نجف 11 مطلب

پیشینه و تاریخ اجتهاد و استنباط فقهی نزد علمای شیعه

پیشینه و سیر تاریخی اجتهاد و استنباط فقهی در تاریخ شیعه چگونه بوده است؟

تاریخ اجتهاد فقهی در مذهب شیعه دوره های مختلفی را چون دیگر دانش ها پیموده است:
1. عصر رسول خدا: عصر مشترک همه مسلمانان بوده كه همگى احكام خويش را بدون واسطه از آن حضرت مى گرفتند.
2. عصر حضور امامان اهل بیت(ع): تلاش های ائمه اطهار(ع) برای تبیین احکام و حل مشکلات امت اسلامی نمودهای متفاوتی داشت که یکی از آنها پرورش فقهایی از میان اصحاب خود بوده است.
3. عصر شكل ‏بندى و تبويب فقه‏: با شروع دوران غیبت کبری فقیهان جامع الشرایط مسئولیت افتا و پاسخ‏ گویى را به عهده گرفتند. در این مرحله، کار کسانی که باید آنان را‌ محدّث‌-فقیه نامید، تنظیم نصوص در قالب عبارات فقهی بدون ذکر سند بود.
4. عصر تحوّل در عرصه فقاهت و اجتهاد: اين دوره از عصر شيخ طوسى و با نوشتن كتاب «مبسوط» آغاز شد. در این دوره مسائل جدید با استفاده از قواعدو اصول کلی و تفریع فروع نگاشته شد.
5. عصر ركود و تقليد: اين دوره از نيمه قرن پنجم آغاز و تا پايان قرن ششم ادامه مى يابد. به سبب عظمت علمى شيخ طوسى تا سالها فقيه مستقلى كه بتواند بر خلاف نظرات شيخ فتوا دهد يافت نشد.
6. عصر تجديد حيات فقه: در اواخر قرن ششم راه نقد افكار شیخ طوسی گشوده شد. پرچمدار نهضت نقد آرای شیخ طوسی، محمّد بن ادريس حلّى بود. از دیگر علمای بزرگ این دوره «محقّق حلّى» نویسنده کتاب «شرایع الإسلام» است.
7. عصر اخبارى گرى‏: در اوایل قرن یازدهم هجری قمری، حدیث گرایی با فعالیت های شخصی به نام محمد امین استرآبادی مجددا ظهور کرد. اخباری ها فقط اخبار و احادیث را در استباط احکام شرعی موجّه دانستند و اعلام کردند که «قرآن» و «اجماع» و «عقل» را به عنوان راه های استنباط احکام به رسمیت نمی شناسند.
8. عصر تجديد حيات اجتهاد: اين دوره، از اواخر قرن دوازدهم آغاز شد و اخباری گری را به طور کلی از جریان مسلط حوزه های علمیه به زیرکشید. در اواخر سلطه اخباريون علّامه وحيد بهبهانى در برابر تفكّر اخبارى گرى برخاست و مبانى اخباريون را نقد كرد و به تقويت مبانى مجتهدان اصولى پرداخت.
9. عصر نوآورى هاى فقهى‏: اين دوره، از نيمه قرن سيزدهم آغاز شد. پيشواى این نوآوری ها در فقه و اصول، شيخ مرتضى انصارى بود. آخوند خراسانی یکی از برجسته ترین شاگرادن شیخ انصاری بود که خود نيز داراى نوآورى هايى در «اصول فقه» است.

علّت پنهان بودن مرقد امام علی(ع)؟

علّت پنهان ماندن قبر امیرالمؤمنین علی(ع) تا زمان امام صادق(ع) چه بوده است؟

منابع معتبر پنهان ماندن مرقد مطهر امام علی(ع) در مقطعی از تاریخ را بنابر وصیت خود حضرت و به جهت مصون ماندن از هتاکی های وحشیانه عمال و مزدوران بنی امیه می دانند. قداست منحصر به فرد مرقد امام علی(ع) و مقام با شرافت و عوامل دیگر ایجاب می نمود تا حرمت این مزار حفظ شود. پنهان نگاه داشتن مرقد مطهر حضرت می تواند به دلیل عدم شناسایی و حفظ جان شیعیان زائر حضرت نیز باشد. در زمان امام صادق(ع) که تعرض به شیعیان کمتر بود مکان فعلی توسط ایشان معرفی گردید.

هویت احمد الحسن و ماهیّت ادعاهای او؟

احمد الحسن کیست و چه ادعایی دارد؟

احمد الحسن مردی عادی از قبیله ای غیر سادات در جنوب عراق است که ادعاهای مختلفی چون فرزند، وصی و فرستاده امام زمان بودن ، امام سیزدهم و یمانی بودن را دارد. او مخالف شدید مرجعیت و روحانیت و حوزه های علمیه است و در این دشمنی حتی اقدام به شورش مسلحانه کرده است. استنادهای او به برخی احادیث در ادعاهایش کاملا غلط است. ادعاهایش با همدیگر تناقض دارد. وی هم اکنون متواری است ولی طرفدارانش می گویند غیبت کرده است!

شیخ طوسی

شیخ طوسی که بود؟

ابوجعفر محمد بن حسن بن علی طوسی، معروف به شیخ طوسی و ملقب به «شیخ الطائفه» (385 ـ 460 ق) یکی از ارکان مهم مذهب شیعه در زمینه های مختلف علمی مثل حدیث، تاریخ، فقه، کلام، رجال، و تفسیر به شمار می رود. او در طوس متولد شد و پس از رشد در آن دیار در سن بیست و سه سالگی (یعنی در سال 408ق) برای ارتقای دانش خود و استفاده از محضر اساتید برجسته زمان خود به بغداد سفر کرد. شیخ طوسی پس از گرفتاری‌ها و فتنه های بغداد به نجف اشرف رفت و در نجف اشرف حوزه علمیه ای تاسیس نمود که بزرگترین حوزه علمیه در میان شیعیان گردید و در جوار حرم امام الموحدین علی بن ابی طالب(ع) در گذشت.

نگاهي مختصر به زندگی نامه علامه «محمدحسین کاشف الغطاء»

علامه «محمدحسین کاشف الغطاء» کیست و چه جایگاهی در بین علمای شیعه دارد و چه خدماتی به اسلام و مسلمین نموده است؟

كاشف الغطاء در سال 1294 هجرى در نجف اشرف به دنيا آمد و به خاطر هوش و استعداد بالا در مدت كوتاهى در علوم مختلف مانند كلام و فلسفه پيشرفت نمود و پاسخ بسيارى از سؤالات علمى و استفتائات به او و برادرش واگذار شد. عدّه كثيرى از مردم عراق در امر تقليد به او رجوع كرده و در نهایت مقام مرجعيت عامه در عراق براى او محرز و مسلّم گرديد. بيان شيوا! صراحت لهجه، مسافرت هاى تاريخى، فعاليت هاى سياسى و تأليفات فراوان ثمره عمر پرارزش این عالم فرهیخته می باشد.

مدفون بودن مغیره بن شعبه در محل فعلی مزار مطهر امام علی(ع) در نجف!

با توجّه به مخفی ماندن قبر مطهر امیر المؤمنین(ع) در صدر اسلام، از کجا معلوم است قبر فعلی همان قبر است؟ برخی می گویند قبر فعلی متعلق به مغیرة بن شعبه از دشمنان حضرت است!

مدفون بودن حضرت علی(ع) در نجف آن قدر روشن است که مورد اعتراف بسیاری از علما و مورخین معتبر اهل سنت همچون یعقوبی، ابن حزم، ابن ابی الحدید، ابن صباغ مالکی و شهاب الدین خفاجی قرار گرفته است.
ضمن اینکه علما و مورخین دیگری هم چون ابن عساکر، یاقوت حموی و ابن نجار بغدادی گواهی داده اند که «مغیره بن شعبه» در محل متفاوتی از نجف یعنی در «ثویه» دفن شد.
علاوه بر همه اینها روایات زیادی از اهل بیت(ع) وارد شده که در آنها قبر آن امام را در همین محل فعلی زیارت کرده و اصحاب شان را نیز به همین کار تشویق می کردند.

معرفی شیخ احمد احسائی

سرگذشت شیخ احمد احسائی چه بود؟

او (در سال 1166هـ) در احساء عربستان به دنیا آمد و در بیست سالگی به منظور کسب معارف، عازم کربلا و نجف شد. با شیوع بیماری طاعون در عراق به وطن خود بازگشت و پس از ازدواج به بحرین رفت، سپس دوباره به عراق رفت و بعد از هشت سال برای زیارت امام رضا(ع) عازم ایران شد. در اندک مدتی، در مدارس علوم دینی ایران مشهور شد و درنهایت وارد دربار فتحعلی شاه قاجار شد. در شهرهای ایران به بیان دیدگاه های خود پرداخت و درنهایت بخاطر ادعای بابیت و عقائد انحرافی اش درباره امامت و معاد از سوی بسیاری از علما تکفیر شد و ... .

معرفی کتاب مقاله سیّاح

مقاله سیّاح چه کتابی است؟

این کتاب، تألیف عبدالبهاء است که به نام «مقاله یک سیّاح بی طرف» در تاریخ باب و بهاء نوشته ... مؤلف تا توانسته در تحریف وقایع مسلّمه تاریخ، کوتاهی نکرده است. مؤلف سیاح نبوده و پس از هفت سالگی اصلا ایران را ندیده است. این طایفه بخاطر شورش تبعید شدند و از سوی علما تکفیر شدند اما در این کتاب ادعای دعوت علمای کربلا و نجف را کرده و اینکه شیخ انصاری گفتار آنها که نماز نمی خوانند و خمس نمی دهند و قرآن را تکذیب کرده و ادعای نبوت کرده را منافی قرآن ندانسته و... .

آداب و مناسک مذهبی طیبیان

آداب و رسوم و مناسک مذهبی طیبیان چگونه می باشد؟

طیبیان برخلاف نزاریان به شریعت پایبند هستند. جوانان در پانزده سالگى با داعى مطلق بیعت می کنند که بیعت با امام تلقى مى شود. آنان به نماز، روزه، زکات، حج و ولایت اهمیت بسزایى داده و مقید به انجام آن هستند. اذان آنها مثل اذان شیعیان بوده، ولى مثل سنیّان وضو مى گیرند. نماز را در سه نوبت به جماعت مى خوانند، ولى نماز جمعه را برگزار نمى کنند. سفر به مکه، مدینه، نجف، کربلا، قاهره و اماکنى که ائمه آنها مدفون هستند از مراسم هاى عبادى - زیارتى آنهاست. عزادارى محرم و جشن غدیر از مهمترین مراسم طیبیان است.

معرفي وهّابيّان

وهابيان چه گروهي اند؟

وهابيان پيروان محمدبن عبدالوهاب هستند كه افكار خود را از ابن تيميه، متوفّاى 728 گرفته است. صفات بارز وهابيان، تعصب، خشونت، بى رحمى و قساوت، و قشرى گرى و متحجّر بودن است.  محمدبن عبدالوهاب در خلال سال هاى 1160 تا 1206 هجرى قمرى، با همكارى زمامداران محلّى، و افروختن آتش هاى تعصّب هاى خشن در ميان اقوام بيابان گرد حجاز، توانست مخالفان خود را عقب براند، و بر دستگاه حكومت به طور مستقيم و غير مستقيم سلطه پيدا كند. در اين راه، خون هاى زيادى از مسلمين حجاز و غير حجاز ريخته شد.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

الإمامُ علىٌّ(عليه السلام)

إنّ لکلِّ شيء مُدّةً و أجَلا

هر چيزى را مدتى است و پايانى

ميزان الحکمه، جلد 1، ص 46