فصول 4 مطلب

اختلاف ظهر شرعی در فصول مختلف سال

چرا ظهر شرعى در فصول مختلف سال متفاوت است؟

زمین روى یک مدار بیضى شکل به دور آفتاب مى گردد. طبق قانون عمومی جاذبه، حرکت زمین به دور آفتاب حرکت یکنواخت نیست؛ ولی حرکت عقربه هاى ساعت، حرکتی یکنواخت است. پس این دو حرکت هرگز نمى توانند با هم توافق نمایند.

عدم مطابقت تقویم شمسی با مناسبت های مذهبی

چرا روزهای مذهبی مطابق فصول سال نیست؟
حضرت على(علیه السلام) در نوزدهم ماه مبارک رمضان که (مثلا) در زمستان بوده ضربت خورده است، (این را هم مى دانیم که سال قمرى با شمسى در حدود یازده روز تفاوت دارد) ولى حالا ملاحظه مى کنیم که نوزده رمضان گاهى در زمستان و گاهى در تابستان و گاهى در پاییز و بهار واقع مى شود، پس در این صورت ماه قمرى صحیح نیست و تاریخ دقیق را نشان نمى دهد و همچنین در موارد سایر روزهاى سوگوارى و عیدهاى مذهبى این اشکال پیش مى آید که گاهى در پاییز و گاهى در بهار و یا در فصول دیگر واقع مى شود.

اگر ماههاى قمرى بر فصول سال تطبیق نکند ایرادى بر آن نیست؛ زیرا مقیاس سنجش آن، گردش آفتاب و فصول چهارگانه نبوده است. و اگر ما در برگزارى مراسم سوگوارى و جشن، رعایت فصول را نمى کنیم براى این است که مقیاس ما در این مراسم همان ماههاى قمرى است که مطابق با گردش ماه است و آنچه مورد نظر ماست این است که حادثه مزبور در چه روزى از ماه قمرى واقع شده است. نه فصلى که در آن واقع شده است.

ماه و خورشید، نشانه ای از عظمت خدا

چگونه خورشید و ماه بر عظمت خداى متعال دلالت می کنند؟

خداوند در سوره الرحمان مى فرماید: خورشید و ماه بر طبق حساب منظمى جریان دارند. اصل وجود خورشید، از بزرگترین نعمت هاست و رشد گیاهان، بارش بارانها، وزش بادها، همه به برکت این موهبت الهى است. ماه نیز علاوه بر روشنایی شبهاى تاریک، جاذبه آن سرچشمه جزر و مد اقیانوسها وعامل بقاء حیات در دریاهاست. همچنین نظام ثابت در حرکت ماه و زمین سبب پیدایش منظم شب و روز، سال و ماه و فصول مختلف می شود. مقدار جرم و جاذبه آنها و فاصله آنها از یکدیگر همه روى حساب است.

نظام حاکم بر شب و روز، نشانه ای از وجود خدا

چگونه نظام حاکم بر شب و روز حاکى از وجود خداى متعال است؟

طبق آیه 62 سوره فرقان نظام حاکم بر شب و روز که متناوبا جانشین هم می شوند، دلیل روشنی بر وجود خدا و وجوب شکرگذاری انسان می باشد. پیدایش این نظام بر اثر گردش زمین به دور خویش است و تغییرات تدریجى و منظم آن به خاطر تمایل محور آن نسبت به مدارش است که باعث وجود فصل هاى چهارگانه می شود. اگر زمین  حرکت تندتر یا کندتری از امروز داشت تعادل دمایی از بین می رفت، و قوّه گریز از مرکز، آن قدر بالا مى رفت که موجودات زمینى را به خارج از کره زمین پرتاب مى کرد.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قال الرضا عليه السلام :

«ان المحرم هو الشهر الذي کان اهل الجاهلية فيما مضي يحرمون فيه الظلم و القتال لحرمة فما عرفت هذه الامة حرمة شهرها و لا حرمة نبيها لقد قتلوا في هذا الشهر ذريته و سبوا نساءه‏»

امالى صدوق، ص 112