امام علی(ع) درباره آثار زيانبار «جهل» می فرماید: «مردم، دشمن چيزى هستند كه نمى دانند». این سخن امام(ع) بر اساس آیه قرآن است که می فرماید: «چيزى را تكذيب كردند كه از آن آگاهى نداشتند»، از این رو حضرت(ع) می فرماید: «با آنچه نمى دانيد دشمنى نكنيد؛ زيرا بيشتر دانش ها در امورى است كه نمى دانيد». مانند حضرت موسى(ع) كه در مقابل سوراخ كردن كشتى، قتل جوانى و تعمير ديوارى از سوي خضر(ع) فرياد اعتراضش بلند شد و به خاطر ندانستن حكمت آن كارها، خود را از فیض تعلیم خضر(ع) محروم کرد.

گفت و گوی بین ادیان از جمله مسائلی است که اسلام با دید باز آن را پذیرفته و به آن دعوت می کند. بر اساس آیات قرآن و سیره معصومین(ع) در این زمینه، اسلام از گفت و گو و مناظره استقبال می کند، مادامی که دشمن درصدد لجاجت و دشمنی برنیامده باشد. لذا قرآن می فرماید: «با اهل کتاب جز به نیکوترین روش مجادله نکنید، مگر کسانى از آنان که ستم کردند». در واقع اسلام از منطق گفت و گو با آغوش باز استقبال می کند تا در سایه بحث و گفت و گو درباره مسائل اختلافی، به جواب های مطمئن تر و یقینی تری نایل شوند.

اگر گوينده اين سخن، تعبير «يُريدُ» را در آيات قرآن مجيد دقيقاً بررسى مى كرد هرگز چنين سخنى نمى گفت؛ زيرا اين واژه در بسيارى از آيات قرآن در مورد امورى به كار رفته است كه اراده مستمرى از گذشته تا حال و از حال تا آينده به آن تعلق گرفته است و به تعبير ديگر اين جمله غالباً براى نشان دادن استمرار و ثبات اراده چيزى در گذشته و حال و آينده به كار مى رود.

قرآن در برخی آیاتش تزيين كننده اعمال انسان را «شيطان» معرفي كرده می فرماید: «[شيطان وقتى از درگاه خداوند مطرود شد و كمر به دشمنى فرزندان آدم و گمراه ساختن آنها بست، چنين گفت:] من [لذّات مادّى را] در زمين، در نظر آنها زينت مى دهم و همگى را گمراه خواهم ساخت مگر بندگان مخلَصت را». اما در جاي ديگر از آياتِ قرآن، تزيين اعمال به خدا نسبت داده شده است. راه جمع اين گونه آيات با آيه قبلي اين است كه خداوند اعمالشان را براي آنها تزيين مي كند تا سرگردان شوند. اين تزيين الهى، نوعى مجازات الهى براى افراد بى ايمان و منحرف است.

قرآن، مسلمانان را از برقرار كردن دوستى با دشمنان خدا به علت كينه توزى ها و اذيّت و آزارهاى آنها با دست و زبان بر حذر مى دارد؛ لکن مسلمين موظّف اند در برابر هر فرد يا گروه و جمعيّتى كه موضع خصمانه با آنها ندارد و بر ضدّ اسلام و مسلمين قيام نكرده و دشمنان اسلام را يارى ندهد، راه مسالمت آميز در پيش گيرند، خواه از مشركان باشد يا اهل كتاب! حتّى اگر جمعيّت يا كشورى در صف دشمنان بوده؛ اما تغيير موضع داده مسلمانان بايد آنها را بپذيرند.

خداوند در قرآن حرمت شراب، قمار و بت پرستى را در كنار هم قرار داده، که وجه اشتراک آنها، كم عقلى يا بى عقلى است. آیا شخصى كه پول خود را صرف نوشیدنی می کند و با خوردن آن، عقل خود را از دست می دهد، و یا كسی كه شبانه با ثروتی كلان به قمارخانه رفته، و صبح در حالى كه تمام زندگيش را باخته از قمارخانه خارج می شود، و یا بت پرستى که با دست خود بُتى بتراشد و در برابر آن سجده كند، و حتى فرزند خود را در مقابل آن قربانى نمايد، کمترین بهره ای از عقل دارد؟

در این باره روایات بسیاری از پیامبر(ص) توسط علمای اهل سنت نقل شده. مانند: «هرکس مرا، و این دو فرزند مرا، و پدر و مادر این دو را دوست بدارد، روز قیامت با من هم ‏درجه خواهد بود». «دوستدار ایشان (علی و فاطمه و حسنین) را خداوند دوست دارد و دشمن آنها را خداوند، دشمن دارد». «اى سلمان هرکس دخترم فاطمه(س) را دوست بدارد در بهشت با من خواهد بود و هرکس بغض و دشمنى فاطمه(س) را در دل داشته باشد در آتش جاى خواهد گرفت» و ... .

ابن عساکر در کتاب تاریخ خود مى نویسد: مروان کسى بود که نگذاشت امام حسن(ص) در حجره رسول خدا(ص) دفن شود، و گفت: من نمى گذارم فرزند ابوتراب با رسول خدا دفن شود در حالى که عثمان در بقیع دفن شده است. وى مى خواست با این کار معاویه را راضى کند؛ زیرا مروان در آن روز از حکومت عزل شده بود؛ او پیوسته دشمن بنى هاشم بود تا مُرد.

عقاید وهابیّون عبارتند از: 1-  اعتقاد به جسمانیت خداوند. 2-  دشمنى با اهل بیت پیامبر(ص). 3- نسبت دادن شرک و کفر و بدعت به مخالفین خود. 4- مخالفت با تقریب بین مذاهب و ادیان. 5- مخالفت با زیارت قبور. 6- مخالفت با تأویل.7- استدلال به حدیث و تنفّر از استدلال به قرآن .8- تصحیح و تضعیف حدیث مطابق اقتضاى مذهب خود .9- مخالفت با عقل.

خداوند در سوره «بقره» با صراحت مى گويد: «اين كتاب با عظمتى است كه هيچگونه شكى در آن نيست و مايه هدايت پرهيزكاران است». حقيقت همين است كه تا يك مرحله از تقوا در وجود انسان نباشد، ممكن نيست بتواند از كتب آسمانى و سرچشمه هاى هدايت بهره گيرد. حدّاقل تقوا آن است كه انسان در مقابل حق تسليم باشد و دشمنى و عناد و لجاجت به خرج ندهد؛ و كسانى كه فاقد اين مرحله از تقوا هستند مسلّماً به جايى نمى رسند و هيچ هدايتى را پذيرا نمى شوند.