در عصر و زمان پیامبران(ع) افرادی وجود داشتند که بدلیل داشتن صفت زشت «جاه طلبی»، به فساد در بین قوم خود پرداختند که خداوند نیز آنان را به سختی مجازات نموده است. «سامری» فردی است که، با ساخت مجسّمه اى از گوساله در بنی اسرائیل، می خواست با فساد در دین بنی اسرائیل به جاه و مقامی برسد. از این رو خداوند نیز سامری ا مجازات نمود و وی را منزوى و از جامعه مطرود كرد، آن گونه كه قرآن مى گويد: «بهره تو در مدّت حياتت اين است كه هر كس به تو نزديك شود، می گویی: با من تماس نگير».

اعتكاف، نمونه برجسته ‏ترين مقام بندگي و بردگي در پيشگاه خداوند است؛ اما عدّه ‏اي همين عكوف (اقبال و تعظيم و کرنش) را در برابر بت ها داشته‏ اند؛ مانند سامري كه در برابر گوساله خود عكوف داشت و ... اين گونه عكوفها، همگي باطل و حرام است؛ ولي عكوف و اعتكاف با آداب و سنن خاص خود كه تنها براي خداوند باشد، صحيح و مشروع و سازنده است.

امام علی(ع) اهل بصره را به خاطر آن كه چشم و گوش بسته، دنبال جاه طلبان سياسى همچون طلحه و زبير افتادند و نخستين شكاف را در صفوف مسلمين ايجاد كردند شدیدا سرزنش می کند و آنها را سپاه زن و لشکر شتری معرفی می کند که باید پی شود، شتری که به گوساله سامری شبیه است. سپس درباره آنها می فرماید: اخلاق شما پست و پيمانهايتان بى ‏اعتبار و گسسته و دين شما نفاق و دورويى است! آبتان شور و تلخ است (و باعث اخلاق بدتان شده) و هر کس با شما اقامت کند در دام گناه گرفتار می شود.

انسان نخستين بار با جهان محسوس آشنا مى شود. بنابراين جاى تعجّب نيست كه بت پرستى مذهب اقوام عقب افتاده باشد. زيرا از يك سو از درون فطرتشان فرياد خداپرستى بلند است و جاذبه هاى خداشناسى آنها را به سوى خدا دعوت مى كند، و از سوى ديگر چون مقهور جهان حسّ و مادّه اند و شناخت خدايى كه مجرد از زمان و مكان و مادّه باشد براى آنها مشكل است، گام در جاده بت پرستى مى گذارند و روح تشنه خود را با خدايان خيالى به طور كاذب سيرآب مى كنند.

قرآن در محیطی با افکار جاهلی و عقاید خرافی نازل شد که هیچ کس توانایی نکوهش این عقیده را نداشت. همانند بت های گوناگون و باور جاهلی، که فرشتگان را دختران خدا می دانست. در چنین شرایطی قرآن با قاطعیتی کم نظیر به کوبیدن این افکار و عقاید پرداخت. نزول قرآن در این شرایط، و بیان معارف ناب توحیدی، تنها معجزه ای از سوی خداوند می باشد.

حضرت موسى(ع) دادگاهى تشکیل داد و سه دستور درباره سامری و گوساله اش داد: نخست این که باید از میان مردم دور شود و با کسى تماس نگیرد. دستور و مجازات دوم سامرى این بود که: موسى(ع) کیفر او را در قیامت به او گوشزد کرد. سومین دستور این بود که: موسى(ع) به سامرى گفت: به این معبودت (گوساله) که پیوسته او را عبادت مى کردى، نگاه کن و ببین ما آن را مى سوزانیم و سپس ذرات آن را به دریا مى پاشیم، تا براى همیشه محو و نابود گردد.

گوساله سامری یک مجسمه بود و سامرى با اطلاعاتى که داشت، آن را طوری ساخت که بر اثر فشار هوا در لوله هایی که در درون آن بود یا بر اثر وزش باد به دهان او صدائى شبیه صداى گاو داشت! و آن را طلایی ساخت تا توجه انسان های مادی را جلب کند و با این کار باعث گمراهی بنی اسرائیل شد.