امام علي(ع) در ترسیم دوران پس از رحلت پیامبر(ص) می فرماید: «قيام صالحان به پيشوايى پيغمبر(ص) همچنان ادامه داشت تا پيامبر رحلت نمود در آن هنگام گروهى به قهقرا برگشتند، و با غير اهل بيت پيوند برقرار ساختند». سپس مى فرمايد: «آنها بناى خلافت را از محل اصلى آن، برداشته در غير جايگاهش نصب كردند». با اين كه پيامبر(ص) بارها فرموده بود دست از دامان قرآن و عترتم برنداريد. سپس امام به اوصاف عوامل اين دگرگونى پرداخته و مى فرمايد: «آنها معدن تمام خطاها، و درهاى هرگونه گمراهى بودند و ...».

شخص عاقل و حکیم هرگز کارى نمى کند که نتیجه آن برخلاف مقصود او باشد؛ و خداوند حکیم انبیاى خود را به منظور هدایت و تربیت بندگان فرستاده است؛ حال اگر آنها معصوم از گناه و خطا نباشند انسان ها را به گمراهى مى کشانند؛ و این درست نقطه مقابل هدف بعثت پیامبران است. لذا پیامبران هم در رساندن دین باید معصوم باشند هم در عمل به آن، چرا که الگوی مردم هستند و در صورت انحراف در اعمال، بیان آنها هم سودمند نخواهد بود.

خداوند در آیه 97 سوره انعام به نعمت وجود ستارگان اشاره کرده است. انسان هزاران سال است که براى جهت یابى در سفرهاى دریائى و خشکى از ستارگان بهره می گیرد و در اقیانوس هاى وسیع که هیچ نشانه اى براى پیدا کردن راه مقصد در دست نیست، همان ها بودند که میلیون ها بشر را از گمراهى و غرقاب نجات داده اند. در بعضى روایات اهل بیت(ع) آمده که منظور از نجوم، رهبران الهى و امامان هستند که مردم را از گمراهى نجات مى دهند.

مشتقات فتنه در قرآن به معانى مختلفى مثل؛ آزمايش و امتحان، بلا و عذاب، گمراهى، شرک و بت پرستى يا سدّ راه ايمان آورندگان، به کار رفته و تمام معانی مذکور به همان معناي لغوي آن که قرار دادن طلا در کوره آتش براي خالص سازى است، برمی گردد.