محمد پسر ارشد اسماعیل بود و در زمان رحلت امام صادق(ع) بیست و شش سال داشته است. با رجوع اکثریت شیعه به امام کاظم(ع)، موقعیّتش در حجاز متزلزل شد و در نزد هارون الرشید سعایت امام کاظم(ع) را نمود و گفت: آیا مى دانى که در زمین، دو خلیفه وجود دارد که خراج مى گیرند؟ بعد اسرار جمع آورى زکات و خمس امام کاظم(ع) را بیان کرد. هارون هم امام را دستگیر کرده و به شهادت رساند. می گویند او به همراه هارون به بغداد رفت و در آنجا بین سال هاى 180 تا 190 ه.ق مرد.
مبارک، غلام اسماعیل بن جعفر(ع) و مربّى محمد بن اسماعیل بود که پس از مرگ اسماعیل، طرح امامت محمد را پایه ریزى کرد. محمد در زمان رحلت امام صادق(ع) کمى بزرگتر از امام کاظم(ع) بود. مبارکیه می گفتند: امام صادق(ع) نصّ بر امامت اسماعیل نموده و چون اسماعیل قبل از پدرش از دنیا رفته است، حق امامت براى فرزندش محمد محفوظ است زیرا بعد از امام حسن و حسین(ع)، از برادر به برادر منتقل نمى شود و وراثتى است.
قال رسول الله(صلى الله عليه وآله):
يَأتي عَلَى النّاسِ زَمانٌ يَحُجُّ أغنِياءُ أمَّتي لِلنُّزهَةِ، وأوْساطُهُمْ لِلتِجارةِ، وقُرّاؤُهُمْ للريّاءِ والسُّمْعَةِ وفُقَرائُهُم لِلمسألةِ.
زمانى بر مردم خواهد آمد که: ثروتمندان امت من براى تفريح و خوشگذرانى، و قشر ميانه براى داد و ستد و قاريان براى ريا و شهرت و فقيران براى درخواست به حج مى روند.
الحجّ والعمرة في الکتابوالسنّة: 244/672