ياد مرگ 7 مطلب

هوشیارترین مردم از ديدگاه روايات

در روایات اسلامی چه کسانی به عنوان هوشیارترین مردم معرفی شده اند؟

در روایات آمده است كه هوشيارترين مردم كساني هستند كه بيشتر از همه به ياد مرگ باشند و خود را براى آن مهيّا كنند. آنهائي كه هم شرف دنيا را براى خود فراهم كرده اند و هم كرامت آخرت را. دليل آن هم روشن است؛ زيرا ياد مرگ، عامل بازدارنده مهمّى در برابر گناهان و تلاش هاى بيهوده آميخته با حرص و طمع محسوب مى شود.

توصیه امام علي(ع) به ياد «مرگ» و آمادگی برای آن

امام علي(علیه السلام) درباره یاد «مرگ» و آمادگی برای آن چه سفارشي كرده است؟

امام علي(ع) درباره یاد مرگ و آمادگی برای آن می فرماید: «بسيار به ياد مرگ باش و به ياد آنچه به سوى آن مى روى و پس از مرگ در آن قرار مى گيرى به گونه اى كه هرگاه مرگ به سراغ تو آيد تو خود را [از هر نظر] آماده ساخته و دامن همت را در برابر آن به كمر بسته باشى، نكند ناگهان بر تو وارد شود و مغلوبت سازد». در واقع امام(ع) تأكيد دارد كه اين واقعيّت عينى و قطعى را فراموش مكن و براى استقبال از مرگ آماده باش و از آن بترس كه غافلگير شوى و بدون آمادگى چشم از جهان فرو بندى.

مرگ، نعمت الهى

چگونه مرگ مى تواند یکى از نعمت هاى الهى محسوب شود؟

در قرآن کریم مرگ در شمار نعمت هاى الهى ذکر شده است، زیرا دنیا با تمام نعمت هایش براى مؤمن زندان است، و خروج از این دنیا، برای او آزادی را به ارمغان می آورد، گذشته از این، زندگی طولانی نیز باعث فرسودگی جسم می شود که از این نظر بسیار ملال آور است، علاوه بر آن مرگ سبب مى شود جا براى نسل هاى آینده گشوده شود و نوع انسان طى نسل ها، تداوم و تکامل یابد و از این گذشته، نعمت هاى فراوان الهى، گاه براى گروهى مایه غفلت و بى خبرى مى شود و یاد مرگ پرده هاى غفلت را مى درد.

راه درمان «طول اَمَل»

چگونه صفت رذیله «طول امل» را در وجود خود درمان کنیم؟

هميشه براى علاج قطعى بيماري ها به ريشه ‏كن كردن اسباب آن بايد پرداخت. براى زدودن آثار طول امل بايد به تفكّر و انديشه پرداخت. اندیشه و تفکر در خصوص اینکه حرص در اندوختن اموال و برنامه ریزی برای رسیدن به آرزوها و آمال، هرگز مایه سعادت انسان نمی شود، بلکه دائماً او را به درد و رنج گرفتار می سازد. بنابراین بهترین راه وصول به سعادت و کوتاه کردن دامنه آرزوها همانا یاد مرگ و اندوختن زاد و توشه برای سرای آخرت است.

اهمیت «یاد مرگ»

«یاد مرگ» در بین آموزه های دیني از چه جایگاهی برخوردار است؟

یاد مرگ حقیقتی عبرت انگیز و بیدارگر در زندگی انسان است، از این رو پيامبر(ص) می فرماید: «با هوش ترين مؤمنان كسى است كه بيش از همه به ياد مرگ باشد». هم چنین امام علی(ع) می فرماید: «در آخرين روز دنيا و نخستين روز آخرت، اموال، فرزندان و اعمال در برابر انسان مجسم شده و از آنها می پرسد سهم من نزد شما چيست؟ اموال مى گويد: فقط به اندازه كفن، فرزندان مى گويند: ما تو را زير خاك دفن می کنیم، به اعمالش مى گويد: من نسبت به تو بى رغبت بودم، اكنون بهره من چیست؟ مى گويد: من در قبر و قيامت با تو هستم».

توصیه های اخلاقی امام علي(ع)

امام علي(علیه السلام) در نامه 31 نهج البلاغه، چه توصیه های اخلاقی به فرزندش نموده است؟

ایشان فرموده است: «[پسرم] قلب خود را با موعظه زنده كن و هواى نفس را با زهد بميران، دل را با يقين نيرومند ساز و با حكمت نورانى و با ياد مرگ رام نما و آن را به اقرار به فناى دنيا وا دار، با نشان دادن فجايع دنيا، قلب را بينا كن و از هجوم حوادث روزگار و زشتى هاى گردش شب و روز، آن را برحذر دار، و اخبار گذشتگان را بر نفس خود عرضه نما و مصائب رسيده به اقوام گذشته را به او يادآورى كن و در ديار و آثار آنها گردش نما و درست بنگر آنها چه كردند، از كجا منتقل شدند و در كجا فرود آمدند؟ هرگاه در وضع آنها بنگرى خواهى ديد آنها از ميان دوستان خود خارج شده در ديار غربت بار انداختند و گويا بزودي تو هم يكى از آنها خواهى شد ...».

آثار یاد مرگ

یاد مرگ چه آثارى دارد؟

مرگ، دریچه عالم بقا است، از این رو امام على(ع) در حدیثی می فرماید: «هر خانه اى درى دارد و در خانه آخرت، مرگ است». در حقیقت توجه به مرگ اثر عمیقى در شکستن شهوات، و پایان دادن به آرزوهاى دور و دراز، و زدودن زنگار غفلت از آینه دل دارد، لذا امام صادق(ع) مى فرماید: «یاد مرگ شهوت هاى سرکش را در درون آدمى مى میراند، ریشه هاى غفلت را از دل بر مى کند، قلب را به وعده هاى الهى نیرو مى بخشد، و نشانه هاى هواپرستى را در هم مى شکند، آتش حرص را خاموش مى کند، و دنیا را در نظر انسان کوچک مى کند».

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قال الرضا عليه السلام :

«ان يوم الحسين اقرح جفوننا و اسبل دموعنا و اذل عزيزنا بارض کرب و بلاء و اورثناءالکرب و البلاء الي يوم الانقضاء»

بحارالانوار، ج 44، ص 284