وقتي آيه «و انذر عشيرتك الاقربين» نازل شد، پيامبر(ص) بنى عبدالمطلب را جمع كرد و ایشان را به اسلام دعوت نمود. سپس فرمود: «چه كسى حاضر است با من برادرى كند و مرا يارى نمايد و بعد از من، وصى و جانشين من در خانواده ام باشد و دين مرا ادا كند؟»، همه خاموش ماندند، ولى على(ع) قبول كرد. حسکانی در «شواهد التنزيل»، نسائى در «خصائص» و دیگران این حدیث را نقل کرده اند. حتی آلوسی نیز آن را نقل کرده ولی گفته چون شیعه از آن استفاده می کند باید گفت مجعول یا ضعیف است!!

امام باقر(ع) و امام صادق(ع) درباره کلمه «هاد» در آیه «انذار» فرمودند: «هر امام [معصومى] هدايتگر زمان خود است» يا «هدايتگر اقوامى است كه در زمان او زندگى مى كنند». اما اينكه بگوييم كه منذر، محمد(ص) است و هادى خدا است! صحيح نيست؛ چراكه ظاهر آيه اين است كه هدايتگر هر قومى غير از هدايتگر قوم ديگر است ولي خداوند، هدايتگر همه اقوام است.

خداوند در سوره «رعد» می فرماید: «انّما أنْتَ مُنْذِرٌ وَ لِکُلِّ قَوْم هاد». «انذار» براى آن است که گمراهان از بیراهه به راه آیند، و «هدایت» براى آن است که مردم را پس از آمدن به راه، به پیش ببرد. در روایات متعددى از پیامبر(ص) در کتب شیعه و اهل تسنن نقل شده که فرمود: «من منذرم و على هادى است». فخر رازى در ذیل این آیه نقل می کند: پیامبر(ص) دستش را بر سینه خود گذاشت و فرمود: من منذرم! سپس به شانه على(ع) اشاره کرد و فرمود: تو هادى هستی! و به وسیله تو بعد از من هدایت یافتگان، هدایت مى شوند.

فخر رازى نقل مى کند: آيه انذار دلالت دارد که هيچ عصرى خالى نيست از کسانى که قيام به حقّ کرده و مردم را به آن هدايت مى کنند، و کلينى از امام صادق(ع) نقل مي کند: مقصود از آيه انذار، ائمه(ع) است.

راویان حدیث یعنی عبدالله بن عمر در وقت نزول آیه یک ساله بوده و ابوهریره هفده سال بعد از نزول آیه اسلام آورده، حال چگونه این واقعه را نقل مى کنند؟ همچنین هنوز حضرت زهرا(ع) در سال نزول آیه متولد نشده است؛ چگونه پیامبر او را مخاطب قرار داده؟ خداوند دستور به انذار عشیره نزدیک پیامبر را داده است در حالى که مطابق روایت صحیحین پیامبر(ص) اقوام دور خود را انذار کرده است. خطاب مناسب با شروع دعوت، تشویق مردم به ایمان است نه آن که آن ها را در ابتدا از عذاب بترساند.

جمعى از حفاظ معروف اهل سنت از جمله: حاكم، ذهبى، فخر رازى، ابن كثير و سيوطي و ... در كتابهايشان ذكر كرده اند: هنگامى كه آيه «اِنَّما اَنْتَ مُنْذِرٌ وَ لِكُلِّ قَوْم هاد» نازل شد پيامبر(ص) خود را «منذر» و علي(ع) را «هادي» معرفي كرد و فرمود: «اى على! بعد از من، هدايت يافتگان به وسيله تو هدايت مى شوند». البته این حدیث با عبارات متعددی نقل شده که بیانگر آن است كه پيامبر(ص) اين سخن را در موارد متعدد و با بيانات مختلفى بيان كرده اند.

حضرت رسول(ص) بعد از بعثت، سه سال مأمور به دعوت پنهانی افراد خاص و مورد اعتماد، به اسلام بود و پس از آن دستور دعوت عمومی و ابتدا دعوت بستگان رسول خدا به اسلام از جانب خدا صادر شد. زیرا ایمان بستگان مدعی نبوت، نشانه صدق و وارستگی آن مدعی است. پیامبر(ص) نیز با ترتیب دادن ضیافتی برای بستگان خود و با بیانی خیرخواه، آنان را به توحید دعوت نمود و وعده شان داد که اولین کسی را که از وی پیروی کند به مقام وصایت خود انتخاب می کند و تنها علی(ع) - نوجوانی 15 ساله - به حضرت رسول(ص) اعلام وفاداری کرد.