براى درمان عجله و شتابزدگی، قبل از هر چيز بايد به پيامدهاى شوم آن انديشيد و عواقب دردناكش را مورد توجه قرار داد و نمونه هاى فراوانى را كه در تاريخ ثبت شده است، مورد توجه قرار داد.

همچنين توصيه های انبياء، پيشوايان و اولياء الهی مانند «الْعَجَلُ‏ قَبْلَ‏ الْإِمْكَانِ‏ يُوجِبُ الْغُصَّةَ» و «مَعَ الْعَجَلَةِ تَكُونُ النَّدَامَةُ»، بايد به صورت شعارهايى در زندگى فردى و اجتماعى درآيد و هميشه نصب العين افراد عجول قرار گیرد.

از سوى ديگر، بايد با تمرين ها و تلقين هاى پى در پى، بر اين خلق و خو چيره شد؛ زيرا هر كارى با تمرين مبدّل به يك عادت و هر عادتى با ادامه اصرار بر آن، مبدل به يك خلق و خو مى شود.

در روايات اسلامى بحث هاى جالب و عميق و نكته هاى قابل ملاحظه اى درباره نکوهش بی صبری و اظهار «جزع» ديده مى شود كه هر يك از ديگرى آموزنده تر است.  به عنوان مثال در روایتی از حضرت علی (ع) می خوانیم: «هركس را صبر و استقامت رهایى و نجات نبخشيد، جزع و اضطراب او را از پاى درآورد».  آن حضرت در جایی دیگر در مذمّت جزع مى فرمايد: «از جزع و ناشكيبايى بپرهيز، زيرا اميد انسان را قطع و كوشش و تلاش را ضعيف ساخته و غم و اندوه به بار مى‏ آورد».

امام حسين(ع) در رواياتي از ولادت حضرت مهدی(عج) خبر داده است؛ از جمله در حديثي می فرمایند: «از ما دوازده مهدى است كه اول آنها على بن ابى طالب(ع) و آخر آنها نهمين از فرزندانم مى باشد و اوست امام قائم به حق كه خداوند زمين را به واسطه او بعد از هلاكتش زنده خواهد گردانيد».

سنت استدراج یک اتمام حجت برای گناه کاران است. خداوند هشدارهای لازم را به این افراد داده است و استدراج زمانی است که با وجود آیات الهی دست به گناه بزنند. اینکه چنین گناه کارانی بلافاصله از دنیا بروند تا کمتر گناه کنند خلاف حکمت الهی است. همچنین استدراج فرصتی است برای گنه کارانی که تصمیم به توبه بگیرند. از طرفی اختيار را نمی توان از انسان سلب كرد و او را مجبور به انجام کارهای نیکو کرد. این امر با تکامل انسان و سنّت پاداش و جزاء منافات دارد. می توان گفت: استدراج نه دامی برای گناه بیشتر انسانهاست و نه بی عدالتی، زیرا خداوند افراد گنهکار را در صورتى که زیاد آلوده گناه نشده باشند به وسیله زنگ هاى بیدار باش و مکافات اعمالشان، و یا گاهى به وسیله مجازات هاى متناسب با اعمالى که از آنها سرزده است، بیدار مى سازد و به راه حق باز مى گرداند. لذا برای افرادی که غرق در گناهند و هدایت های الهی و زنگ های بیدار باش برای آنها اثری ندارد، راهی نیست جز اینکه به عملکرد و گناهان خود واگذار شوند.

در اسلام «کم فروشی» از گناهان کبیره است و بسیار از آن مذمّت شده است، «قرآن» مي فرمايد: «واى بر كم فروشان! آنان كه وقتى براى خود چيزى از مردم با پيمانه مى گيرند، [حقّ خود را] به طور كامل دريافت مى دارند؛ ولى هنگامى كه براى ديگران پيمانه يا وزن مى كنند، كم مى گذارند، آيا گمان نمى كنند كه برانگيخته مى شوند، در روزى بزرگ؟!». هرچند آيات «قرآن» در مورد كم فروشى در تجارت و مسائل مالى سخن مى گويد؛ ولى اين گناه بزرگ، اختصاص به مسائل اقتصادى ندارد و هركس مسئوليّتى داشته باشد و در حوزه مسئوليّت خود كم كارى كند، شامل او نيز مى شود.

خدا درباره چگونگی عذاب دوزخیان در قيامت در سوره «فرقان» مى فرمايد: «وقتى كه در مكان تنگ و محدودى از جهنّم افكنده شوند در حالى كه در غُل و زنجيرند، واويلاى آنها بلند مى شود». به آنها مي گويند: اين داد و فريادتان بيهوده است و مشكلى را حل نمى كند: «امروز نه يك بار واويلا بگوييد، بسيار واويلا سر دهيد [كه مصائب شما زياد است و در خور واويلاها!]». اين تعبير نشان مي دهد كه آنها در دوزخ نيز آزاد نيستند و در بند و زنجيرند. همچنین در سوره «مؤمنون» مى فرمايد: «[چون] ضربه هاى شعله سوزان آتش بر صورت هايشان نواخته مى شود، چهره هايشان در هم كشيده است».

در احاديث اسلامى، روايات تكان دهنده اى در مذمّت «بخل» ديده مى شود، از جمله اينكه: «بخيل از خدا دور است، از مردم نيز دور است و به آتش دوزخ نزديك است». «نگاه كردن به بخيل، انسان را سنگدل مى كند». «بُخل و حرص با ايمان در يك قلب جمع نمى شوند». «بُخل درختى است كه در آتش دوزخ مى رويد و به همين جهت، تنها بخيلان وارد دوزخ مى شوند». «جاهل با سخاوت نزد خدا، از عابد بخيل محبوبتر است و بدترين دردها درد «بُخل» است» و ...

در روايات بحث هاى فراوانى درباره نكوهش «عجله» و ستايش «تأنى» و خويشتن دارى ديده مى شود، از جمله اين كه: «عجله و شتاب مردم را هلاك كرده و اگر مردم داراى تأنّى و خويشتن دارى بودند، هيچ كس به هلاكت نمى رسيد». «تأنّى و خويشتن دارى از سوى خداست و عجله و شتاب از شيطان است». «از عجله بپرهيز؛ زيرا هرگاه عجله كنى نصيب و بهره خود را از دست خواهى داد». «لغزش هاى انسان با عجله افزايش مى يابد» و ...

براى مبارزه با اين خوى زشت، قبل از هر چيز بايد به پيامدهاى شوم آن انديشيد و عواقب دردناك عجله و شتابزدگى را مورد توجه قرار داد و حوادث بسيار ناراحت كننده اى را كه بر اثر شتابزدگى در كارها ديده شده، به خاطر آورد. از سوى ديگر، بايد با تمرين ها و تلقين هاى پى در پى، به اين خلق و خو چيره شد؛ زيرا هر كارى با تمرين مبدل به يك عادت و هر عادتى با ادامه مبدل به يك خلق و خو مى شود.

در روايات اسلامى بحث هاى جالب و عميق و نكته هاى قابل ملاحظه اى درباره «جزع» آمده است، مانند: «از جزع و ناشكيبايى بپرهيز؛ زيرا اميد انسان را قطع و تلاش را ضعيف ساخته و غم و اندوه به بار مى آورد». «بى تابى از صبر و شكيبايى ناراحت كننده تر است». «مصيبت براى انسان صبور يكى است و براى انسان بى صبر و ناشكيبا دو تاست». «كسى كه صبر او را نجات ندهد، بى تابى او را هلاك خواهد كرد» و ... .