجر او در دنیا یا آخرت، محفوظ است.

«فِطْرَت» از مادّه «فَطْر» بر وزن سطر و به معناى شكافتن چيزى از طرف طول است؛ سپس به هرگونه شكافتن نيز اطلاق شده. يكى از معانى مهمّ اين واژه همان آفرينش و خلقت است، به همين جهت معناى ابداع و اختراع را نيز مى دهد. اگر«فطرت» را به معانى دين و آئين تفسير كرده اند به خاطر آن است كه از روز نخست در آفرينش انسان وجود داشته است.