محدوده علوم پیامبران؟

پيامبران الهي نسبت به چه علومی آگاهی دارند؟ آیا علوم انبیاء منحصر به علوم تشریعی است؟ منظور از علم الاسماء که به حضرت آدم آموخته شد چه بود؟


مراجعه به آیات قرآن نشان می دهد که خداوند هرگونه علم لازم را جهت تحقق اهداف والای بعثت به پیامبران داده است. محدوده این علوم نیز با توجه به محدوده و حوزه مأموریت آن پیامبر خاص، متفاوت است و مثلا پیامبر اسلام(ص) که رسالتی جاودان و جهانی داشته، از وسیع ترین حوزه علوم آگاهی داشته و از آنجا که دسترسی به این محدوده وسیع با وسایل و وسائط عادی علم آموزی امکان پذیر نبوده، از طریق غیب بسیاری از این علوم را از خداوند کسب می کرده است.

با این حال علوم انبیاء اختصاص به مسأله تشریع نداشته است و آنها علاوه بر علومى که مربوط به مساله نبوّت و تشریع بوده است داراى علوم دیگرى نیز بوده اند که به تناسب مرحله تاریخی و موضوع مأموریت شان شامل آگاهی از علوم و فنون مختلفی چون حکمت، تعبیر خواب، علم زره بافی و... می شده است.

منظور از آموزش «علم الأسماء» به آدم(ع) نیز نه صرفا نام های اشیاء بلکه حقایق عام و کلی امور عالم است.

جايگاه «معلم» در اسلام

«معلم» در اسلام چه جايگاهي دارد؟

فراگيرى علم در اسلام واجب عينى و گاه واجب كفايى است. قرآن، اولين معلّم را خدا و نخستين شاگرد را آدم(ع) و اولين علم را، علم الاسماء مى شمرد‌. خدا علاوه بر آدم(ع) به يوسف(ع) علم تعبير خواب، به سليمان(ع) زبان پرندگان، به داود(ع) زره ساختن و ... را آموخت و جبرئيل نيز تعليمات فراوانى به پيامبر(ص) ياد داد. در روايات، مقام معلّم آنقدر والا است كه خدا، فرشتگان و همه موجودات _ حتّى مورچه در لانه و ماهيان در درياها _ بر كسى كه به مردم نیکی بیاموزد درود مى فرستند.

منظور از علم الاسماء

منظور از علم الاسماء که بزرگترین موهبت خدا به آدم بود چیست؟

گاه گفته اند: منظور از علم الاسماء، علم لغات است، و گاه گفته اند که: منظور اسامى حجّت هاى الهى مخصوصاً ائمه معصومین(ع) است که ارواحشان از قبل آفریده شده بود. بسیارى از مفسّران گفته اند: که منظور از اسم در این جا مسمّى است؛ یعنى خداوند جمیع علوم مربوط به زمین و آسمان را به آدم(ع) تعلیم داد. لذا علم اسماء علم بسیار گسترده اى بود که حقایق مهّم این جهان را در بر مى گرفته است.

تفاوت نظر قرآن و تورات درباره علم

تفاوت دیدگاه قرآن و تورات را در باب علم بیان نمایید؟

در نگاه قرآن و تورات(تحریف شده)، تفاوت های زیادی در مورد جایگاه «علم و دانش» وجود دارد. تورات می گوید: «آدم» به خاطر استفاده از درخت «نيك و بد» و علم پیدا کردن از بهشت رانده شد؛ در مقابل قرآن، ارزش مقام انسان را در «علم الاسماء» می داند. در افسانه های تورات نسبت جهل، حسد، بخل، دروغ و جسم بودن به خدا داده شده است و ...

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قالَ السجّادُ عليه السّلام :

اِنّى لَمْ اَذْکُرْ مَصْرَعَ بَنى فاطِمَةَ اِلاّ خَنَقَتْنى لِذلِکَ عَبْرَةٌ.

من هرگز شهادتِ فرزندان فاطمه عليها السّلام را به ياد نياوردم ، مگر آنکه بخاطر آن ، چشمانم اشکبار گشت .

بحارالانوار، ج 46، ص 109