انکار شأن نزول سوره «هل اتی» به بهانه های واهی

چطور ادعا می کنید سوره «هل اتی» در شأن اهل بیت(علیهم السلام) نازل شده و حال آنکه مفاهیم سوره عام است و سه روز روزه گرفتن بدون غذا بعید به نظر می رسد؟

عموميت مفهوم آيات منافاتى با شأن نزول خاص ندارد؛ زیرا شان نزول بسيارى از آيات قرآن چنین است. در مورد امکان وقوعی روزه گرفتن به مدت سه روز و افطار با آب بايد گفت: هستند افرادي كه براى معالجات طبى، چندین روز و حتی تا چهل روز هم امساك كرده و تنها آب نوشيده‌اند تا آنجا كه يك پزشك غير مسلمان كتابى درباره آثار درمانى امساك چهل روزه نوشته است. اعتصاب غذا نيز كه نوعى روزه است در عصر ما متداول و گاه متجاوز از چهل روز انجام مى گيرد.

منافات شأن نزول سوره «هل اتی» با مکّی بودن آن!

شیعیان چطور ادعا می کنند که سوره «هل اتی» در شأن اهل بیت(ع) نازل شده و حال آنکه اساسا این سوره در مکه نازل شده است؟!

عده‌ای شأنیت سوره «هل اتي» برای اهل بيت(ع) را منوط به مدني بودن آن دانسته و گفته اند اين سوره مكى است. در جواب بايد گفت: بسياري، اين سوره را مدنی می دانند و به فرض که قسمتی از آن مكي باشد، نذر امام على(ع) و خانواده شان در مدينه اتفاق افتاده است و مانعى ندارد كه بخشى از سوره، مكّى و بخشى مدنى باشد.
دليل مدنی بودن سوره نیز، وجود كلمه اسير در آن است كه حكمش بعد از نزول حكم جهاد، در مدينه آمده است؛ اما متعصبان، کلمه اسير را بر معاني مجازی حمل كرده‌اند كه قابل قبول نيست.

تفسیر نادرست ابن حزم از آیه اطعام

آیا سخن ابن حزم که مى گوید على(علیه السلام) مصداق آیه اطعام نیست صحیح مى باشد؟

ابن حزم، اختصاص آیه«اطعام» به حضرت علی(ع) را یکی از دروغهای شیعیان می داند و مى گوید: عموم و ظهور آیه شامل همه کسانى مى شود که به فقرا و مساکین اطعام مى کنند. این سخن او در حالی است که مفسران و محدثان بسیاری از اهل سنت، احادیثی درباره شأن نزول این آیه در حق حضرت علی(س) و حضرت فاطمه(س) نقل کرده اند؛ که ایشان غذای افطار خود را سه روز متوالی به مسکین و یتیم و اسیر انفاق کردند.

انکار جاهلانۀ شأن نزول آیه اطعام

آیا همان طور که ابن تیمیه مى گوید، نزول آیه اطعام در مورد اهل بیت(علیهم السلام) دروغ است؟

ابن تیمیه از روی جهل، نازل شدن آیه اطعام را در حق اهل بیت، به صرف نازل شدن سوره انسان در مکه، دروغ شیعه می داند. درحالیکه اولا مکی یا مدنی بودن سوره های قرآن منافاتی با مدنی یا مکی بودن برخی آیه های آن ندارد. ثانیا روایات بسیاری حتی از منابع اهل سنت، شان نزول این آیات را درباره اهل بیت ذکر کرده اند. ثالثا هیچ اجماعی بر مکی بودن آن وجود ندارد و بسیاری از علما آن را مدنی می دانند. رابعا ممکن است سوره ای مکی باشد اما بعد از هجرت و بعد از فتح مکه در حجه الوداع در مکه بر پیامبر نازل شده باشد.

شأن نزول سوره «هل اتي» در روايات اهل سنت

از دید روايات اهل سنت، سوره «هل اتي» درباره چه کسانی نازل شده است؟

واحدى در «الوسيط» و زمخشرى در «كشاف» می گویند: امام علی(ع) و حضرت فاطمه(س) برای شفای حسنین(ع) نذر کردند که سه روز روزه بگیرند، حسنین(ع) نیز با آنان روزه گرفتند ولی افطار هر روزشان را به تقاضای نیازمندان به آنها دادند در حالیکه خود به آن نیاز داشتند. ولذا خداوند سوره «هل أتی» را در شأن ایشان نازل فرمود و عمل آن بزرگواران را ستود. همين معنى را با تفاوت مختصرى، قرطبى در تفسيرش ذيل آيات مورد بحث نقل مى كند.

شأن نزول سوره «هل اتی» در بیان شعرا

شأن نزول سوره «هل اتی» چه جایگاهی در شعر شاعران قرنهای گذشته دارد؟

نازل شدن اين سوره درباره اهل بيت(ع) به قدرى آشكار است كه گروهی از علما و شعراى معروف در اشعار خود به اين معنى اشاره كرده اند، از جمله: امام شافعيه محمد بن ادريس شافعى که در این زمینه شعر سروده است و همچنين محمد بن طلحه شافعى از علمای قرن 7 در كتاب «مطالب السؤال» در ضمن شعری این مطلب را بیان می کند. اشعار فراوانى نيز در اين باره از طلائع ابن رزيك (ابوالغارات) و دیگران نقل شده است.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

الإمامُ علىٌّ(عليه السلام)

الدُّنيا أمَد، الآخرةُ أبَدٌ

دنيا تمام شدنى است، آخرت هميشگى است

ميزان الحکمه، جلد 1، ص 54