«جنگ موته» در سال هشتم هجری اتفاق افتاد. پيامبر(ص) در این نبرد سه فرمانده به ترتيب برای سپاه اسلام تعیین کرد: زيد بن حارثه، جعفر بن ابي طالب و عبدالله بن رواحه. هر سه فرمانده يكى بعد از ديگرى به شهادت رسيدند و دشمن دست هاى جعفر را قطع كرد و پيامبر(ص) درباره اش فرمود: «او با دو بال در فضاى بهشت پرواز خواهد كرد».
به فرموده امام علی(ع)، هرگاه آتش جنگ شعله ور مى شد و دشمنان حمله مى كردند، رسول خدا(ص) اهل بيت خود را پيشاپيش لشكر قرار مى داد و بدين وسيله اصحابش را از آتش شمشيرها و نيزه ها مصون مى داشت. سپس امام(ع) نام سه نفر از بستگان نزديك خود كه در سه جنگ مهم از جنگ هاى اسلامى به شهادت رسيدند را ذكر مى كند؛ نخستين آنها «عبيدة بن حارث» پسر عموى پيغمبر(ص) كه در روز بدر شهيد شد و دوم حمزه عموى پيغمبر(ص) كه روز اُحُد به شهادت رسيد و سومين نفر جعفر بن ابى طالب پسرعموى ديگرش كه در جنگ موته به افتخار شهادت نايل شد.
رسول خدا در اجرای فرمان خویش در مورد اعزام سپاه اصرار فراوان داشت. مورخان گفت و گویی میان پیامبر و اسامه را نقل می کنند که در آن اسامه خواستار درنگ در حرکت سپاه تا زمان شفا یافتن و اطمینان از حال رسول خدا بوده و در مقابل رسول خدا اصرار به ملحق شدن همه افراد به سپاه اسامه و حرکت سپاه دارد. شبیه چنین گفت وگویی میان رسول خدا با ابوبکر و عمر نیز نقل شده است.
قال الحسينُ عليه السّلام :
اَنا قَتيلُ الْعَبْرَةِ لا يَذْکُرُنى مؤ مِنٌ اِلاّ بَکى .
من کُشته اشکم . هيچ مؤ منى مرا ياد نمى کند مگر آنکه (بخاطر مصيبتهايم ) گريه مى کند.
بحارالانوار، ج 44، ص 279