قرآن درباره چگونگی انفاق كردن و اين كه به چه كسانی بايد انفاق كرد، می فرمايد: «و حقّ نزديكان را بپرداز و [همچنين] مستمند و وامانده در راه را و هرگز تبذير مكن». قرآن در اين آيه در رابطه با انفاق و اداى حقّ خويشان، مستمندان و در راه‌ ماندگان و همچنين دوری از هر گونه اسراف و تبذير در انفاق دستوراتی صادر کرده است. در واقع تبذير مخصوص مواردى است كه انسان اموال خود را به صورت غير منطقى و نادرست مصرف كند و معادل فارسى آن «ريخت و پاش» است، و اگر اموال در موردش مصرف شود، لکن بيش از حد مصرف شود، به آن «اسراف» می گویند.

«توسعه» در نگاه غرب، به معنی جهت گیری کلّ نظام های اقتصادی و اجتماعی، اعمّ از قانون گذاری، اجرایی و غیره در جهت رشد اقتصادی است. از این رو اقتصاد مبنای همه تحولات و برنامه ریزی های فرهنگی و اجتماعی شده، و مناسبات و روابط بر اساس تولید و مصرف همراه با زندگی ماشینی شکل می گیرد، که این امر پیامدهای منفی مانند: لذّت طلبی، اسراف و تبذیر در مصرف، آلودگی محیط زیست، توزیع نابرابر درآمدها، و... را به دنبال خواهد داشت.

فوائد «کم خوری» عبارت است از: 1. موجب سلامتى و اعتدال جسمى و روحى مى شود. 2. مايه بيدارى و استفاده از فرصتها است. 3. موجب صفاى روح و نشاط روان است. 4. زاينده حكمت و دانش در قلب است. 5. موجب عدم اسراف و تبذير است. 6. سبب توفيق در انجام عبادات است. 7. اشتياق و علاقه ملائكه را به دنبال دارد. 8. موجب تداوم حياتِ قلب است. 9. موجب ورود به مقامات عالى است. 10. موجب رقّت قلب و تأثير موعظه در آن مى گردد. 11. مايه نزول رحمت خداوند می شود. 12. مايه انديشه و فكر مستقيم و صحيح مى گردد و ...

زهد کم نظیر و صراحت لهجه ابوذر مخالفانش را هراسان و او را قدرتمند ساخته بود. ابن ابی الحدید می نویسد: «زمانی که ابوذر در شام تبعید بود هر روز در مقابل قصر معاویه فریاد می زد: شتران حامل آتش [بیت المال] رسيدند؛ خداوندا، كسى كه امر به معروف مى كند و خود آن را ترك مى گويد، و کسی که نهى از منكر مى كند و مرتكب آن مى شود را از رحمتت دور كن. و معاویه در حالی که به خود می لرزيد به ابوذر می گفت: اگر بنا بود يكى از اصحاب پیامبر(ص) را بدون اذن عثمان به قتل برسانم تو را مى كشتم. و بلاخره معاویه او را به مدینه بازگرداند».

خداوند در ترسیم مقدار و کمیت «انفاق» به پیامبر(ص) می فرماید: «بيش از حد انفاق مكن، تا مورد سرزنش قرارنگيرى و از كار فرو نمانى». خداوند هم بخل و هم زیاده روی در انفاق را نمى پسندد. از سوی دیگر، توصیه مى كند بسان انباردار، اجناس اضافى را حفظ نكنيد، بلكه مازاد بر نياز خود، همسر و فرزندانتان را در راه خدا انفاق كنيد. هم چنین ملاک در انفاق واقعی آن است که آنچه را خود دوست دارید برای انفاق انتخاب کنید.

پول هم خوب است و هم بد! اگر به طور صحيح از آن استفاده شود، و آنچه مازاد بر نياز انسان است صرف نياز نيازمندان و فقرا گردد، بسيار خوب است. و اگر اختيار را از كف انسان بگيرد و آدمى را بفريبد بسيار بد است.

"بهاء" در "اقدس" می گوید: «نوشته شده است بر شما تجدید و تازه کردن اثاثیه خانه پس از گذشتن نوزده سال...».این حکم واقعاً عجیب است: زیرا آن اسبابی که در سر نوزده سال از هر جهت سالم و تمیز است، و یا آن لوازمی که نظایر آنها را نمی توان پیدا کرد و یا به سختی و زحمت تهیه می شود، برای چه آنها را تجدید و تبدیل کند؟! چقدر باید تفاوت قیمت مستعمل و نو بودن، و تفاوت بین دو قیمت خرید و فروش را بپردازد؟ و چند روز لازم است برای این کار از شغل و کار خود دست بردارد؟
 

امام علي(ع) مي فرمايد: «متقین، ميانه روى در غِنا و بى نيازى دارند». آنها نه زندگى را بر خود سخت مى گيرند و نه اسراف و تبذير مى كنند. برای این حدیث دو احتمال بیان شده: 1- مراد ميانه روى در طلب مال و تحصيل ثروت باشد. 2- مراد ميانه روى در حركات و سكنات و مصرف اموال بلكه در جميع افعالش دارد.

در روایت آمده که ميانه روى حدى دارد كه اگر زياده بر آن كند بخيل است و نهايت ميانه روى، قناعت است. پیامبر(ص) فرمودند: «قناعت سلطنتى است كه از بين نمى رود و مَركَب رضايت خداوند است كه صاحبش را به خانه خدا سوق مى دهد». در وحی خداوند به داود(ع) آمده كه «ثروت را در قناعت قرار دادم؛ ولی مردم آن را در زيادى ثروت جستجو مى كنند و هرگز آن را نمى يابند». در روایت دیگر آمده «قناعت، انسان را ثروتمند و بى نياز مى كند». معصومین(ع) هم مردم را از اسراف و تبذیر نهی کرده اند.