واجبات 9 مطلب

اهمیت حجاب و عدم درج آن در فروع دین!

آیا درج نشدن حجاب ذیل فروع دین ، نشانه کم اهمیّت بودن آن نیست؟!

اولا: منظور از فروع دین احکام شرعی اسلام در موضوعات و زمینه های مختلف است؛ به دیگر سخن، فروع دین مجموعه تکالیفی است که یک مسلمان باید به آنها عمل نماید. فروع دين بسيار زياد است و هر شخصى نمى تواند آنها را از منابع دینی استخراج كند. شمارش آنها به هشت یا ده، از باب اهمیت اینها در بخش عبادات است و گرنه آن چنان که برخی از علما گفته اند، هر آنچه در برابر اصول قرار دارد و جزء احکام عملی است، یعنی همه واجبات و محرمات و احکام معاملات از فروع دین شمرده می شوند.

ثانیا: نگاهی به آیات قرآن و بیان حکم حجاب در آنها، احادیث معصومین(ع) در بیان حدود و ثغور آن، تأکیدات آنها بر مسأله عفاف و حیا، دستورات و اقدامات عملی شان در محکوم کردن بی حجابی و بی عفتی و سیره بانوان اهل بیت(ع) مانند حضرت زهرا(س) و حضرت زینب(س) در حفظ حجاب و پوشش عفیفانه، کم ترین تردیدی را باقی نمی گذارد که حجاب هم سنگ و هم وزن بسیاری دیگر از فروع فقهی است و اگر از آنها بیشتر نباشد، بی شک کم تر از آنها هم نیست.

نجات و بهشت رفتن انسان گنهکار به صرف گریه بر امام حسین(ع)!؟

چه توجیهی دارد که یک نفر تمام عمر گناه و معصیت کند و با گریستن برای امام حسین(ع) و یک اشک به بهشت برود؟!

اینکه آدمی مشمول شفاعت و درک ثواب عزاداری امام حسین(ع) باشد، شرایط و ضوابطی دارد که مهم ترین آنها رعایت «تقوای الهی» است. یعنی حدود الهی را که چیزی جز «انجام واجبات و ترک محرمات» نیست، رعایت کند. هیچ عمل مستحبی ولو دارای ثواب زیاد، نمی تواند خسران ترک واجب یا ارتکاب حرام را جبران کند؛ به خصوص اگر در این بین «حق الناس» ضایع شود.
اصولا ثواب هاى‏ عظيم و پاداش‏هاى فوق العاده ای که در احادیث برای عزاداری امام حسین(ع) بیان شده، از آن كسانى است كه عارف به حق ایشان باشند و بدانند آن حضرت براى چه هدفى قيام كرد و در چه راهى شربت شهادت نوشيد و در مسير اهداف آن بزرگوار قرار گيرند.
ضمن اینکه «مداومت» بر گناه به امید واهی جبران آن در عزاداری و امید واهی به شفاعت، بعداز مدتی ممکن است «توفیق عزاداری» را نیز از او سلب کند. بسیاری از گناهان انسان را از جاده مستقیم الهی خارج می سازند و به کوره راه های كفر و عناد با اهل بیت(ع) می کشانند.

طریق جمع بین روایات «میزان تعزیر»

چگونه می توان روایات مختلفی که درباب «میزان تعزیر» به دست ما رسیده است را با هم جمع نمود و به نتیجه واحدی رسید؟

روایات مختلفی که در باب میزان تعزیر به دست ما رسیده را با احتمالاتی می توان با هم جمع نمود. مانند اين كه آن روايات را از قبيل احكام حكومتى بدانيم كه با تغيير زمان و مكان قابل تغيير است. بنابراين، حكم اوّلى و فتوى محسوب نمى شود، تا غير قابل تغيير باشد. در مجموع می توان این گونه نتیجه گرفت که: تعزير كمتر از حدّ شرعى است، و مقدار آن به نظر حاكم شرع مى باشد. مگر در مواردى كه روايت خاصّى مقدار آن را مشخّص كرده باشد، كه طبق همان روايت عمل مى شود.

تقدم «واجبات» بر تحصیل رزق و روزی

امام علی(علیه السلام) در نهج البلاغه چگونه اولویت انجام واجبات بر تحصیل روزی را تبیین می نمایند؟

امام علی(ع) در ارتباط با اولویت انجام واجبات بر تحصیل روزی می فرماید: «خدا روزى شما را تضمين كرده و به انجام واجبات امر فرموده، بنابراين نسبت به واجبات كوشا باشيد». این در حالى است كه بسيارى از مردم وظايف اصلى خود را فراموش کرده اند و گويا تحصيل رزق بر آنان فرض شده، و البته این سخن منافاتی با فعالیت اقتصادى ندارد. آنگاه مى فرمايد: «به نيكى مبادرت ورزيده و از فرارسيدن مرگ بترسيد، زيرا اميدى به بازگشت عمر نيست». از این رو عقل مى گويد نسبت به امور غیر قابل بازگشت سخت گير باشید.

ثواب های به ظاهر ناعادلانه زیارات

اینکه خداوند به فردی تنها با خواندن یک زیارت؛ چند هزار برابر کسی که به حج رفته یا در جهاد شهید شده پاداش دهد، نابرابری و بی عدالتی نیست؟

اولا: این پاداش برای کسانی است که در هر زمانی تکالیف الهیشان را مثل جهاد یا حج واجب بجا آورند و تقوا پیشه می کنند. ثانیا: زیارتی پاداش دارد که از روی شناخت باشد و صرف خواندن زیارت پاداش ندارد. ثانیا: این ادعیه و زیارات دانشگاه های معارف هستند؛ بنابراین اهمیت دادن به آنها موجب زنده نگه داشتن فرهنگ جهاد، شهادت، حج و دین و شریعت خواهد بود و کسی که به مستحبات و مفاهیمی که در ادعیه و زیارات آمده توجه کند قطعا به واجبات خود نیز بها خواهد داد. لذا این زیارات ارزش خود را از معارف و ترویج واجبات می گیرند.

توصيه هاي امام علي(ع) درباره «قرآن»

امام علي(ع) در خطبه 167 نهج البلاغه، چه توصيه هائي درباره «قرآن» فرموده است؟

امام علي(ع) در خطبه 167 «نهج البلاغه»، درباره «قرآن» چنين توصيه می فرماید: «خداوند سبحان، كتابى هدايتگر [براى انسانها] فرستاده كه نيكى ها و بدى ها را در آن تبيين فرموده است؛ بنابراين [عذر و بهانه اى براى هيچ كس باقى نمانده] راه خير و نيكى را در پيش گيريد، تا هدايت شويد و از شرّ و بدى روى گردانيد تا در طريق مستقيم قرار گيريد، واجبات! واجبات! در انجام دادن آنها براى خدا كوتاهى نكنيد كه شما را به سوى بهشت مى برد، خداوند حرام هايى قرار داده كه [فلسفه اش] بر كسى پوشيده نيست، و امورى را حلال كرده است كه در آن عيبى وجود ندارد».

شأن نزول آیه (115) سوره «توبه»

شأن نزول آیه (115) سوره «توبه» چه می باشد؟

بعضى گفته اند: گروهى از مسلمانان قبل از نزول فرائض، چشم از جهان بسته بودند، جمعى خدمت پیامبر(ص) آمدند و درباره سرنوشت آنها اظهار نگرانى کردند، و چنین مى پنداشتند: شاید آنها گرفتار مجازات الهى باشند. آیه فوق نازل شد و این موضوع را نفى کرد. بعضى دیگر گفته اند: این آیه در مورد استغفار مسلمانان براى مشرکان، قبل از نهى صریح در آیات سابق نازل شده است؛ زیرا این موضوع باعث نگرانى گروهى از مسلمین شده بود. آیه فوق نازل شد و به آنها اطمینان داد استغفارهاى آنان قبل از نهى الهى، موجب مجازات نخواهد بود.

اهمیت امر بمعروف و نهی از منکر در دین

امر بمعروف و نهی از منکر در میان وظائف دینی چه جایگاهی دارد؟

«امر به معروف و نهى از منکر» از همه وظایف دینى مهم تر است. درست مانند مزرعه بزرگى که برای  سرپا ماندن و ثمره دادن، علاوه بر آبیارى منظّم، کافى و به موقع، نیازمند دفع آفات نیز می باشد. در حقیقت امر به معروف حکم آبیارى مزرعه عظیم دین و نهى از منکر حکم آفت زدایى آن را داراست. این که در روایات اسلامی امر به معروف و نهى از منکر از همه واجبات مهم تر شمرده شده، دلیلش این است که بدون این دو بقیّه واجبات به بار نمى نشینند.

مقدار غذا خوردن مابين افراط و تفريط

انسان چقدر بايد غذا بخورد كه گرفتار افراط و تفريط نشود؟

پیامبر(ص) می فرماید: «انسان باید در غذا خوردن حساب كند چند لقمه بخورد كه توانائى او حفظ شود و هنگام خوردن معده را سه قسمت كند؛ يك قسمت براى غذا، يك قسمت براى نوشيدن و يك قسمت براى تنفس» اما اگر به اندازه اى زياد بخورد كه ضرر داشته باشد اسراف و شكم پرستى می باشد.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

الإمام علىٌّ(عليه السلام)

لاتَکْمُلُ المَکَارِمُ إلاّ بالعَفافِ و الإيثار

مکارم اخلاق به کمال نرسد مگر با پاکدامنى و ايثار

ميزان الحکمه، جلد 1، ص 24