منظور از «ذکر قلبی موثر»
منظور از «ذکر قلبی موثر» چیست؟
منظور از ذكر قلبيِ مؤثر، همان ذكر تصديقي و ايماني است كه باطل را از بین می برد؛ اما ذكر خطوري و تصوري با اشتغال به باطل و ابتلاي به خطا نيز سازگار است. پس آنچه مؤثر است، ايمان است نه علم.
منظور از ذكر قلبيِ مؤثر، همان ذكر تصديقي و ايماني است كه باطل را از بین می برد؛ اما ذكر خطوري و تصوري با اشتغال به باطل و ابتلاي به خطا نيز سازگار است. پس آنچه مؤثر است، ايمان است نه علم.
علمای اخلاق براى «ذكر» سه مرحله برشمرده اند که شامل این موارد است: 1- «ذکر زبانی»؛ یعنی زبانش دائماً مشغول اذكار شرعى باشد، تا غفلت را از خود دور كند. 2- «ذکر قلبی»؛ یعنی دلش به ياد الطاف و نعمت و نقمت خدا باشد و مواظب باشد تا دلش نلغزد. 3- «ذکر عملی»؛ یعنی عملش براى خدا باشد طوری که هر كس ببيند متذكر خدا گردد.
قالَ الرّضا عليه السّلام :
فَعَلى مِثْلِ الْحُسَينِ فَلْيَبْکِ الْباکُونَ فَاِنَّ البُکاءَ عَلَيهِ يَحُطُّ الذُّنُوبَ الْعِظامَ.
گريه کنندگان بايد بر کسى همچون حسين عليه السّلام گريه کنند، چرا که گريستن براى او، گناهان بزرگ را فرو مى ريزد.
بحارالانوار، ج 44، ص 284