از ديدگاه امام علي(ع) برترین هدیه الهی به انسان، رسيدن به «مقام يقين» است كه آن هم مراتبى دارد و در قرآن تحت عنوان «علم اليقين»، «عين اليقين» و «حقّ اليقين» به آن اشاره شده است و آخرين مرحله آن (حقّ اليقين) همان مرحله شهود كامل است كه انسان، جهان غيب را همچون نور آفتاب ببيند و به مرحله اي برسد كه اگر پرده ها كنار برود، چيزى بر ايمانش افزوده نشود.
«عين اليقين» آن است كه انسان به مرحله شهود برسد تا با ديده بصيرت باطنِ حقائق را نظاره كند. امام علي(ع) به ذعلب يمانى فرمودند: «هرگز پروردگارى را كه نديده ام عبادت نكرده‌ام. چيزى را نديدم مگر اين كه خدا را قبل و بعد و همراه او ديدم». اين مرحله که دومين درجه از درجات يقين است و انسان را از يافتن واقعيت به كمك استدلال و خبر به وسيله ديدن بي نياز مي كند، با تزكيه و تصفيه نفس حاصل مى گردد.
درباره این که چگونه ابراهیم(ع)، به ستاره مى گوید: «این خداى من است»، دو تفسیر وجود دارد: 1- ابراهیم(ع) مى خواست از طریق استدلالات روشن عقلى به مرحله «حق الیقین» برسد و هنگامى که مى گوید: «هذا رَبِّى»، به عنوان یک خبر قطعى نیست، بلکه به عنوان یک فرض و احتمال براى تفکر و اندیشیدن است. 2- ابراهیم(ع) این سخن را به هنگام گفتگو با ستاره پرستان و خورشید پرستان بیان کرد و منظورش این بود که: «به اعتقاد شما این خداى من است». و یا این که: آن را به عنوان استفهام گفت: «آیا این خداى من است؟».
الإمام عليٌّ(عليه السلام)
مِن شِيَمِ الأبرارِ حَمْلُ النُّفوسِ على الإيثارِ
واداشتن جانها به ايثار، از خوى نيکوکاران است
ميزان الحکمه، جلد 1، ص 22