امام علي(ع) درباره آثار و بركات باران مي فرمايد: «هنگامى كه ابرها سينه بر زمين نهادند، و آب هاى فراوان را كه بر دوش داشتند فرو گذاردند خداوند به وسيله آن از زمين هاى خشك و بى گياه، نباتات فراوانى رويانيد و از دامنه كوه هاى كم گياه، سبزه بسيار خارج ساخت، پس زمين به زيور باغ هايش غرق شادى شد، و با لباس نازك گلبرگ ها كه بر خود پوشيده به ناز آمد، و از زينتي كه از گردنبند گل هاى گوناگون يافته بود، در شادى فرو رفت!، همه اينها را غذا براي انسان ها و روزى براى چهارپايان قرار داد». پس زیبا شدن جهان طبیعت، بقای حیات موجودات، منشاء مواهب زیاد برای تغذیه حیوانات و تأمين نیازمندی های انسان از فوائد باران است.

امام علي(ع) درباره نقش «کوه» و «چشمه» در زندگي موجودات مي فرمايد: «هنگامى كه هيجان آب در اطراف زمين فرو نشست و زمين كوه هاى سخت و مرتفع را بر دوش خود حمل كرد، چشمه هاى آب را از بينى كوه ها جارى ساخت و آن را در دشت هاى گسترده و گودال ها پراكنده و جارى نمود، حركات زمين را با صخره هاى عظيم و قلّه هاى بلند و محكم كوهها تعديل نمود، و بدين ترتيب حركات زمين به جهت نفوذ كوهها در سطح آن و فرو رفتن ريشه هاى آن در اعماق زمين از لرزش افتاد، و خداوند ميان زمين و جوّ فاصله افكند و نسيم هوا را براى ساكنان زمين آماده ساخت و تمام وسايل زندگى را براى اهل آن فراهم نمود».

برخی از مسلمانان در جنگ احد با فرمان پیامبر(ص) مخالفت کرده و به طمع غنیمت، موقعیت خود را بر تنگه احد رها کرده و دچار هزیمت شدند. آنان پیامبر(ص) را در میدان نبرد تنها گذاشته و به کوه ها پناه بردند. قرآن می فرماید: «هنگامى را كه از كوه بالا ميرفتيد و از شدت وحشت، به عقب ماندگان نگاه نمى ‏كرديد». آیه فرار گروهی را توصیف مى کند که دعوت پیامبر(ص) را اجابت نکرده و حضرت را در بین انبوهی از مشرکان رها کردند. البته گروهى هم بودند که پیرامون حضرت مانده و شرّ دشمنان را دفع کردند.

خداوند درباره عظمت قرآن می گوید: «اگر نازل مى كرديم اين قرآن را بر كوهى، همانا آن را خاشع و شكافته مى ديدى از خوف و ترس خداوند». يعنى اگر كوه داراى عقل و شعور بود، چنين مى شد، پس بعضى از مردم مثل كفار كه اثرپذير نيستند قلب آنها از سنگ سخت تر است. و در روايات پیامبر(ص) آمده: «فضيلت قرآن بر ديگر كلامها مثل فضيلت خدا بر مخلوقات او است».

کوههای یخ تعبیری از ابرهای سرد و متراکم است؛ ضمن اینکه تصاویر این ابرها از بالا به صورت کوه و دره ها می باشد. دانشمندان نیز بعد از اختراع هواپيما و امكان پروازهاى بلند كه دانش بشر را وسعت بخشيد، به ابرهايى تشکیل یافته از سوزن هاى يخ رسيدند كه عنوان كوه ‏هايى از يخ بر آنها درست است.

«جَبَل» (بر وزن عسل) به معنى كوه است. هرچند برخی از لغت شناسان واژه «جَبَل» را نقطه مقابل زمين‌ هاى مسطّح دانسته اند، اما برخی دیگر آن را به قسمت هاى مرتفع از زمين كه بلند و طولانى باشد تفسير كرده‌ اند که ظاهرا همه اين تعبيرات اشاره به يك معنى است. البته این واژه گاهی در معنایی کنایی به اشخاص مقاوم و بزرگ نیز اطلاق می شود. و «جِبلّى» به صفاتى گفته می شود كه در طبيعت اشخاص بوده و و نقل و انتقال نمى ‌پذيرد.

ما نقشه هاى ذهنى و کوه و دشت و دریا را با همان بزرگى که در خارج دارند تصور مى کنیم و این تصویر عظیم نمى تواند در سلول کوچک مغز ما منعکس گردد، بنابراین، نیازمند به محلی، ما فوق این ماده جسمانی است تا تمام این نقشه ها را در خود جای دهد، از اینجا پی به وجود حقیقتى مافوق این سلول ها مى بریم.

خداوند در ارتباط با آیات و نشانه های خود می فرماید: «ما به زودى آیات خود را در آفاق و اطراف جهان، و همچنین در درون جان خود آنها، به آنان، نشان مى دهیم، تا براى آنها روشن شود که خداوند حق است». از این رو آیات خداوند به «آیات آفاقى و انفسی» تقسیم می شود. «آیات آفاقی» مثل  آفرینش خورشید، ستارگان، جانداران و گیاهان، کوهها و دریاها، با نظام دقیقى که بر آنها حاکم است و «آیات انفسى» همچون آفرینش انسان، و شگفتى هایی که بر روح انسان حاکم است، نشانه هایی است از معرفت پروردگار و خالق جهان.

درباره شأن نزول اين آيه روايات مختلفى نقل شده كه همه آنها نشان مى ‏دهد بعضى از منافقان، مطالب زننده اى درباره اسلام و پيامبر(ص) گفته بودند، و همچنين توطئه اى بر ضد پيامبر(ص) چيده بودند و تصمیم داشتند به هنگام بازگشت از تبوک، در یکى از گردنه هاى میان راه، شتر پیامبر(ص) را رم دهند تا آن حضرت از بالاى کوه به درّه پرت شود. ولى پیامبر(ص) در پرتو وحى الهى از این ماجرا آگاه شد، و نقشه شوم آنها را نقش بر آب کرد.

درباره کوه در عبارت «مِنْ جِبال فِیها مِنْ بَرَد» برخی آن را کنایه از توده عظیمی از تگرگ یا ابر دانسته اند، اما ابرها مانند کوه های مرتفع زمین دارای لایه های عظیم یخی و دارای ناهمواری های زیادی در جهت فوقانی خود می باشند؛ لذا واژه جبال درباره آنها حقیقتا به کار رفته است.