تبعید 28 مطلب

تبعیض در مجازات والدین قاتل فرزند؟!

آیا تفاوت مجازات بین مادر و پدری که فرزندشان را کشته اند، تبعیض و بی عدالتی نيست؟ چرا مادر قصاص می شود امّا پدر قصاص نمی گردد؟!

جواز قصاص هر فردی، از جمله مادر قاتل فرزند بدلیل عام بودن حکم قصاص است و آنچه باعث شده پدر با وجود قتل فرزندش از حکم قصاص استثناء شود جنسیت او نیست. پدر چون تعهدات مالی خانواده بر عهده اوست بجای قصاص مجازات های جایگزین در مورد او اجرا می شود و در مورد مادر نیز قصاص نکردن اولویت دارد.

علت «هجرت» پیامبر(ص) از مکه به مدینه؟

چه چیز باعث «هجرت» پیامبر(ص) از مکه به مدینه شد؟

سران قريش از وجود پيغمبر(ص) احساس خطر شديدى كردند كه اگر برنامه آن حضرت به همین صورت ادامه يابد به زودى همه قدرت خويش را از دست خواهند داد و شهر مكّه برایشان به صورت زندانى در خواهد آمد، بنابراين تصميم گرفتند يكى از این سه برنامه را در برابر آن حضرت اجرا كنند: يا حضرت را به قتل برسانند و يا براى هميشه زندانى كنند و يا از مكّه تبعيد نمايند، اكثريت آنها كشتن حضرت را ترجيح دادند لذا پيغمبر اكرم(ص) به فرمان پروردگار تصميم گرفت از دايره محاصره به طرز اعجازآميزى خارج شود و شبانه راه مدينه را پيش گيرد.

ادامه مبارزه «ابوذر» در شام

«ابوذر» بعد از تبعید به شام چگونه با اسراف و تبذیرهای معاویه و دست اندازی او به بیت المال مبارزه می کرد؟

زهد کم نظیر و صراحت لهجه ابوذر مخالفانش را هراسان و او را قدرتمند ساخته بود. ابن ابی الحدید می نویسد: «زمانی که ابوذر در شام تبعید بود هر روز در مقابل قصر معاویه فریاد می زد: شتران حامل آتش [بیت المال] رسيدند؛ خداوندا، كسى كه امر به معروف مى كند و خود آن را ترك مى گويد، و کسی که نهى از منكر مى كند و مرتكب آن مى شود را از رحمتت دور كن. و معاویه در حالی که به خود می لرزيد به ابوذر می گفت: اگر بنا بود يكى از اصحاب پیامبر(ص) را بدون اذن عثمان به قتل برسانم تو را مى كشتم. و بلاخره معاویه او را به مدینه بازگرداند».

تبعيد ابوذر به «ربذه»

چه کسانی هنگام تبعید ابوذر به ربذه او را بدرقه کردند؟

مورخین نوشته اند هنگام تبعید ابوذر به ربذه، امام علی(ع) به او فرمودند: «تو به خاطر خدا بر آنها غضب كردى پس به خدا اميدوار باش، آن گروه بر دنيايشان ترسيدند و تو بر دينت ...». همچنین عقيل، امام حسن(ع) و امام حسين(ع) و عمار، نیز حضور داشتند. امام حسن(ع) فرمودند: «عمو جان اين قوم با تو چنين رفتار ناشايستى كردند، خداوند مى داند و مى بيند ...».سپس امام حسين(ع) فرمود: «عمو جان! خداوند توانا است كه اين اوضاع را دگرگون سازد ... شكيبا باش».

ماجرای مشاجره امام علی(ع) با «عثمان»؟!

آيا ایراد خطبه 135 نهج البلاغه به خاطر مشاجره امام علي(ع) با «عثمان» بود؟

امام علی(ع) این خطبه را زمانی ایراد فرمودند که عثمان تصمیم گرفت عمار را تبعید نماید. طایفه بنی مخزوم هم پیمان عمار، از امام خواستند مانع تبعیدش شود. حضرت به عثمان فرمود: تبعید سبب بدنامى بيشتر تو مى شود. به عمار نیز فرمود: در خانه خود بمان. این سخن عثمان را خشمگین نمود. زید بن ثابت با مغیره بن اخنس برای خیرخواهی نزد امام آمدند. امام فرمود: «اگر گامى بر خلاف حق بردارد متعرض او می شوم». در اين هنگام مغيره گفت: در مفابل تو خواهيم ایستاد؛ اين جا بود که حضرت این خطبه را خطاب به مغيره بيان فرمود.

مصادیق «حقوق بشر» در قرآن و سنت

در قرآن و سنت به چه مواردی از «حقوق بشر» اسلامی اشاره شده است؟

در قرآن و سنت جلوه هایی از حقوق بشر اسلامی بیان شده که عبارتند از: 1- حق حیات و زندگی برای همه انسان ها، هدیه خداوند است که برای تمامی انسان ها تضمین شده است. 2- هر انسانی حقّ بهداشت و برخورداری از خدمات اجتماعی از طرف جامعه و دولت را دارد. 3- در جنگ ها، کشتن کسانی که در جنگ شرکت نکرده اند؛ مانند کهنسالان و زنان و کودکان جایز نیست. 4- کرامت، حقّی است که برای همه انسان ها تضمین شده و همه مردم را در بندگی خدا و فرزند بودن حضرت آدم(ع)، با یکدیگر متحد ساخته است. و ... .

 نهى از ساخت مسجد بر روى قبور

روایات ناهیه از ساخت مسجد بر قبر پیامبران(علیهم السلام) چه توجیهى دارد؟

نقل شده که پیامبر(ص) یهود را بخاطر اینکه قبور پیامبرانشان را مسجد قرار دادند لعن فرمود. درحالیکه این با تاریخ یهود هماهنگ نیست. روش آنان کشتن و تبعید و آزار پیامبران بوده و قرآن گواه این مطلب است. ضمنا از آنجا که آنها بخاطر شرک در آیات و روایات بدترین انسان ها معرفی شده اند، در حدیث احتمالات دیگرى می رود مانند: قبله قرار دادن قبرها، سجده بر قبرها و... از طرفی خداوند به حاجیان فرمان داده که «مقام ابراهیم» را محلّ نماز قرار دهند و نماز کنار قبور پیامبران، همچون نماز کنار مقام ابراهیم است.

معرفی «مروان بن حكم»

«مروان بن حکم» چگونه شخصیتی بود؟

«مروان بن حَكَم» از دشمنان سرسخت امام على(ع) بود. پدرش «حَكَم» به خاطر كارشكنى هاى مكرّر بر ضدّ پيامبر(ص) به طائف تبعيد شد و مورد نفرين ایشان قرار گرفت. خليفه سوم، حَكَم را به مدينه آورد و جزو خواص خود كرد. مروان بعد از قتل عثمان، با على(ع) بيعت كرد؛ ولى خيلي زود به اصحاب جمل پيوست و در جنگ اسير شد و بعد از آزادي به معاويه پيوست. او بعد از معاوية بن يزيد به خلافت رسيد و تصميم گرفت خلافت را بعد از خود به فرزندش عبدالملك و سپس عبدالعزيز بسپارد و سرانجام توسط همسرش كه مادر خالد بن يزيد بود كشته شد.

جایگاه «ابوذر» در میان صحابه پیامبر(ص)؟

«ابوذر» در میان صحابه پیامبر(ص) از چه جایگاهی برخوردار بود؟

ابوذر غفاری یکی از صحابی پیامبر(ص) و از نخستين اسلام آورندگان به آن حضرت بود. ابوذر در مدينه همواره ملازم پيامبر(ص) بود و همه دارایی خود را در راه خدا انفاق کرد. در دوران خلافت عثمان، ابوذر در برابر غارت بیت المال، ساکت نماند و زبان به اعتراض گشود. تا آن که عثمان او را به شام تبعید کرد. ابوذر در شام نيز در برابر اسراف و تبذیرهای معاویه آرام ننشست، از این رو معاويه از عثمان خواست او را به مدينه بازگردانند. سرانجام عثمان از انتقادهای ابوذر به تنگ آمد و او را به ربذه تبعید کرد و در همان جا در گذشت.

برخورد عثمان با ابوذر و تبعید او به ربذه

چرا عثمان ابوذر را به ربذه تبعید کرد؟

هنگامی که ابوذر از تبعید شام بازگشت عثمان سعی کرد او را به سخنان خلافی متهم نماید. اما ابوذر گفت از پیامبر(ص) شنیدم؛ هنگامى كه فرزندان ابى العاص به سى نفر برسند اموال بيت المال را در بین خود تقسيم مى كنند. خلیفه از امام علی(ع) درستی سخن ابوذر را جویا شد. امام فرمود من این سخن را نشنیدم اما از پیامبر(ص) شنیدم که مردی راستگوتر از ابوذر نیست. سرانجام عثمان از انتقادهاى بى حساب ابوذر به تنگ آمد و او را به نقطه بد آب و هوايى به نام ربذه تبعيد كرد و در همان سرزمين جان سپرد.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

الإمامُ عليٌّ(عليه السلام)

مَن آثَرَ على نفسِهِ بالَغَ في المُروّةِ

هر که ايثار کند، در مردانگى و رادمنشى چيزى فرو نگذاشته است

ميزان الحکمه، جلد 1، ص 26