ابن قتیبه 13 مطلب

راه جلب حسن ظنّ حاکم اسلامی به مردم

امام علی(علیه السلام) چه اموری را باعث جلب حسن ظنّ والی و حاکم اسلامی نسبت به مردم می داند؟

امام علی(ع) درباره عوامل حُسن ظن حاکم اسلامی به مردم می فرمايد: «هيچ وسيله اى براى جلب اعتماد والى به رعيت بهتر از احسان به آنها و سبك كردن هزينه ها بر آنان و عدم اجبارشان به كارى كه وظيفه ندارند نيست. لذا در اين راه آن قدر بكوش تا به وفادارى رعايا به خود خوش بين شوى؛ چون اين خوش بينى، رنج فراوانى را از تو دور مى سازد و لايق ترين كسى كه مى تواند مورد حُسن ظن تو قرار گيرد كسی است كه تو بهتر به او خدمت كرده اى و آن كس كه مورد بدرفتارى تو واقع شده است لايق ترين كسى است كه بايد به او بدبين باشى».

حادثه هتک حرمت خانه حضرت زهرا(س) در کلام «ابن قتیبه»

«ابن قتیبه» حادثه هتک حرمت خانه حضرت زهرا(علیها السلام) توسط عمر را چگونه نقل می کند؟

مورّخ شهير «عبدالله بن مسلم بن قتيبه» مى نويسد: «ابوبكر عمر را به دنبال کسانی فرستاد که از بیعت با وی امتناع کردند، او به خانه على(ع) آمد و از همه خواست بيرون بيايند وگرنه خانه را به آتش خواهد کشید، و حضور دخت پیامبر(ص) هم در آن جمع مانع این کار نخواهد بود. در این هنگام فاطمه(س) گفت: اى رسول خدا پس از تو چه مصيبتهايى به ما از فرزند خطّاب و فرزند ابى قحافه رسيد، سپس عمر با گروهى على(ع) را بيرون آوردند و نزد ابى بكر بردند و به او گفتند: اگر بيعت نكنی گردنت را مى زنيم».

«صدّیق اکبر» در بیان على(ع)

امیرالمؤمنین على(علیه السلام) چه کسى را به عنوان «صدّیق اکبر» معرفى کرده است؟

امام علی در خطبه ای خود را صدیق اکبر معرفی کرده و به اسلام آوردن شان قبل از ابوبکر و عمر اشاره می کند و این حدیث را جماعتی از اهل سنت نقل می کنند. همچنین در حدیق دیگری امام کسی را که بعد از خودشان بخواهد به خود چنین لقبی بدهد را دروغگو معرفی می کنند. این حدیث را نیز جماعت بسیار زیاد دیگری با اسناد صحیح نقل می کنند.

نارضایتی و خشم فاطمه(س) از ابوبکر

آیا فاطمه زهرا(س) از اقدامات ابوبکر ناراضی و خشمگین بود ؟

موضوع نارضایتی و خشم حضرت فاطمه(س) از ابوبکر از جمله مسائل غیر قابل انکار تاریخ می باشد. بخارى در صحیح خود؛ بیهقی در السنن الکبری؛ ذهبی در کتاب تاریخ الاسلام و...، از غضب و قهر فاطمه(س) بر ابوبکر، سخن گفته اند. به عنوان نمونه ابن قتیبه در کتاب الامامة و السیاسة می نویسد: عمر به ابوبکر گفت: «بیا با هم به پیش فاطمه برویم؛ زیرا ما او را غضبناک کردیم، پس به را ه افتادند و از فاطمه اذن ورود خواستند، ولی او اجازه نداد... و به ابوبکر فرمود: به خدا قسم پس از هر نماز بر تو نفرین می کنم».

نقش معاویه درشهادت امام حسن(ع)

آیا معاویه درشهادت امام حسن(علیه السلام) نقشی داشته است؟

در منابع تاریخى اهل سنّت آمده که معاویه براى پایه گذارى خلافت یزید، مانعى مقاومتر از حسن بن على(ع) و سعد بن ابی وقاص در پیش پاى خود ندید، لذا دسیسه سم دادن آن‏ها را به اجرا درآورد که منجر به وفات هر دو شد. براى مسموم کردن حسن بن على(ع) پیامى به دختر اشعث همسر امام حسن(ع) فرستاد که به پاداش مسموم کردن آن حضرت تو را به ازدواج یزید در خواهم آورد.

نفرین امام علی(ع) به کتمان کنندگان غدیر

آیا امام علی(علیه السلام) به کتمان کنندگان ماجرای غدیر نفرین کرده است؟

زید بن ارقم، عبد الرحمان بن ابى لیلى و عمیرة بن سعد، ابن قتیبه، ابو اسحاق به نقل از عمرو ذو مرّ، یزید بن یثیع، سعید بن وهب و هانى بن هانى، همچنین أنساب الأشراف به نقل از ابو وائل، و شقیق بن سلمه، روایاتی را با این مضمون نقل کرده اند که کسانی که ماجرای غدیر را کتمان کرده اند از دنیا نرفتند مگر این که به خاطر نفرین علی(ع) به بلایی گرفتار شدند.

مقبولیت شعبة بن حجاج نزد اهل سنت

سخن علماى اهل تسنن در مورد مقبولیت شعبة بن حجاج و پذیرش روایات او چه مى باشد؟

نويسندگان صحاح سته و ديگران به احاديث شعبة بن حجاج استدلال مى کنند. احاديث او در صحيح بخارى و صحيح مسلم موجود است. وى سال 83 متولد و سال 160 از جهان رخت بربست.

مقبولیت عبد اللّه بن داود نزد اهل سنت

سخن علماى اهل تسنن در مورد مقبولیت عبد اللّه بن داود و پذیرش روایات او چه مى باشد؟

بخارى در صحيح خود، به احاديث عبداللّه بن داود استدلال کرده و آنها را نقل مى کند. وى در سال 212 دنيا را بدرود گفته است.

مقبولیت هشام بن عمار نزد اهل سنت

سخن علماى اهل تسنن در مورد مقبولیت هشام بن عمار و پذیرش روایات او چه مى باشد؟

ابن قتیبه یاد آورشده: هشام بن عمار، استاد بخارى در صحیح اش مى باشد. ذهبى او را امام، خطیب، قارى، محدث، عالم و راستگویى پر حدیث توصیف کرده. بخارى، بدون واسطه از او حدیث نقل مى کند. ولید بن مسلم که وى از اساتید اوست، از او حدیث نقل مى کند و عبدان گفته: در دنیا مثل او نبود و دیگرى مى گوید: هشام مردى فصیح، بلیغ، فهمیده، پرعلم و... بود.

تعابیر علمای اهل سنت در نقل حدیث «علىٌّ مع الحق»؟

علماى اهل سنت حدیث «علىٌّ مع الحق» را با چه تعبیرهایى نقل کرده اند؟

جمعی از علماى اهل سنت حدیث «علىٌّ مع الحق» را در کتاب های خود نقل کرده اند؛ چنان که خطیب بغدادى به سندش از ابى ثابت مولى ابى ذر نقل مى کند که می گوید: بر امّ سلمه وارد شدم، دیدم مشغول گریه است و مى گوید از پیامبر(ص) شنیدم که مى فرمود: «على با حق و حق با على است و این دو از هم جدا نمى شوند تا روز قیامت در کنار حوض بر من وارد شوند». هم چنین ابن قتیبه از محمد بن ابوبکر نقل مى کند که بر خواهرم عایشه وارد شدم و به او گفتم: آیا از پیامبر(ص) نشنیدى که مى فرمود: «على مع الحق و الحقّ مع على»، پس چرا بر ضد او خروج کرده و با او قتال نمودى؟».

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قالَ الرّضا عليه السّلام :

يَا ابنَ شَبيبٍ! اِنْ کُنْتَ باکِياً لِشَئٍ فَاْبکِ لِلْحُسَيْنِ بْنِ عَلىّ بْنِ اَبى طالبٍ عليه السّلام فَاِنَّهُ ذُبِحَ کَما يُذْبَحُ الْکَبْشُ.

بحارالانوار، ج 44، ص 286