در روایات آمده است كه هوشيارترين مردم كساني هستند كه بيشتر از همه به ياد مرگ باشند و خود را براى آن مهيّا كنند. آنهائي كه هم شرف دنيا را براى خود فراهم كرده اند و هم كرامت آخرت را. دليل آن هم روشن است؛ زيرا ياد مرگ، عامل بازدارنده مهمّى در برابر گناهان و تلاش هاى بيهوده آميخته با حرص و طمع محسوب مى شود.
«غفلت» از عوامل متعددي مانند: غرور و خودبینی، مستى نعمت، آرزوهاى دراز و دست نيافتني و ... نشات می گیرد.
خداوند در آیات 18 تا 21 سوره «أسراء» به علت واقعى مخالفت گردنکشان در برابر اوامر الهى که همان حبّ دنیاست، اشاره کرده و برای برخورداری دنیاپرستان از دنیا، دو قید بیان می نماید: اوّل این که تنها بخشى از آنچه را مى خواهند، به آن مى رسند. دیگر این که: همه افراد به همین مقدار نیز نمى رسند.
علت این که انسان با وجود علم به بهتر بودن آخرت به سراغ گناهان می رود غلبه شهوات بر انسان است و سرچشمه آنها نیز طبق روایات حبّ دنیا است. حب دنیا چنان طوفانی در روح انسان ایجاد می کند که تمام معلومات خود را از دست می دهد و از حس تشخیص هم بی بهره می شود.
امام حسین(ع) براى بيدار ساختن دشمن در روز عاشورا سعى مى كرد با هشدارهاى مكرّر دلباختگى در برابر زر و زينت دنيا را از دل ها بيرون كند، شايد در طريق صحيح گام بردارند و پيش از آن كه فرصت ها از دست برود به خود آيند ولى افسوس كه دشمنان چنان مست شهوات بودند كه اين گفتارهاى انسان ساز آنها را بيدار نكرد.
قالَ الصّادقُ عليه السّلام :
مَنْ دَمِعَتْ عَيْنُهُ فينَا دَمْعَةً لِدَمٍ سُفِکَ لَنا اَوْ حَقٍّ لَنا نُقِصْناهُ اَوْ عِرْضٍ اُنْتُهِکَ لَنا اَوْلاَِحَدٍ مِنْ شيعَتِنا بَوَّاءهُ اللّهُ تَعالى بِها فِى الْجَنَّةِ حُقُباً.
امالى شيخ مفيد، ص 175